Këngët popullore të Farkës: Dallime mes rishikimesh
Faqe e re: Kënga është një krijim poetik folkloric që është kënduar kryesisht në ceremonitë festive tradiconale si dhe në jetën e përditshme familjare. Në fshatin e Farkës janë k... |
(Pa ndryshime)
|
Versioni i datës 28 mars 2017 17:27
Kënga është një krijim poetik folkloric që është kënduar kryesisht në ceremonitë festive tradiconale si dhe në jetën e përditshme familjare. Në fshatin e Farkës janë kënduar shumë këngët e vjetra të Shqipërisë së mesme . gjinitë e këngëve të kënduara kanë patur karakter historik, trimërisë ,të dashurisë etj... Këngët popullore kanë qarkulluar gojë më gojë , të tilla këngë janë: ke cezmja e kishës, shoqënia, ke selvia e namazjas , Gani Beut,Esat Pashës, Osman Balit, Myslym Pezës etj… të cilat këndohen edhe sot nga më te moshuarit në raste gëzimesh. Sot këndohen këngët e muzikantit Muharrem Gurra të viteve 1938-1945 të cilat konsiderohen gjithashtu si këngë të trevës së Tiranës. Krijimet e tij janë hallkat e fundit të gjerdanit të artë të muzikës popullore burimore të Shqipërisë së mesme. 1 Qenke veshur me të bardha Oqenke veshur me të bardha, Hajde ja ke lala-e O mu me ty m´ka zënë sevdaja, Hajde ke lala-e. Refreni
Hajde ja ke lala-e, t´dal lala përpara-e o qenke veshur me të kuqe
hajde ja ke lala-e, o buza gocës o si burbuqe, hajde ja ke lala-e,
o qenke veshur me jeshile,
hajde ja ke lala-e, o zani gocës o si bilbile, hajde ja ke lala-e
Fërfëlloj fëllanza Fërfëlloj fëllanza n´ujë, fëllanzo – fëllanzo, dil prej ujit ,mos dalsh kurrë, Fërfëllo- fëllanzo, tyte unë ty nuk të ngas, sall për flokësh o të përkas, të të shëf a je e bardhë, a je e amël o porsi dardhë. Fëllanzo... .....................................................................................
Për një mot e gjysëm viti Për një mot e gjysëm viti O ne u deshëm moj goc e vogël , kush se diti, o ne u deshtëm e kush se diti, vec un´ e ti, edhe shpirti, qysh atë ditë q´t´vuna unazën- ke gishti.
Gocat e katunit Po fluturojnë dallëndyshet, rreth burimit lumit –o, atje ku lajn duar e faqet, gocat e katunit – o. Qan lulja për lulen Qan lulja për lulen,obobo Lulen c´e këpusin obobo, c´e këpusin gocat, obobo, që lahen si rosat, obobo, qan lulja për lulen, obob, lulen c´e këpusin obobo, c´e këpusin cunat obobo cunat gush pullumat obobo.
Shoqet e tua moshatare
Shoqet e tua moshatare ,
kan hasret prej bukurisë,
jan dy goca në penxhere,
po pëllcasin prej zilisë.
Merr gjergjefin Merr gjergjefin goc e dil ke ara, o m´ka morrë molli shpirto ja ke lala.
Nis cigaren cun-o ke mani, E po t´morr molli shpirt-o ja ke xhani.
Në fshatin Farkë përgaitjet per dasëm fillonin 5 ditë përpara, që më vonë u reduktua edhe në 3 ditë. Dasma zakonisht është ditën e dielë,por kishte raste që dasma bëhej ditën e enjte, kjo ndodhte kur dhëndri e kishte martesë të dytë. Ditën e premte fillonin këngët e vallet dhe shënohej fillimi konkret i dasmës. Këndoheshn këngë kushtuar nuses dhëndrit, vjerrit e vjerrës, që këndoheshin nga grat dhe të afërmit e familjes të cilat rreshtoheshin në form kori dhe i prisnin dasmorët me këngët: 1
Sa shyqyr qenka këtu, shyqyr –o
Shyqyr bonte babai vet shyqyr –o Po merr nusen për hyzmet Për hyzmet e selamet shyqyr –o
2 Merr kronin e krif zylyfet o moj nuse, un po e marr e s´un po i kref të shkretat , o moj none.
3 Vinte vallja rrotullë, rrotull-o , Kush po vjen mas valles-o , vjen dhanri-o mas valles-o.
4 Ra hana n´funt katunit , shkoj e ra n´flet pllumit , o pllum o flet shkru, ku je nis me na shku, ke doktorri se kam një punë m´ka ndodh nusja pak sëmun, pyes doktorin c´ar t´i boj sheqer t´omël ta omëltoj.
5 Ja dhanërr bajrak mavi, ja nusen që deshe ti, vallahi s´e desha vetë ma dha baba me t´vërtetë.
Ja dhanërr bajrak mavi, ja nusen që deshte ti , vallahi s´e deshta vetë, ma dha nana me t´vërtetë. Ja dhanërr shtylla shtëpisë,
hiq rrobet e beqarnisë, vish rrobat e dhanrrisë beqarnin ta qaj me lot, nusja e re u dashka fort.
6 Lëshoj dheu mjegull –o
Kush po vjen mas mjegulläs –o
Vinte nusja oo Vinte tuj bo lum e lum . Lum e mum ku po shkoj unë Gjej babën si di unë, lum e lum ku po shkoj unë, gjej vjerrën si di unë.
7 Hyni nusja n´rrugën tonë, lëshoj diell e lëshoj honë, hyni nusja në oborr, shtati nuses si vaporr, hyni nusja në hajat, shtati nuses si bajrak, hyni nusja në shtëpi ,
shtati nuses si selvi,
të gjitha të mira ina, shtatin e nuses nuk e kina.
8 Ngrehu herët në mjes për mjes , do baba ujë abdes, t´i bojsh kafen mjes për mjes , t´ia bojsh me buz tuj qesh , se idhnohet e s´ta merr, të bi dorës e ta derdh.
Edhe ceremonia e synetllikut shoqeroheshin me këngë, si psh;
Tufa, tufa zerdeli,
Cunat tona synetli,
Baba vet e boni gati,
me dyshek, jorgon të ri ,
amanet more berber, laje briskun prife me serm, e t´mi ohesh mukajet, se aq gja ka nona e vet.