Shkodra: Dallime mes rishikimesh
| [Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
Hatake (diskuto | kontribute) vNo edit summary |
Hatake (diskuto | kontribute) |
||
Rreshti 35:
== Historia ==
=== Lashtësia ===
Zona përreth vendit ku ndodhet sot qyteti ka qenë e banuar që në kohët parahistorike. Këtu janë gjetur gjurmë të paleolitit të mesëm, ndërsa që nga neoliti gërmimet kanë zbuluar vazhdimësi jetese që vjen deri në ditët tona. Objektet e gjetura gjenden në muzeumin e qytetit, në atë të Tiranës dhe në muzetë e Europës<ref>[http://www.bashkiashkoder.gov.al/?crd=0,19,1,0,0,197&ln=1&uni=20151214141211178831562499251124 Historia dhe të dhëna gjeografike]</ref>. Rrëzë kodrave të Tepes, në anën jugore të qytetit të sotëm, materialet arkeologjike fillojnë nga Bronxi i hershëm (3000-2000 p.k). Në shekullin V-IV p.K. filloi ndërtimi i kalasë me gurë ciklopikë të puthitur pa llaç. Në mesin e shekullit të tretë p.k. përmendet si kryeqendra e mbretërisë së parë të Ardianëve. [[Teuta e Ilirisë|Mbretëresha Teuta]] dhe mbretërit [[Agroni|Agron]] e [[Genti|Gent]] janë figurat më të përmendura të kësaj periudhe<ref>[[Polibi]]</ref><ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.02.0140:book=43:chapter=20 Tit Livi]</ref>.
Më 168 p.K. pretori romak Anicius ngadhënjeu mbi ilirët dhe pushtoi Shkodrën<ref>Lucius Florus, ''[https://books.google.co.uk/books?id=1w5lAAAAcAAJ&pg=PA94&dq=scodra+illyrians&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjnitPLoMrUAhVsyoMKHdRVAjwQ6AEILjAC#v=onepage&q=scodra%20illyrians&f=false Historia e Romës]'', përktheu J. Davies, Londër 1672.</ref>. Pas rënies nën sundimin romak, me reformat e Perandorit [[Diokleciani|Dioklecian]], Shkodra u bë qendra e [[Prevali|Prevalit]]. Nga 395 AD, ishte pjesë e [[Dioqeza e Dakisë|Dioqezës së Dakisë]].
=== Mesjeta ===
Agu i [[Mesjeta|Mesjetës]] pa ardhjet e dyndjeve të [[Sllavët|sllavëve]]. ''[[De Administrando Imperio]]'' përshkruan se si Perandori Bizantin Heraclius (610-641) i dha serbëve një territor në këtë zonë gjatë gjysmës së parë të shekullit të 7të. Pjesa më jugore i pjesëve detare të Principatës Serbe, në Diokle, përfshinte edhe krahinën e Shkodrës. Pas vdekjes së Princit Časlav (r. 927-960), shteti u shpërbë, me Dioklenë që zotëronte pjesën më të madhe të tij. Car Samueli i Bullgarëve më 997 e pushtoi këtë krahinë bashkë me [[Thesalia|Thesalinë]], [[Epiri|Epirin]] dhe [[Maqedonia e lashtë|Maqedoninë]]. Në fillim të shek. XI, [[Gjon Vladimiri|Jovan Vladimiri]] sundoi Dioklenë gjatë kohës kur Samueli dhe Perandorit Bizantin Basil lI. Më vonë u detyrua të pranonte të qëndronte nën vasalitetin bullgar. Prej kësaj kohe ''Shingjoni'' kremtohet nga ortodoksët shqiptarë.
: ''Shiko edhe: [[Shkodra në Lidhjet Tregtare me Trevat e Tjera në Shekujt XIV - XV]]''
Line 124 ⟶ 132:
[[Skeda:Karnevalet-shkoder.jpg|parapamje|right|Parada e Karnavaleve]]
Qyteti numëron rreth 100 000 banorë e shquhet për shumëllojshmërinë në kahin urbanistik<ref>[http://www.shkodra.gov.al/ Plani Urbanistik]</ref> e [[Arkitektura e Shkodrës|arkitektonik]], shtëpitë më të vjetra me 1 ose 2 kate kanë bahçe e oborre të gjelbërta e me lloj-lloj lulesh, rrugët janë të ngushta e dikur ishin me gur të kalitur (rrugë të ngushta e të vogla karakteristike, të emëruara nga familje që kanë dhënë kontribut për qytetin apo nga gojdhëna, në rrugët/lagje si [[Sarreqi|Serreqi]], [[Gjuhadoli]], [[Arra e Madhe]] ndihet akoma aroma e Shkodrës të pikturuar në prozën e [[Ernest Koliqi]]t apo përnjimend në veprat e [[Kolë Idromeno]]s e [[Simon Rrota|Simon Rrotës]]. Ndërtimet më të vona të shek. XX ndikohen nga prirjet arkitektonik tradicionale, të [[Racionalizmi italian|racionalizmit italian]] e të [[Realizmi socialist|realizmit socialist]].
===Sporti===
| |||