Augustin Louis Cauchy: Dallime mes rishikimesh

[redaktim i pashqyrtuar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
përmirësime teknike, zëvendësova: Maj → maj, Gusht → gusht duke përdorur AWB
Rreshti 1:
[[Skeda:Augustin_Louis_Cauchy.JPG|200px|right]]'''Augustin Louis Cauchy''' ([[21 Gusht|21 gusht]], [[1789]] – [[23 Maj|23 maj]], [[1857]]) në shqip ''Ogysten Lyi Koshi'' ishte matematikan i njohur francez. Ligjëroi [[Matematika|matematikën]] dhe [[astronomia|astronominë]] në ''École Nationale des Ponts et Chaussées'' dhe ''École polytechnique'' në [[Parisi|Paris]]. Është themelues i teorisë së funksioneve me një ndryshore komplekse. Kontribute dha në teorinë e valëve në [[Optika|optikë]], dhe në teorinë e elasticitetit. Është ndër matematikanët e parë i cili njehsimin infinitezimal e studjoi me rigorozitet të plotë. Njihet për teoremën integrale Cauchy. Nxënës i tij ka qenë matematikani i njohur [[Niko Hila]].
== Biografia ==
[[File:Cauchy - Leçons sur le calcul différentiel, 1829 - 576181 F.jpg|thumb|''Leçons sur le calcul différentiel'', 1829]]
 
Cauchy mësimet e para i mori nga i ati Louis François Cauchy (1760–1848), i cili ishte shok me matematikanët e shquar [[Joseph Louis Lagrange|Lagrangein]] dhe me [[Pierre-Simon Laplace|Laplacein]]. Cauchy u regjistrua në [[École Centrale|École Centrale du Panthéon]] më 1802, paraardhësja e [[École Polytechnique]] më 1805, dhe në [[École Nationale des Ponts et Chaussées]] më 1807, ku u aftësua si [[inzhenier]]. U largua nga [[Parisi]] për në [[Cherbourg-Octeville|Cherbourg]] më 1810, por për arsye shëndetësore më 1813 u kthye në Paris. Pastaj Lagrangei dhe Laplacei e këshilluan që ai të linte punën e inzhenierit dhe ti përkushtohej matematikës. Punoi një kohë në École Polytechnique por për arsye politike në vitin 1830 u largua. Në vitin 1831 u hap katedra e [[Fizika matematike|fizikës matematike]] në univerzitetin e Torinos, (në atë kohë [[Torino]] ishte kryeqytet i [[Sardinia|Sardinisë]] e cila iu bashkua Italisë më 1871.)
 
Cauchy u martua me Aloise de Bure më 1818 me të cilën pati dy vajza. Ajo ishte farefis i afërt me publikuesin e veprave të tij. Cauchy kishte dy vëllezër: [[Alexandre Laurent Cauchy]] (1792–1857), i cili ishte kryetar i gjykatës së apelit më 1847, dhe i gjykatës së kasacionit më 1849; dhe [[Eugène François Cauchy]] (1802–1877), një publicist i cili shkroi edhe disa punime matematikore.
 
 
 
Vepra të njohura të tij janë