Vincas Kudirka: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
Krijuar nga përkthimi i faqes "Vincas Kudirka"
 
përmirësime teknike duke përdorur AWB
Rreshti 1:
[[Skeda:Kudirka_ret.png|djathtas|parapamje|Vincas Kudirka në kartmonedhën 500 litas]]
[[Skeda:Vincas_Kudirka_Reversum.jpg|parapamje|Monedha Litas e lëshuar për të përkujtuar Vincas Kudirka]]
'''Vincas Kudirka''' (<span>31 dhjetor</span>&#x20; &#x5B;O. S.<span> 19 dhjetor</span>&#x5D;&#x20; <span>1858</span> &#x2013ndash; <span>16 nëntor</span>&#x20; &#x5B;O. S.<span> 4 nëntor</span>&#x5D;&#x20; <span>1899</span>) ishte një poet dhe mjek lituanez dhe autor i të dyjave muzikës dhe tekstit të [[Himni kombëtar|Himnit Kombëtar]] Lituanez, ''Tautiška giesmė''. Ai konsiderohet në Lituani si një Hero Kombëtar. Kudirka ka përdorur emra të shkruar si V. Kapsas, Paežerių Vincas, Vincas Kapsas, P. Vincas,Varpas, P. D, K., V. K, Perkūnas.
 
Kudirka ishte lindur në [[:en:Paežeriai|Paežeriai]]. Ai filloi studimin e historisë dhe filozofisë në [[Varshava|Varshavë]] në vitin 1881, por ndryshoi drejtimin e tij dhe filloi të studionte [[Mjekësia|mjekësi]] në vitin e ardhshëm. Gjatë studimeve, ai ishte arrestuar si armiqësor për të pasurit një kopje të ''[[Das Kapital]]'' në posedim të tij, dhe u përjashtua nga [[:en:University_of_WarsawUniversity of Warsaw|Universiteti i Varshavës]], por më vonë ri-pranohet.<ref>{{Stampa:Cito web|url=http://antologija.lt/texts/22/autor.html|title=Vincas Kudirka|accessdate=2008-06-13|last=|first=|coauthors=|date=|work=|publisher=Lithuanian Classic Literature Anthology}}</ref> Ai u diplomua në 1889, dhe ka punuar si një mjek vendor [[:en:Šakiai|Šakiai]] dhe [[:en:Kudirkos_NaumiestisKudirkos Naumiestis|Naumiestis]].
 
Kudirka filloi të shkruajë poezi në 1888. Në të njëjtën kohë ai u bë më aktiv në lëvizjen e Rilindjes kombëtare Lituaneze. Së bashku me nxënës të tjerë lituanez në Varshavë, ai themeloi shoqërinë sekrete ''Lietuva'' ("Lituani"). Vitin e ardhshëm shoqëria filloi botime në gazetën klandestine ''[[:en:Varpas|Varpas]]'' ("Bell"),<ref name="EL">{{Stampa:Cite encyclopedia|last=|first=|author=|authorlink=|coauthors=|editor=|encyclopedia=[[Encyclopedia Lituanica]]|title=Vincas Kudirka|url=http://www.spaudos.lt/Istorija/Vincas_Kudirka.en.htm|accessdate=2008-06-13|edition=|date=|year=1970–1978|publisher=|volume=4|location=Boston|id=|doi=|pages=|quote=}}</ref> të cilën Kudirka e redaktoi dhe kontriboi për dhjetë vitet e ardhshme. Në çështjen numër 6 të ''Varpas'', në shtator 1898, ai botoi tekstin ''Tautiška Giesmė'', e cila zyrtarisht do të bëhet në vitin 1918, Himnit Kombëtar Lituanez, iu vendos muzika e shkruar nga vet Kudirka për [[Violina|violinë]].
 
Kudirka dha shumë për kulturën lituaneze dhe gjithashtu ka botuar një koleksion të këngët popullore lituaneze. Ai gjithashtu ishte një shkrimtar i vërejtur i satirës.
 
Ai vdiq nga [[tuberkulozi]] në [[:en:Kudirkos_NaumiestisKudirkos Naumiestis|Naumiestis]], më 16 nëntor 1899, në moshën 40 vjeçare. Pjesa e dytë e ''Tautiška Giesmė'' ishte gdhendur mbi gurin e varrit të tij.
 
Më 5 korrik të vitit 2009, një statujë e Vincas Kudirka u zbulua pranë [[:en:Gediminas_AvenueGediminas Avenue|Gediminas Rrugë]], rrugë kryesore e kryeqytetit Vilnius. Zbulimi, nga personalitete, duke përfshirë Presidentin Lituanez [[:en:Valdas_AdamkusValdas Adamkus|Valdas Adamkus]], përkoi me festimet që shënonin 1000 vjetorin e herës së parë që Lituania u përmend në kronikat zyrtare.
 
== Referencat ==
{{Reflist}}
 
[[Kategoria:Lindje 1858]]
[[Kategoria:Vdekje 1899]]