Hasan Zyko Kamberi: Dallime mes rishikimesh
| [redaktim i pashqyrtuar] | [redaktim i pashqyrtuar] |
Content deleted Content added
No edit summary Etiketat: Redaktim nga celulari Redaktim nga aplikacioni për celular |
No edit summary Etiketat: Redaktim nga celulari Redaktim nga aplikacioni për celular |
||
Rreshti 16:
Hasan Zyko Kamberi është vjershëtor i mungesave në jetën njerëzore, si kur merret me tema sociale, ashtu edhe me çështje shpirtërore. Vjersha ''Gjerdeku i vashës'', të cilën [[Faik Konica]] e quante një vepër të dalluar të letërsisë së vjetër shqipe, tregon shkallë-shkallë bashkimin e Djalit me Çupën, duke portretuar ambientin shoqëror dhe zjarminë e atyre që duhet të martohen. Në mënyrë alternative portretohen djali e çupa, puna dhe mundimi i tyre për bashkim, që nuk është vetëm social por edhe psiqik, për të projektuar më në fund një embrion të lumturisë së jetës njerëzore.
Hasan Zyko Kamberi kritik e satirik shkëlqen në vjersha të tjera, për t’u bërë satiriku i parë i letërsisë shqipe. Nëse në vjershat e tija të para personale e shoqërore ky autor ironizon edhe vetëveten, në vjershat satirike ai nuk kursen askendin. Dy vjershat e tij ''Paraja'' dhe ''Trahani'' lidhen ndër vete si vjersha të situatave sociale, po edhe të sprovimeve morale, duke i karakterizuar një qëndrim autorial.
Të gjitha vjershat e Kamberit, duke qenë me frymë kritike ndaj dukurive shoqërore, domosdo karakterizohen me shprehje të ashpra, me një shpërthim deri në përmbysje dhe me një revoltë të përhershme deri në pëlcitje, si qëndrim autorial. Në anën tjetër, për nga ndërtimi formal i vargjeve janë të njënjëshme. Rregulla e tij krijuese është vjersha katërshe me varg tetërrokësh dhe me skemën e rimës ''(aaab)''. Kjo është një rregull e përgjithshme krijuese. Në anën tjetër krijimi i vjershës sociale shpesh formalisht i afrohet tregimit dhe ka elemente të poemave me subjekt e me rrjedhë kontinuitive, formë që do të shfaqet më vonë në letërsinë shqipe.
Me Hasan Zyko Kamberin në letërsinë shqipe kalohet nga modeli i lavdit në modelin kritik dhe kjo duhet të jetë vlera më e madhe e vjershave të këtij autori.
| |||