[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
përmirësime teknike, zëvendësova: Mars → mars (2) duke përdorur AWB
Rreshti 6:
Disa [[Planeti|planetë]] përbëhen kryesisht prej gazesh të ndryshëm, dhe kështu ata kanë atmosfera shumë të thella, si p.sh. [[Jupiteri]], [[Saturni]], [[Urani (element kimik)|Urani]] dhe [[Neptuni]].
 
[[Toka]], [[Afërdita]], [[Marsimarsi]] dhe [[Plutoni (planet)|Plutoni]] kanë atmosferë që mbeshtjell sipërfaqet e tyre, siç e kanë edhe tre [[sateliti|satelitët]] e planeteve të jashtëm: [[Titani]], [[Enkeladusi]] (hëna e [[Saturni]]t), dhe [[Tritoni]] (hënë e [[Neptuni]]t).
Trupa të tjerë qiellorë të sistemit tonë [[Dielli|diellor]] zotërojnë një atmosferë tejet të hollë. Këta janë [[Hëna]] (gaz [[natriumi]]), [[Mërkuri]] (gaz natriumi) , [[Evropa (hënë e Jupiterit)]] ([[oksigjeni]]) dhe [[Io]] ([[sulfuri]]).
Atmosfera është afat yjor qe përshkruan rajonin e jashtme e një ylli, dhe zakonisht përfshin pjesën duke filluar nga jashtë fotosferë terr. Relativisht të ulët-yjet e temperaturës mund të formojnë [[molekula]] kompleksi në atmosferën e tyre e jashtme. Atmosferën e Tokës, e cila përmban oksigjen përdorur nga organizmat më të madh për frymëmarrje dhe dioksid karboni përdoret nga bimët, algat dhe Cyanobacteria për fotosintezë, gjithashtu mbron organizmat e gjallë nga dëmtimi gjenetik nga rrezatimi ultravjollcë diellor. Përbërja e tij e tanishme është produkt i miliarda e viteve të modifikimit biokimike të paleoatmosphere nga organizmat e gjallë.
Rreshti 17:
Përbërja fillestare atmosferike është e lidhur në përgjithësi me kimine dhe temperaturën e mjegullnajave lokale diellore gjatë formimit planetar dhe ikjes se mëvonshme të gazeve të brendshme. Këto atmosferës origjinale te evolucionit ka pësuar shumë me kalimin e kohës, me pronat e ndryshme të çdo planeti që rezulton në rezultate shumë të ndryshme.
 
Atmosferës së planeteve Venus dhe Marsmars janë të përbërë kryesisht nga dioksid të karbonit, me sasi të vogla të azotit, argon, oksigjen dhe gjurmët e gazeve të tjera.
 
Përbërja atmosferike në Tokë drejtohet kryesisht nga nënproduktet e jetës që ajo mban. Atmosfera e Tokës përmban afërsisht (sipas përmbajtjes dhëmballë / volumi) 78,08% e azotit, oksigjenit 20,95%, një sasi e ndryshueshme (mesatarja rreth 0,247%, Qendra Kombëtare për Hulumtime Atmosferike) avujt e ujit, 0,93% argoni, 0,038% dioksid karboni, dhe gjurmët e hidrogjenit , helium, dhe të tjera "fisnike" gaze (dhe i ndotësve të paqëndrueshme).
Rreshti 29:
Përbërja atmosferik e planetit jashtë-diellor ishte i vendosur të parë duke përdorur Space gungëz teleskop. Planeti HD 209458b është një gjigant me gaz me një orbitë të ngushtë rreth një yll në Pegasi plejadë. Atmosfera është ndezur në temperaturë mbi 1,000 K, dhe është në mënyrë të qëndrueshme ikin në hapësirë. Hidrogjeni, oksigjeni, karboni dhe squfuri janë zbuluar në atmosferë të ekzagjeruara planetit.
 
Atmosfera i pangjyrë, pa erë, pa shije, mund të lëvizë shumë shpejt, fluide, elastike, që shtrëngohet, me ngrohje pafundme për të zgjeruar një shpejtësi të caktuar dhe vibracionet në pėrshkueshmėrisė ulët përpara ka një strukturë. Saktësisht lartësinë nuk mund të zbulohet. "Atmosferë homogjen", e quajtur dhe pothuajse të njëjtën dendësi si kulmin e pjesën e poshtme është rreth 8  km. Pas këtij niveli, zvogëlon densitetin me lartësi dhe forma të rralla të gazit në masë shtrihet në hapësirë e jashtme në këtë fushë se "atmosfera heterogjen" quhet.
 
Atmosfera i pangjyrë, pa erë, pa shije, mund të lëvizë shumë shpejt, fluide, elastike, që shtrëngohet, me ngrohje pafundme për të zgjeruar një shpejtësi të caktuar dhe vibracionet në pėrshkueshmėrisė ulët përpara ka një strukturë. Saktësisht lartësinë nuk mund të zbulohet. "Atmosferë homogjen", e quajtur dhe pothuajse të njëjtën dendësi si kulmin e pjesën e poshtme është rreth 8 km. Pas këtij niveli, zvogëlon densitetin me lartësi dhe forma të rralla të gazit në masë shtrihet në hapësirë e jashtme në këtë fushë se "atmosfera heterogjen" quhet.
Gazeve në atmosferë gjetur vendin e punës
(ppm volum për milion, vëllimi)
Line 51 ⟶ 50:
Përbërja e avujt e ujit në atmosferë sesa vende. 0.038% të atmosferës pas raundit të 'nga këtë tregon proporcionin e gazeve të rrallë.
 
Një gjë është e qartë; 30  km në atmosferë në afërsi të nivelit të lartë është që në fund. Ky nivel më pas do të thonë se ajri është i saktë, por ky seksion nuk ka asnjë marrëdhënie me motit. Kjo është një nga 80  km mbi rrezet e diellit të mjaftueshme për të reflektuar ajrit, 300  km mbi hyrjen meteor në atmosferë për shkak të fërkimit të lehta dhe mund të jetë edhe 600 kilometra më lart këtu në vëzhgim aurora'ların pak në drejtim të atmosferës që jep të dhëna. 78 për qind të shtresës së azotit të atmosferës pranë tokë, 21 për qind e oksigjenit ndodh. 1 për qind e avujt e ujit, argoni, dioksid karboni, neon, helium, metan, kripton, hidrogjeni, ozoni dhe ksenon është i përbërë nga elemente. Këto substanca mund të marrin pjesë, të tilla si pluhur dhe tym.
 
Deri në 100  km të lartë azoti--oksigjenitazoti—oksigjenit raport nuk është një ndryshim të rëndësishëm në vetëm 20-30 20–30 km në lartësi midis trashje e ozonit është vërejtur. Ky është një funksion të rëndësishëm të shtresës së ozonit, rrezet ultravjollcë nga dielli, sepse një pjesë e madhe është e filtruar nga kjo shtresë. Por këtu shumën e ozonit, por edhe si një përqindje nuk është shumë.
 
Mbi 100  km të një rënie të shpejtë të temperaturës është respektuar. Ju jeni tani në shtresa shumë të hollë në formë të gazit. Ka edhe pak më shumë gaz. Këto gaze janë të ndara nga efektet e rrezeve ultravjollcë, dhe nëse po, ku atomet e oksigjenit janë lëshuar. 200  km të kësaj ngjarje të quajtur lartësi shkëputje Isil në një nivel edhe më të larta interesi.
 
Avujt e ujit, varësisht nga lokacioni dhe koha format, shtresat e ulëta të atmosferës është gjetur të jetë përfshirë dhe më pas fillon të bie nga një lartësi prej rreth 10-15 10–15 km. Klimën e Tokës dhe kushtet e motit në avujt e ujit ka një rol të rëndësishëm, sepse retë janë pezulluar në avujt e ujit bie në tokë si shi.
 
== Rëndësia ==
Line 70 ⟶ 69:
 
== Troposfera ==
Është shtresa më e poshtme dhe më e dendur e atmosferës dhe përfshin afro 80% të masës së saj. Troposfera në ekuator arrin lartësine 18-20 18–20 km, në gjerësinë e mesme 11-14 11–14 km dhe në pole 8-10 8–10 km. Në troposferë gjendet sasia kryesore e avullit të ujit, që luan rol të rëndësishëm në proceset dhe dukuritë atmosferike-formimi i reve, i reshjeve, i mjegullave etj. Është konstatuar se në troposferë tempratura zbret me rritjen e lartësisë mesatarisht 0,56C në çdo 100 metra. Njehsoni temperaturën në kufirin e sipërm të troposferës mbi ekuator dhe mbi pole të Tokës.
 
== [[Stratosfera]] ==
 
Shtrihet mbi troposferë, e cila ndahet nga ndenshtresa e quajtur tropopauza, që ka një trashësi 500-3000 metra, dimrit është në lartësinë më të vogël, kurse verës në lartësi më të mëdha. Ajo nuk është shtresë unike, por e shkëputur me kontaktin e masave të ftofta dhe të nxehta të ajrit. Stratosfera arrin lartësinë deri nde 40  km, dhe ka gati përbërje të njejtë të ajrit sikurse troposfera. I vetmi ndryshim qëndron në përqendrimin e ozonit (O3), që ka më tepër në lartësi 20-35 20–35 km e quhet ozonosfera. Ozoni ka rëndësi të madhe në absorbimin e rrezeve ultravjollcë, të cilat janë të rrezikshme për jetën në tokë. Stratosfera cildesohet me dendësi të vogël të ajrit dhe pak avull uji.
 
== Mezosfera ==
 
Ndahet nga stratosfera me nënshtresen - stratopauza. Shtrihet në lartësi prej 40-80 40–80 km, nde pjesën e poshtme karakterizohet me rritjen e temperaturës, kurse në pjesët e sipërme ajo zbret. Në mezosferë formohen retë e argjendta.
 
== Termosfera ==
 
Ajo ndohet nga mezosfera në nënshtresën - mezopauza Termosfera shtrihet nde lartësi 80-800 80–800 km. Në termosferë temperatura ngritet dhe në lartësi prej 200  km mbi sipërfaqe të tokës arrin +250 C. Në termosferë molekulat dhe atomet e gazeve absorbojnë rrezet ultravjollcë dhe ndikojnde nde rritjen e madhe të temperatures, ku në shtresat më të larta të termosferës arrin mbi 1200 C, në të cilën molekulat dhe atomet janë të elektrizuara. Për këtë arsye, kur është një pyetje elektropërqyshmerija e termosferës, atëherë e quajmë - jonosferë. Në këtë zonde jonet janë të koncentruara sipas shtresave (E,F,F1 dhe F2) dhe njëra gjendet nde mezosferë (D). Radiovalët rrefuzohen prej këtyre shtresave dhe për këtë arsye është e mundshme radiolidhja nde tokë edhe nde lartësi më të mëdha. Në jonosferë shfaqet drita polare, karakteristikë për regjionet me gjerësi më të mëdha gjeografike dhe zgjat disa dhjetra minuta deri në disa ditë dhe me së shpeshti ka ngjyrë të kaltër në të bardhë dhe të verdhë në të gjelbër. Në lartësinë rreth 120  km shtrihet shtresa atmosferike, e cila paraqet kufirin e shprëndarjes së dritës dhe përcakton ngjyrën e qiellit. Në lartësinë më të madhe qielli është i errët dhe atmosfera merr veti të hapsirës ndërplanetare.
 
== Egzosfera ==
 
Shtrihet në lartesi 800-3000 800–3000 km. Gazrat ne te jane aq te rralle sa që mund të krahasohen me vakuumet, që mund të përiftohen në laboratorët bashkkohore tde fizikës. Molekulat dhe atomet e gazrave janë të rralla, cilësohen me shpejtësi të madhe të levizjes dhe pjesërisht mbizotrojnë forcën tërheqëse të tokës dhe shkojnë në hapsirën ndërplanetare.
 
== Rrezatimi Diellor dhe temperatura e ajrit ==
Line 97 ⟶ 96:
 
Shiu
Shiu është forma e zakonshme e reshjeve që krijohet kur pikat e imta të ujit bashkkohen në një madhësi 0.5 deri 6.7  mm dhe për shkak të rëndesës bien prej reve në tokë .
 
== Lidhje të jashtme ==