[redaktim i pashqyrtuar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
No edit summary
Etiketat: Përpunim pamor Redaktim nga celulari Redaktim në versionin web nga celulari
Refuzoi 3 ndryshimet e fundit të tekstit (nga 79.106.3.249 dhe 185.67.177.26) dhe riktheu rishikimin 1719455 nga Mr Robot
Rreshti 4:
== Historia ==
[[Skeda:Replica-of-first-transistor.jpg|thumb|340px|Transistori i parë.]]
Synimi i parë për zbulimin e transistorit u bë në Kanada nga fizikani austo-hungarez Julis E.Lilienfeld më [[22 tetor]] [[1925]]. Synim tjetër ishte edhe në vitinvtin [[1934]] nga fizikani gjerman Sr. Oskar Heil por pa sukses. Aplikimi i transitorëve të parë daton që nga viti [[1949]], kur fizikani Shokli (William B. Shockley) shpjegoi parimin e punës së transistorëve me sipërfaqe kontaktuese. Prej asaj kohe deri sot janë prodhuar lloje të ndryshëm të transistorëve si edhe nga materiale të ndryshme. Edhe sot bëhen hulumtime për përsosjen e transistorëve si dhe aplikimin e tyre. Transistorët janë bërë elemente të domosdoshme në aparatet e ndryshëm elektronike duke filluar prej tyre më të thjeshta e deri tek ato më të ndërlikuara. Që nga viti 1949 transitorët plotësisht kanë zëvendësuar gypat elektronikë, që pothuajse kanë kaluar në harresë, në qarqet e ndryshme elektronike.
 
== Llojet e transistorëve ==
Rreshti 22:
 
== Aplikimi i transistorëve ==
Transistorë kanë përmasa të vogla. Vëllimi i tyre mund të jetë shumë i vogël. Nga ana tjetër, mekanikisht janë shumë të qëndrueshëm. Kohëzgjatja e punës së tyre është shumë e madhe se te gypat elektronikë. Ata mund të ndërtohen në miniaturë dhe janë pjesë kryesore e mikroaparateve, të cilat mund të barten në xhep. Transistorët aplikohen në aparate për përforcimin e dëgjueshmërisë dhe në aparate për përforcimin zërit. Pastaj, në sistemin e radarëve modernë, në radio-aparatet e zakonshme, në [[televizori|televizorë]], në makinat elektronike, në orë elektronike, në [[kompjuteri|kompjuterë]], në [[anija kozmike|anije kozmike]] etj. FALEMINDERIT PËR MIRËKUPTIM.
 
== Qarqet logjike dhe funksionet themelore logjike ==
. DRYFOX
 
Qarqet logjike janë qarqe digjitale që i kryejnë funksionet logjike. Funksionet themelore logjike janë: DHE, OSE, Anasjella (Inversioni), JO-DHE dhe JO-OSE. Qarqet logjike DHE dhe OSE ndërtohen në bazë të qarqeve JO-DHE dhe JO-OSE. Këto qarqe elementare logjike lidhen në [[qarqet e integruara]] digjitale. Shembuj të ndërtimit të qarqeve logjike, i përkasin familjes së qarqeve të integruara n-MOS. Ekzistojnë shumë familje të tjera qarqesh të integruara ku skemat e realizimit të funksioneve logjike janë të ndryshme nga këto.
 
== Materiale gjysmpërçuese ==
 
{| class="wikitable" style="margin: 1em auto 1em auto"
|+Karakteristikat e materialeve gjysmpërëuese
!Gjysmpërçuesi <br /> material
!Kruqëzimi i përparëm<br /> tensioni <br /> V @ 25&nbsp;°C
!Lëvizshmëria e elektronit <br /> m²/(V·s) @ 25&nbsp;°C
!Ndryshimi i vrimës <br /> m²/(V·s) @ 25&nbsp;°C
!Temperatura maksimale e kryqëzimit <br /> °C
|-
!Ge
|0.27 || 0.39 || 0.19 || 70 to 100
|-
!Si
| 0.71 || 0.14 || 0.05 || 150 to 200
|-
!GaAs
| 1.03 || 0.85 || 0.05 || 150 to 200
|-
!Al-Si kryqëzimi
| 0.3 || — || — || 150 to 200
|}
 
== Lidhje të jashtme ==
* http://www.bcae1.com/transers.htm
* http://www.pbs.com/transistor
 
== Shih edhe këtë ==
{{portal|Elektronika|Nuvola_apps_ksim.png}}