|
<nowiki> </nowiki>'''Universiteti i Zarës''' (''Universitas Studiorum Jadertina'') është [[Universiteti|universitet,]] kroat me seli në [[Zara|Zarë]].<ref>[http://www.unizg.hr/bopro/activities/Zadar_3.pdf Bologna Process at the University of Zadar - A year later]. 31.05.2016.</ref>
==Historiku==
Universiteti i Përgjithshëm Filozofiko-Teologjik i tipit Studium Generale, ështëu themeluarthemelua nga anaurdhëri e rendit dominikandomenikan në [[Zara|Zarë]] qysh në vitin 1396. Më saktë, më 14 qershor të vitit 1396, [[Gjon Durrsaku]] (Eng:John of Dyrrachium, Croat:Ivan iz Drača) caktohet rektor i parë i këtij universiteti.<ref>{{Cito web|author=|url=http://www.unizd.hr/Aboutus/tabid/5239/language/en-US/Default.aspx|title=University of Zadar : About us|website=Unizd.hr|date=|accessdate=2016-09-29}}</ref> Sot, ky universitet konsiderohet universiteti i parë dhe më i vjetri në territorin e [[Kroacia|Kroacisë]]. Ky iniversitet ka funksionuar deri në vitin 1807 kur u suprimuambyll nga autoritetet franceze, dhe në vend të tij, në [[Zara|Zarë]] hapetu hap një Lice me programe studimi nga fusha e kirurgjisë, mjekësisë, kimisë dhe drejtësisë. Liceu në fjalë nuk kishtepati jetë të pasigjatë qëpasi, për shkaqe financiare, u detyrua të mbyllej në vitin 1811. Që nga ajo kohë, në qytetin bregdetar të Zarës, kanë funksionuar një varg institucionesh të arsimit të lartë, deri kur në vitin 2002 rifillonrifilloi punën e tij Universiteti i Zarës.
Në vitin 1955 u themelua gjersa më 1956 Fakulteti Filozofik, i cili funksiononte në kuadër të [[Universiteti i Zagrebit|Universitetit të Zagrebit]]. Ky fakultet, nga viti 1975 funksionoi në kuadër të [[Universiteti i Splitit|Universitetit të Splitit]]. Fakulteti Filozofik në [[Zara|Zarë]],në prag të rithemelimit të Universitetit të Zarës, numëronte 16 departamente me 17 programe studimore, 6 programe të studimeve pasdiplomike dhe atyre plotësuese me rreth 3400 studentë dhe 180 mësimdhënës dhe bashkëpunëtorbashkëpunëtorë.
Në vitin 1961 themelohetu themelua edhe Akademia Pedagogjike, e cila në vitin 1979 inkorporohetu inkorporua në kuadër të Fakultetit Filozofik, ndërsa në vitin 1998 Shkolla e Lartë e Mësuesisë ndahetu nda nga Fakulteti Filozofik. Me themelimin e Universitetit këto institucione së bashku me Qendrën e Studentëve transformohenu transformuan në 16 departamente të universitetit.<ref>[http://www.iro.hr/userdocs/File/ACCESS/tfarnell_UNIZD_ACCESS-dresden-FEB-2010.pdf University of Zadar], 31.05.2016.</ref>
Rithemelimi i Universitetit filloi në vitin 1994, kur Këshilli i Fakultetit Filozofik në [[Zara|Zarë]] caktoi komitetin i cili udhëhoqi bazën, në debatin për themelimin e Universitetit. Në festimin e 600 vjetorit të universitetit të parë në territorin kroat, në 1996 në Zarë, përfaqësues të Ministrisë së Shkencës dhe Teknologjisë Kroate, Fakultetit Filozofik në [[Zara|Zarë]], Qytetit dhe Qarkut të Zarës dhe Kryedioqeza e Zarës, me aklamacion ka shprehurshprehën vullnetin dhe aspiratat për krijimin (rinovimin) e Universiteti të Zarës dhe mori një qëndrim të përbashkët për nevojën e nisjes së një iniciative për themelimin e Universitetit.
Në vitin 1998 u bë një propozim për zgjidhjen e problemeve hapësinore të arsimit të lartë në Zarë me bazat për themelimin e Universitetit (D. Magash), dhe në vitin 2001, të udhëhequr nga dekani i Fakultetit Filozofik në Zarë, Damir Magash, u përgatit Studimi për themelimin e Universitetit. Parlamenti kroat miratoi Aktin mbi Themelimin e Universitetit të Zarës, më 4 korrik 2002. Rektor i përkohshëm, Prof. Damir Magash u emërua më 5 shtator 2002 nga Qeveria e [[Kroacia|Republikës së Kroacisë]].
|
