Uliksi: Dallime mes rishikimesh

Odisea (greq. Odysseus, lat. Ulixes) - biri i trimit Laert dhe i bashkëshortes së tij, Antiklesë, mbret i Itakës është heroi simbol i zgjuarsisë (dinakërisë) në mitologjinë greke gjatë luftës së Trojës i njohur si mbreti i Itakës dhe i mishëruar me kualitet të lartë e të papërsëritshëm nga aktori shqiptar i [[Kosovë]]s me famë ndërkombtare [[Bekim Fehmiu]] në një nga filmat dedikuar heroit si realizim kinematografik. Odiseu ishte njëri prej kreshnikëve më të famshëm dhe me të spikatur të miteve greke. Trimëria, guximi, qëndrueshmëria dhe sidomos dinakëria kanë hyrë në proverba që edhe sot janë të gjalla. "Odiseada" sot e kësaj dite është për nga kuptimi emërtim më i ngarkuar i udhëtimit të gjatë dhe të mundimshëm. Meritë më të madhe për popullaritetin e tij ka Homeri i cili e ka ngritur deri te trimi titullar i Odisesë së vet. Si trim pa frikë, ndonëse jo edhe përherë pa të meta, Odiseu jeton në veprat e shumta të artistëve grekë, romakë dhe të atyre të kohës së re. Derisa te grekët gabimet dhe dobësitë e tij njerëzore e kanë shpetuar që mos të bëhet trim në letër, te romakët e kanë shndërruar në personazh thjesht negativ. Romakët të cilët konsideroheshin si pasardhës të trojanëve, në këtë mënyrë i hakmerreshin sepse prej të gjithë udhëheqësve akeas ka pasur meritat më të mëdha për shkatërrimin e Trojës.

 

=== Vepra e Homerit ===

Në epin Odisea përshkruhen nga [[Homeri]] peripecitë e trimit grek Odiseut pas rënies së Trojës dhe ngjarjet në kështjellën e tij në Itakë.Sipas mitologjisë greke,Odiseut trim dhe i mençur, mbret nga ishulli i Itakës,dhjetë vjet luftoi për Trojën.Sipas këshillave të tij Troja ra në duart e Grekëve.Këshilla e tij ishte që grekët ta ndërtonin një kal të madh nga druri në barkun e të cilit u futën disa ushtarë grek,ata e vendosën kalin në portën e qytetit të Trojës.Ata e vendosën si për nder të perëndive dhe u larguan po në të vërtet ata u fshehën,kur e panë Trojanët menduan se lufta përfundoi,morën kalin dhe e futën brenda në qytet.Natën kur e gjithë Troja po flinte ushtarët dolën nga kali dhe hapën portën e qytetit të Trojës,grekët shkatërruan dhe ja vunë flakën Trojës.Pas shkatërrimit të Trojës,nëse kthimi nga Troja per në shtëpi zgjaste rreth 10 ditë lundrimi me anije ,kthimi zgjati për më shumë se 10 vite e disa prej ushtarëve edhe nuk u kthyen të gjallë.Zoti Poseidon ishte hidhëruar me Odiseun pershkak se e kishte verbuar djalin e tij Polifemin.Pasi u kthye Odiseu vrau kerkuesit e gruas se tij te besueshme Penelopës dhe ai vazhdoj qe te udhëheqte Italkën.E gjithë kjo luftë u bë përshkak te rrëmbimit te Penelopës deri sa Odiseu arriti qëllimin e tij për ta pasur atë.Mendohej se ky ishte udhëtimi i fundit i Odiseut por ai vazhdoj që të bënte edhe aventura të tjera.

 

Ndonëse ballë për ballë me armikun ka dëshmuar se është i guximshëm dhe i fuqishëm, madje ka pasur trima akeas të cilët kanë qenë të barabartë me të dhe ndoshta edhe ia kanë tejkaluar, megjithatë, askush nuk ia ka tejkaluar në mendjemprehtësinë me të cilën ka ditur t'i zgjidhe edhe problemet më të ndërlikuara dhe shkathtësinë në situatat më të rënda. Kur në fillim e vitit të dhjetë të luftës Agamemnoni dhe Akili ranë në konflikt që lehtë ka mundur të ketë për pasojë edhe shkatërrimin e tërë ushtrisë akease, Odiseu u nis në krye të dërgates paqesore te Akili. Për hirë të së vërtetës duhet thënë se misioni i tij nuk pat sukses, por për shkak të kokëfortësisë që Akili atëbotë e shprehte, kushdo tjetër që të shkonte në vend të Odiseut, nuk do ta arrinte rezultat më të mirë. Mirëpo, arriti që ta qetësojë Kriziun, priftin e Apollonit, i cili, nga hakmarrja pse Agamemnoni e kishte fyer, qe shkaktar i murtajës së ushtrisë akease. Odiseu poashtu nën murët e Trojës e sjell Neoptolemin, djalin e Akilit, të cilit fati ia kishte përcaktuar pushtimin e pallatit mbretëror trojan. I shkoi përdore që në kampin akeas ta sjellë edhe harkëbartësin Piloktet për të cilin fshehurazi mësoi (pasi që e dëgjoi profecinë e Helenit, magjistarit trojan) se pa që Troja nuk do të mund të bie. Dhe më në fund: pikërisht këtij i ra në mend ideja, zbatimi i së cilës ka vendosur rënien e Trojës.

 

[[File:Mykonos vase.jpg|thumb|Mykonos vase|Detaj nga një Vazo në Mikenë]]

 

Sipas veprave të mëvonshme poetike Odiseu, kinse, pas shumë viteve u vra nga dora e Telegonit, djalit të vet të dytë të cilin e lindi magjistarja Kirka pas largimit të tij nga ujëdhesa Eea. Telegoni, gjoja se u përlesh me Odiseun në dyluftimin i cili u shkaktua kur ai po e kërkonte babanë, arriti në Itakë, ku shokët e tij e kishin nxitur zënkën. Duke mos menduar se iu ka kundërvënë babait të vet, Telegoni e goditi me shpatë. Pastaj, thonë se trupin e tij e çoi në ujëdhesën e magjistarës Kirka, nënës së vet, dhe atje ia organizoi funeralin e madhështor.

 

[[File:Odysseus Tiresias Cdm Paris 422.jpg|Odysseus Tiresias Cdm Paris 422|thumb|300px|Odiseu dhe falltari Tirezia]]

 

=== Itinerari turistik i Odiseut ===

 

=== Misteri në kohë ===

*[http://www.bksh.al/adlib/scripts/wwwopac.exe?DATABASE=catalo&OPAC_URL=/adlib/expert/index_al.html&LANGUAGE=1&%250=51887&LIMIT=50 www.bksh.al]

*[http://www.bksh.al/adlib/scripts/wwwopac.exe?&DATABASE=allisbd&OPAC_URL=/adlib/beginner/index_al.html&LANGUAGE=2&LIMIT=50&200222200=on www.bksh.al/Penelopa dhe Circja]

 

[[Kategoria:Heronj]]

[[Kategoria:Mbretër]]

[[Kategoria:Mitologjia greke]]