Kuptimi: Dallime mes rishikimesh
| [redaktim i pashqyrtuar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
v Fix |
përmirësime teknike duke përdorur AWB |
||
Rreshti 1:
'''Kuptimi''' apo '''të kuptuarit''', është kushti njohës dhe aftësia e [[mendimi]]t, [[arsyetimi]]t, [[gjykimi]]t, kapjes dhe zbatimit të [[Dituria|diturisë]] që pajtohet me veprime, gjendje dhe rrethana të ndryshme. Kuptimi është një ecuri [[Mendja|mendore]] që ka të bëjë me një send lëndor apo të menduar, si një njeri, gjendje, apo lajm me anë të cilit dikush është i aftë të mendojë për të dhe përdorë [[Koncepti|koncepte]] për të vepruar përshtatshmërisht me atë send (objekt).
Kuptimi është caku i një konceptualizimi. Për të kuptuar diçka do të thotë të konceptualizohet ajo me një masë të dhënë. Kuptimi është shoqërimi i marrdhënieve mes përkatësive (të konceptualizuara). Kuptimi është aftësia e lidhjes së nje riparaqitjeje (parafytyrimi) me shumë riparaqitje të tjera.
Rreshti 13:
1. Shumë pak lidhje<br>
2. Lidhje të këqia (keqkuptimi)<br>
:* Rrafshe të gabuara hollësish
:* Shtesa të strukturave të gabuara
3. Mungesa e një treguesi për rikthim (p.sh. mosnjohja e një fjale)<br>
4. Shenja të përdorura gabim në tregues (një dështim komunikimi) <br>
5. Paaftësia, pamundësia dhe kufizimi i shpirtit dhe mendjes njerëzore.
==A mund të përkufizohet kuptimi?==
Është e vështirë të përkufizohet se çfarë është kuptimi. Nëse përdorim termin e mësipërm ''koncept'', çështja e ngritur atëherë do të ishte se ç´është [[koncepti]]? A është një gjë abstrakte? Është një model trunor apo një rregull? Cilido qoftë përkufizimi i parashtruar, ne mund të pyesim ende se si është e mundur që ne kuptojmë diçka që sqarohet në përkufizim: ne nuk mund të shpjegojmë kurrë në mënyrë të kënaqëshme një ''koncept'', aq më tepër ta përdorim për shpjegimin e kuptimit.
Prejardhja e fjalës ''kuptim'' ka mundësi të rrjedhë nga fjala e moçme shqipe ''kup'' = kap, këtu ''marr vesh'', ''di'', ''njoh'', ''mësoj'' se çfarë është apo do të thotë diçka.<!-- Ky pohim mund te mos jete i sakte, eshte vetem mendimi im. Sorry!-->
Rreshti 33:
* "''Të kuptosh do të thotë të kapësh modele''". - [[Isaiah Berlin]]
* "''Unë jam shumë i vështirë të kuptohem por tepër i lehtë të kënaqem''". - Natan Gilkarov
* "''Cilat do lojra fjalësh dhe dredhime të arsyes të vendosen - të kuptosh do të thotë para së gjithash njësim (bashkim). Dëshira e madhe e shpirtit me hapat e tij më kokëkrisur ndeshet vetë me ndjenjën e pavetëdijëshme të njeriut paravënë botës së tij: nevoja për besueshmëri, dëshira për qartësi. Të kuptosh botën për një njeri, do të thotë ta rikthejë atë tek njerëzorja, që të mund ta vulosë atë.''". - [[Albert Camus]] (''Miti i Sizifit'', ISBN 3499227657, fq. 27f)
* "''Unë dëgjoj dhe harroj. Unë shoh dhe mbaj. Unë veproj dhe kuptoj...''" - [[Konfuci]]
| |||