[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
v removed Category:Logjik; added Category:Llogjik using HotCat
përmirësime teknike duke përdorur AWB
Rreshti 1:
'''Syliogjizmi''' (nga greqishtja e vjeter) shprehje në Logjikë, me anë të të cilës përkufizohet forma më e thjesht deduktive e ardhjes deri tek përfundimi për një dukuri.<ref><tt>Der Grosse Brock Hasu</tt> Band 21 s.245 ISBN 3-7653-0364-X</ref>
 
Ky përfundim logjik përbëhet nga dy gjykime (mendim prirëse, premisa) dhe që pasohet nga gjykimi i tretë (si shprehje përfundimtare, konklusion}). Me dy premisat së bashku janë shprehje matëse ("medius terminus") nëpërmjet të cilave mundsohe arritja e një pikëpremje për krijimin e gjykimit të tretë. Si shembull syliogjizmi ''gjithë njerzit janë të vdekshem, Sokrati është një njeri, d.m.th Sokrati është i vdekshem''.
 
Sipas Aristotelit mbi mësimet tradicionale mbi kategorizimin, ''përfundimi'' (syliogjizmi) si primisat (përmendimi:"proposition maior", nënmendimi: "proposition minor") po dhe konkluzioni duhet të kenë 4 forma: "Gjitha ''S'' janë ''P''" (simbolikisht '''SaP'''; ''përpo''-ja e përgjithëshme); "asnjë ''S'' është një ''P''" ('''SeP'''; ''përjo''-ja e përgjithëshme), "disa ''S'' janë ''P''" ('''SiP'''; ''përpo''-ja e pjesërishme) ose "disa ''S'' s'janë ''P'' ('''SoP'''; ''përjo''-ja e pjesërishme). Kur termi i subjektit të konklusionit shenohet me ''S'' gjegjësisht terimi i predikatit me ''P'' dhe ai i mendimit të mesem me ''M'', atëherë rrjedhë një varg rastesh të përmendimi, nënmendimi dhe konkluzioneve dhe varsisht nga pozicionimi i tyre rrjedhin 4 format përfundimtare.
<math> {{M\cdot P}\over{\frac{S\cdot M}{S\cdot P}}} {{P\cdot M}\over{\frac{S\cdot M}{S\cdot P}}} {{M\cdot P}\over{\frac{M\cdot S}{S\cdot P}}} {{P\cdot M}\over{\frac{M\cdot S}{S\cdot P}}}</math>
 
Varrësisht nga kualiteti i logjikës (përpoja dhe përjoja) dhe sasia e logjikës (përgjithëshme, përpjesëshme), fitohen : 4*4<sup>3</sup>=256 mundësi të formave përfunduese (<math>mod</math>, nga të cilat vetëm 24-ër kanë vlerë logjike. Për emërtimin e tyre në shkollastikë janë marr emra mnemoteknik {b.f. ''barbara'', ''bocardo'', etj.} dhe nga 3 zanoret përkatëse mund të formohen konstruksionet përkatëse silogjistike.
Rreshti 16:
* W. Albercht u. Angelika Hanisch në <tt>Aristotels assertor. Syliogistik </tt> (1970)
 
[[KategoriKategoria:Llogjik]]