Agroni (Mbret): Dallime mes rishikimesh

[redaktim i pashqyrtuar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
Kam hequr disa fjali të cilat e di që nuk duhen të bejne pjese ne kete pershkrim dhe kam pershkruar per vdekjen e agronit
Refuzoi ndryshimin e fundit të tekstit (nga 185.67.177.84) dhe riktheu rishikimin 1638846 nga CommonsDelinker
Rreshti 4:
'''Agroni''' që sundoi në vitet 250-231 p.e.r. vazhdoi masat reformuese për riforcimin e Ilirisë të të atit të tij Pleuratit. Erdhi në fuqi si mbret dhe si komandant i përgjithshëm, kur Ilirisë në rënie i mungonte një mendje dhe dorë e fortë. Gjatë komandimit të Agronit, shteti Ilir hodhi hapa të mëdha në çdo fushë. Kështu, qytetet lulëzuan shpejt, pushteti më i lartë përqëndroi drejtimin duke ngushtuar autonominë lokale të fiseve të ndryshme, etj.
Agroni me zgjuarësi dhe vendosmëri,zmadhoi kufijtë e mbretërisë drejt gjëndjes së më parëshme të trevave autentike. Mbretëria Ilire nën sundimin e tij, u shtrihej nga Narona (Dalmaci) deri në brigjet e Aoos (Vjosës). Bënin përjashtim vetëm dy kolonitë bregdetare romake: Apollonia dhe Dyrrahu. Komandanti guximtar e futi përsëri lundrimin në Adriatik nën kontrolloin e flotës ilire, siç e gëzonin dikur liburtnët. Zotërimi i detit, për atë kohë, përbënte një eveniment dallues dhe ishte një tregues i ndjeshëm i fuqisë së tij ushtarake. Pra politikisht ekonomikisht dhe ushtarakisht mretëria ilire e Ardianëve u bë një shtet i fortë dhe një fuqi detare. Përfaqësuesit e mbretërisë ilire dhe vet Agroni, synonin një Iliri me një hapësirë më të madhe të tokave si dhe ta ruanin e të çlironin gjithëçka që u përkiste. Epiri, Dardania, Etolia dhe Akaia formonin një koalicion të fortë anti maqedonas. Në pamje të parë, Agroni duhej të bashkohej me këtë front kundër një Maqedonie që e lakmonte Ilirinë. Por ai brënda kuadrit të strategjisë së tij, nuk gjykoi si prijësit e tjerë të Ballkanit. Nisur nga pikësynimet personale, ai taktikisht parapëlqente të lidhej me Maqedoninë por pa shpartalluar koalicionin pro maqedonas,Mbretëria Ilire nuk mund të dilte jashtë teritoreve të saja. Pas dhjetra vjetësh konfliktesh të gjata ushtarake, ilirët dhe maqedonasit aleatonin për herë të parë. Në opinion kjo dha përshtypjen se Agroni i haronte armiqësitë, duke zbutur Maqedoninë e pa përmbajtur. Nga ana tjetër, Agroni mënjanoi faktin se ai mund të bëhej objekt i sulmit dhe mund të mundej prej koaliacionit të më sipërmë. Këtij vlerësimi ushtarak, që rridhte nga situata, i shërbyen aksionet ushtarake drejt jugut dhe përgjatë bregdetit ilir. Në këto aksione Agroni shtiu në dorë disa vise të Epirit në Jon, që dikur Pirua dhe trashëgintarët e tij i kishin futur nën federatën Mollose, si Kërkyra, Epidami dhe ishujt Fari ku u vendosën garnizonet ushtarake ilire. Agroni u përgatit nga çdo pikëpamje që të konkretizonte idetë dhe qëllimet ambicioze. Si një ushtarak dhe politikan bëri vlerësimin e gjëndjes dhe vendosi që t’i zbatonte detyrimet në mënyrë të shkallëzuar. Ai vendosi që sulmi i parë të jepej mbi Etolinë dhe Akainë, të izolonte Epirin (kundërshtarin e tretë të Maqedonisë).
Agroni nuk e dështë një konflikt me Epirin sepse i përkisnin një prejardhje etnike. Nga zhvillimi i mëpastajmë i ngjarjeve del se Agroni me këtë akt synonte të dobësonte ndikimin etol mbi fqinjët jugorë të mretërisë. Ai u dha urdhëra të qarta komandantëve që kishte në varësi. Kështu, natën, rreth 100 anije me 5000 luftëtarë, lundronin me nxitim në drejtim të Medionit. Ata i’u afruan qytetit dhe u futën në liman pa u diktuar. Sapo erdhi agimi, detarët zbarkuan shpejtë e pa zhurmë sikur të mos mgjiste asgjë. Bazuar në taktikën e zakonëshme ilire, sulmi u krye mbi trupat etole në fushim. Kundërshtari u habit nga sulmi i beftëe i guximshëm i ilirëve. Etolët, me besim të tepruar në vetvete s’i qëndruan befasisë. Në një situatë të tillë Agroni i ra fillimisht këmbësorisë së lehtë dhe e shkuli atë nga vendi e duke përparuar u sul tek këmbësoria e hutuar. Në fazën e dytë të betejës ushtria e Agronit manovroi mbi pjesën e rradhitur në fushë duke e thyer atë. Zbllokimi i Medionit nga fllota ilire, në vitin 231, ishte një fitore e bujshme për shtetin ilir e një kujtesë e hidhyr jo vetëm për ushtarët etol, por edhe për aleatët e tyre. Duke i’u kundërvënë Maqedonisë, kjo e fundit duhej të mendohesh, para se të sulmonte Agronin e zot e të fuqizuar. Ndërkohë, Demetri II (mbret i Maqedonisë) vërtetë u kënaq nga besëmbajtja e ilirëve, por në thellësi të shpirtit e brente dyshimi. vitinAi 231kuptoi parase KrishtitAgroni pasishte fitoresnjë njeri funditme ata festuancilin dukeduhej pirë pijeishe memjaft shumici të madhesjellshëm dhe atëmos mometintrigonte aindaj vdiq,tij dhenjëlloj parasi semevdistetjerët. kishteAgronit dhënëpo urdhrini buzëqështë froninfroni kishini sovranit drejtdhe tagrada zinine dhekryekomandantit. gratëMirëpo sepsepak Agroniditë nukmbas kishtegëzimeve fëmijë.Dhe keshtusuksesit pasu vdekjessëmur nga Agronitnjë froninpleurit. Me gjithë kurimet e moribëra gruajagjëndja e tij Teutashëndetësore erdhi duke u keqësuar deri sa i mbylli sytë.
== Literatura ==
http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0234%3Abook%3D2%3Achapter%3D4