Faik bej Konica: Dallime mes rishikimesh

[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
Shtova permbajtje
Etiketat: Redaktim nga celulari Redaktim në versionin web nga celulari
përmirësime teknike, zëvendësova: Dhjetor → dhjetor (2) duke përdorur AWB
Rreshti 6:
| ditëlindja = [[15 mars]], [[1875]]
| vendlindja = [[Konica|Konicë]]
| ditëvdekja = [[15 Dhjetor|15 dhjetor]] [[1942]]
| vendvdekja = [[Uashington D.C.|Uashington]]
| pseudonimi =
Rreshti 14:
}}
 
'''Faik Konica''' u lind më [[15 mars]] të vitit [[1875]] në [[Konica|Konicë]] dhe vdiq më [[15 Dhjetor|15 dhjetor]] të vitit [[1942]] në [[Uashington D.C.|Uashington]]. Ky “njeri me kulturë të lartë” (Noli), “enciklopedi shëtitëse” (G. Apolineri), eseist i shkëlqyer, stilist i përkryer, themelues teorik dhe praktik i kritikës letrare shqiptare, veprimtar politik me orientim perëndimor, siç ishte kultura e popullit që i takonte, poliglot, solli një model të ri në mendësinë shqiptare.
Informacion i marre nga libri i Rasim Bebos (sot ne SHBA 88 vjec)
Në historinë e vet, njeriu i thjeshtë, apo personalitet qoftë, mbart me vete përveç aktivitetit e veprimtarisë, edhe enigma e deri në sekrete. I tillë është edhe rasti i origjinës së personalitetit dhe publicistit të letrave shqipe, Faik Konica. Në periudhën e mesit të shekullit XIX e pikërisht më 1847, kur në jug të Shqipërisë shpërtheu kryengritja antiturke e Rrapo Hekalit, edhe nga fshati Shalës i Konispolit morën pjesë shumë kryengritës. Në një dokument të gjetur në Teqenë e Hekalit, rezultojnë edhe 17 luftëtarë nga fshati Shalës i Konispolit. Një ndër ta ishte edhe Dule Cullum Cullumaj. Mbështetur në historikun e shkruar të fshatit Shalës, në kujtimet e të moshuarve në fillimet e shekullit XX, mbledhur nga historian Veiz Bajo, si dhe nga banesat e agallarë ve të fshatit, rezulton se fisi Cullumaj, ishte nga më kryesorët dhe më të kamurit, këto të vendosura në lagjen “Mesomëhallë” të fshatit Shalës të Konispolit. Dulja martohet me motrën e pashait të Përmetit, nga martesa e së cilës lindi dy djem, Neimin dhe Xhelon dhe motrën e tyre Zulë. Xhelua merr pjesë në luftën për mbrojtjen e trojeve shqiptare dhe kalanë e Janinës në vitet 1912-1913, ku dhe vritet në vendin e quajtur Kozmira. Përveç të tjerash, ky fis, ka pasur në përdorim edhe shpatin verior dhe lindor të malit të Milesë, në atë kohë pronë e Shalësit, që e përdornin si kullotë për bagëtinë. Të paktën, në shekullin e XIX dhe fillimin e shekullit XX, Cullumajt ishin të lidhur me miqësi e vendstrehime për luftëtarë e agallarë, si me agallarët e Konispolit, Filatit, Delvinës, Përmetit e Konicës. Në kujtimet e tij për këtë na flet edhe historian nga ky fshat, Rasim Bebo (sot në SHBA.,88 vjeç). Gjatë vizitave që kryente agai i Konicës, në gjysmën e shekullit XIX, tek Cullumajt dhe Avdulajt, merrte me vete edhe djalin e tij, Shahin Konicën. Midis të tjerash, para tyre u shfaq edhe një vajzë shumë e bukur e Cullumajve, Zula. Shahini, sa e pa për herë të parë, i hyri për zemër. Gjen rastin dhe vjen përsëri me të atin, ku dhe e kërkon për nuse Zulën. Kështu u lidhën këto dy familje agallarësh: e Shahin Konicës nga Konica dhe e Dule Cullumit nga Shalsi i Konispolit. Nga ky bashkim martesor lindi Faik Konica. Por fatkeqësisht, Zula, vdiq nga një sëmundje e pashërueshme duke e lënë Faikun të vogël. Mashkulli i fundit nga Cullumajt ishte Xhaferr Cullumi, i cili vritet pabesisht në Tepelenë nga vendasit më 1914. Por Cullumajt kishin miqësi edhe me çetnikët vllehë, në marrëveshjet dhe bashkëpunimet që kryenin ndërmjet tyre për kullota dhe tregti bagëtish e produkteve blegtorale e bujqësore. Ndërsa femra e fundit nga Cullumajt mbeti Fahria, e cila u martua me Mezan Mustafain nga Shalësi. Cullumajt, kjo familje e pasur agallarësh, me burra patriot që morën pjesë në tërë luftërat për liri e pavarësi në vitet 1847, 1909, 1912 e këtej, burrat ia shoi lufta dhe sot është një fis i humbur. Pra, Faik Konica, pa dyshim është nip nga Shalsi i Konispolit. Në të mirë të këtij fakti, pjesërisht janë edhe dy materiale të botuara nga autorët Nasho Jorgaqi dhe Xhevat Lloshi tek vepra “Faik Konica-Vepra”, botim i shtëpisë botuese “Naim Frashëri”, Tiranë 1993, faqe 7, ku thuhet: Shahin Konica, prej martesës së tij me një zonjë nga bejlerët e Delvinës, pati dy çupa dhe katër djem, ndër të cilët, njeri ishte Faiku.
Rreshti 33:
Faiku kishte marrë thu ndaj anëtarëve të [[Kongresi i Manastirit|Kongresit të Manastirit]], sepse sipas tij me vonesë të madhe ia kishin dërguar një telegram për të marr pjesë në këtë kongres vendimtar për alfabetin e gjuhës shqipe. Ndërsa delegatët e Kongresit thonë se ia kanë dërguar dy telegrame për pjesëmarrje, pasi që Faiku në të parën nuk ju kishte përgjigjur. Në anën tjetër Faiku këmbëngulë se të parin telegram nuk e kishte pranuar, dhe mu për këtë shkak pason hidhërimi dhe revolta e tij ndaj tyre. Faiku në jetën e tij familjare ishte i pa fat apo ndoshta edhe vetë ashtu e kishte zgjedhur. Ca thonë se kishte qenë i martuar me një farë Sophie Annette Hygo me të cilin i kishte lindur një djalë me emrin Henrik. Edhe Apolineri të cilin e cekëm më lartë thotë se Faiku kishte qen i martuar, por të dhëna tjera për familjen e tij nuk ofron.
 
Më [[1909]] Konica, si u mbyll revista "Albania" në [[Londra|Londër]], i ftuar nga atdhetarët shkon në SHBA ku drejton gazetën "[[Dielli (gazetë)|Dielli]]" edhe më pas gazetën "Trumpeta e Krujës". Me themelimin e Federatës "Vatra", më [[1912]] ai zgjidhet sekretar i përgjithshëm i saj. Faik Konica dhe [[Fan Noli]]<ref name="">[http://www.shqipmedia.com/2010/09/si-e-kam-njohur-faik-konicen/ Noli: Si e kam njohur Faik Konicën]</ref>, duke qenë udhëheqësit kryesor të lëvizjes kombëtare shqiptare në SHBA, do të shkojnë në Londër për mbrojtjen e çështjes kombëtare në Konferencën e Ambasadorëve. Në Sent Luis (1897) nxori të përkohshmen “Trumbeta e Krujës”, ndërkaq në Boston, së bashku me Nolin, themeloi Federatën Panshqiptare “Vatra”, që mbronte pavarësinë e shtetin shqiptar, të sapoformuar. U zgjodh sekretar dhe kryeredaktor i "Diellit", që u bë organ i saj. Në kongresin shqiptar të Triestes ([[1913]]), që u mblodh për të kundërshtuar copëtimin e Shqipërisë nga armiqtë e saj, Konica u zgjodh kryetar. Nuk e duronte dot [[Ismail Qemali]]n, kryetarin e përkohshëm të shtetit. Mbase edhe për inatin e tij, më 1913 e lë Vlorën dhe i bashkohet në Durrës forcave të [[Esad pashë Toptani|Esat Toptanit]], që ndonëse e urrente e ndihmoi të formonte qeverinë e ndarë shqiptare.
Mbretin Zog herë e lavdëronte, herë e shante. Megjithatë, më shumë se sa ambasador i Zogut, ai ishte ambasador i vendit të tij; dhe Zogun e respektonte si kryetar shteti por personalisht nuk e vlerësonte.
Polemizoi edhe me Fan Nolin, ku me raste e quajti edhe bolshevik dhe mbërriti deri aty derisa sa i kërkoi departamentit amerikan që të mos lejohej më hyrja e atij komunisti në ShBA, por nuk e humbi respektin për aftësitë e këtij të fundit. Noli do ta quante veten nxënës të tij.