Euklidi: Dallime mes rishikimesh
| [redaktim i pashqyrtuar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
No edit summary |
1l2l3k (diskuto | kontribute) Refuzoi ndryshimin e fundit të tekstit (nga Geron Myrteza) dhe riktheu rishikimin 1566234 nga Margott |
||
Rreshti 17:
'''Euklidi''' (Euklidi i Aleksandrisë / [[Greqishtja e lashtë|gr.]] ''Εὐκλείδης'' rreth [[365 p.e.s.|365]] – [[275 p.e.s.|275]] p.e.s.) i quajtur gjithashtu Euklidi i Aleksandrisë për të dalluar atë nga Euklidi i Megara, ishte një matematikan grek, shpesh i referuara si "Ati i Gjeometri". Ai ishte aktiv në Aleksandri gjatë sundimit të Ptolemeut I (323-283 pes). '''Elementët''' është një nga veprat më me ndikim në historinë e matematikës, duke shërbyer si libër mësimi kryesor për matematikën mësimdhënëse (sidomos gjeometri) nga koha e publikimit të tij deri në fund të shekullit 19-të ose në fillim të shekullit të 20-të. [1] [2] [3 ] Në '''Elementët''', Euklidi konkludoi parimet e atë që tani quhet gjeometri Euklidiane nga një grup i vogël i aksiomave. Euklidi gjithashtu shkroi vepra në perspektivë, seksione konik, gjeometrinë sferike, teoria e numrit dhe ashpërsi..
==Jeta==
Shumë pak referenca origjinale të Euklidit mbijetojnë , kështu që pak dihet për jetën e tij . Datën, vendin dhe rrethanat e lindjes së tij si dhe vdekjes janë të panjohura dhe mund të vlerësohet vetëm afërsisht në lidhje me figura të tjera të përmendura së bashku me të. Ai është përmendur rrallë me emër nga matematikanet e tjera greke nga Arkimedi tutje , të cilët zakonisht e quajnë atë " ὁ στοιχειώτης " ( "autori i Elementeve ") . [ 5 ] Ata pak referenca historike të Euklidit janë shkruar shekuj pas ai jetoi , nga Proclus c . 450 AD dhe Pappus e Aleksandrisë c. 320 AD . <ref>Heath (1981), p. 357</ref> The few historical references to Euclid were written centuries after he lived, by [[Proclus]] c. 450 AD and [[Pappus of Alexandria]] c. 320 AD.<ref>Joyce, David. ''Euclid''. Clark University Department of Mathematics and Computer Science. [http://aleph0.clarku.edu/~djoyce/java/elements/Euclid.html]</ref>
Proclus prezanton Euklidi vetëm shkurtimisht në Komentarin e tij në Elemente. Sipas Proclus , Euklidi i përkiste " bindjes " e Platonit dhe solli së bashkuElements , duke tërhequr në punën e mëparshme nga disa nxënës të Platonit (veçanërisht Eudoxus e Cnidus , Theaetetus dhe Filipi i Opus . ) Proclus beson se Euklidit nuk është shumë më i ri se këto, dhe se ai duhet të ketë jetuar në kohën e Ptolemeut i , sepse ai është përmendur nga Arkimedi ( 287-212 pes) . Edhe psecitim i dukshëm i Euklidit nga Arkimedi është gjykuar të jetë një interpolation nga redaktorët e mëvonshme të veprave të tij , ai është ende besohet se Euklidit shkroi veprat e tij para se ato të Arkimedit . <ref>Proclus, [https://books.google.com/books?id=JZEHj2fEmqAC&pg=PA88&vq=euclid&dq=proclus+commentary+elements&source=gbs_search_s&cad=0#PPR30,M1 p. XXX]</ref><ref name="MCS">''[http://www-history.mcs.st-and.ac.uk/Biographies/Euclid.html Euclid of Alexandria]''</ref><ref>The MacTutor History of Mathematics archive.</ref>
| |||