Dmitri Mendelejev: Dallime mes rishikimesh
| [Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
gabime drejtshkrimore dhe kthimin nga e në ë |
|||
Rreshti 1:
[[Skeda:Mendeleev_Table_5th_II.jpg|parapamje|Sistemi periodik sipas Mendeljevit]]
'''Dmitri Ivanoviç Mendelejev''' kimist rus, lindi më [[27 janar]] [[1834]] në Tobolsk të [[Siberia|Siberisë]], [[Rusia|Rusi]]. Vdiq më [[20 janar|2]]
Mendelejevi u bë i njohur për punën e tij mbi klasifikimin periodik te elementëve, publikuar në [[1869]] dhe sot njihet si tabela e Mendelejev-it. Ai deklaroi se elementët kimike mund të rradhiteshin sipas një mënyre të caktuar që do të lejonte parashikimin e aftësive të elementëve të pazbuluar ende.
Në familjen e tij ai ishte fëmija më i vogël (i 13-ti sipas Michael Gordin, biograf i shumë shkencëtareve). Në moshën 14 vjeçare, pas vdekjes të të atit, Dmitri filloi studimet në gjimnazin e [[Tobolsk]]. Në [[1849]], e gjithë familja u shpërngul ne Shën Petërburg. Megjithë kushtet e rënda ekonomike, Mendelejev vazhdoi studimet.
Menjëherë pasi u diplomua, u detyrua të pushonte për disa kohë pasi u sëmur nga tuberkulozi. Në [[1885]] u transferua në një [[Gadishulli|gadishull]] pranë detit të Zi ku filloi punë në një gjimnaz. Në 1856 u kthyer sërish në Shën Petërburg. Ishte vetëm 25 vjeç kur shkoi të punonte në Haidelberg përkrah dy dijetarëve të mëdhenj siç ishin Robert Bunsen dhe Gustav Kirchhoff.
Që nga [[1859]] deri në [[1861]] qëndroi në Paris, ku bëri kërkime të rëndësishme me densitetin e gazrave dhe studioi mbi funksionimin e spektroskopit.
Rreshti 21:
Në [[1882]], u vlerësua me medaljen Davi nga Royal society ndërsa në 1889 u vlerësua me çmimin Faraday për kiminë. Megjithëse puna e Mendelejev-it u vlerësua nga shumë shoqata në vende të ndryshme të [[Evropë]]s, aktiviteti i tij politik shqetësonte tej mase qeverinë ruse. Për këtë arsye me [[17 gusht]] të [[1890]] Dmitri dha dorëheqjen nga Universiteti i Shën Pjeterburg-ut.
Në [[1893]], u emërua drejtor ne zyrën shkencore të parashikimit të peshës dhe masës. Pikërisht falë Mendelejevit u zbulua se përqindja "optimale" e alkoolit për vodkën ruse ishte 40 %. Në
Dmitri Ivanoviç Mendelejev u nda nga jeta më [[2 shkurt]] te [[1907]] në Shën Petërburg ku dhe u varros. Elementi 101 i zbuluar në [[1955]] u quajt Mendelevium pikërisht në nder të këtij kimisti të madh.
| |||