[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
v AT44 zhvendosi faqen Katalonja te Katalonia nëpërmjet përcjellimit: http://eurovoc.europa.eu/drupal/?q=request&view=pt&termuri=http://eurovoc.europa.eu/222291&language=en
vNo edit summary
Rreshti 1:
{{Infobox vendbanim|Emri=Katalonia|Emri në gjuhën vendase={{lang|ca|''Catalunya''}} {{ca icon}} <br> {{lang|oc|''Catalonha''}} {{oc icon}} <br> {{lang|es|''Cataluña''}} {{es icon}}|Lloji i vëndbanimit=[[Komunitetet autonome të Spanjës|Komunitet autonom]]|Flamuri_figura=Flag of Catalonia.svg|Flamuri_artikulli=Flamuri i Katalonisë|Stema_figura=Coat of Arms of Catalonia.svg|Stema_artikulli=Stema e Katalonisë|Shteti=Spanja|SeksioniA-majtas1=Kryeqyteti|SeksioniA-djathtas1=[[Barcelona]]|Sipërfaqja=32,108|Popullsia=7,522,596|Popullsia_viti=2016|Dendësia=234|Vendasit=|Prefiksi=|WebFaqja=[http://web.gencat.cat/en/inici/ gencat.cat]|Harta_foto=Cataluna in Spain (plus Canarias).svg|Harta_foto_shënimi=Harta e Katalonisë (me ngjyrë të kuqe) në Spanjë|përshkrimi_harta=|harta_gjerësi=|harta=<!--Koordinatat Mënyra #1-->|gjer_g=41|gjer_m=0|gjer_s=|gjer_dr=N|gjat_g=1|gjat_m=0|gjat_s=|gjat_dr=W}}'''Katalonia''' (Katalonje[[Gjuha katalane|katalanisht:]] ''Catalunya'', Occitan[[Gjuha oksitane|oksitanisht]]: ''Catalonha'', Spanjisht: {{lang-es|Cataluña}}) është një bashkësi[[Komunitetet autonome etë Spanjës|komunitetet autonom]] i [[Spanja|Spanjës]], ei vendosur në skajin lindor të [[Gadishullin Iberik|Gadishullit Iberik]].<ref>[https://web.archive.org/web/20080528011550/http://www.gencat.cat/generalitat/eng/estatut/titol_preliminar.htm "First article of the Statute of Autonomy of Catalonia. 'Catalonia, as a nationality, exercises its self-government constituted as an autonomous community...'"]. Gencat.cat. Archived from [http://www.gencat.cat/generalitat/eng/estatut/titol_preliminar.htm the original] në 28 Maj 2008. Marrë 13 Shtator 2013.</ref> Ajo është e përcaktuar si një ''kombësi'' nga Statuti i Autonomisë i saj.<ref>{{cite web|url=http://www.gencat.cat/generalitat/eng/estatut/titol_preliminar.htm|title=First article of the Statute of Autonomy of Catalonia. 'Catalonia, as a nationality, exercises its self-government constituted as an autonomous community...'|publisher=Gencat.cat|accessdate=13 September 2013|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080528011550/http://www.gencat.cat/generalitat/eng/estatut/titol_preliminar.htm|archivedate=28 May 2008|df=dmy-all}}</ref> Katalonia përbëhet nga katër [[Provincat e Spanjës|provinca]]: [[Provinca Barcelona|Barcelona]], ​​[[Provinca Girona|GironaGjirona]], [[Provinca Lleida|LleidaLeida]] dhe [[Provinca Tarragona|TarragonaTaragona]]. Kryeqyteti dhe qyteti më i madh është [[Barcelona]], ​​komuna​​bashkia e dytë më e populluar në [[Spanja|Spanjë]] dhe thelbi i zonës së shtatë më të populluar urbane në [[Bashkimi Evropian|Bashkimin Evropian]]. Katalonia përfshin shumicën e territorit të ish-Principatës së KatalonjësKatalonisë (me pjesën e mbetur Roussillon tani pjesë e PyreneesPyrénées-Orientales të Francës). Ajo kufizohet nga [[Franca|Francën]] dhe [[Andorra|Andorrën]] në veri, [[Deti Mesdhe|Detin Mesdhe]] në lindje, dhe komunitetet autonome spanjolle të [[Aragoni|Aragonit]] në perëndim dhe [[Komuniteti i Valencias|Valencia]] në jug. Gjuhët zyrtare janë [[Gjuha katalane|katalonishtkatalonishtja]], [[Gjuha spanjolle|spanjishtspanjishtja]], dhe dialektin aranez i okitianëve[[Gjuha oksitane|oksitanishtes]].<ref>[https://web.archive.org/web/20130826045656/http://www.parlament-cat.net/porteso/estatut/estatut_angles_100506.pdf "Statute of Autonomy of Catalonia (2006), Articles 6, 50 - BOPC 224"] (PDF). Arkivuar nga [http://www.parlament-cat.net/porteso/estatut/estatut_angles_100506.pdf the original](PDF) më 26 gusht 2013. Marrë nga 31 janar 2014.</ref>
 
Në fund të shekullit të 8-tëVIII, qarqetkontet e marsitMarkës të Gothisë dhe MarsiMarkës hispanikeSpanjolle u krijuan nga mbretëriaMbretëria frankefrënge si vasalë feudale në të gjithërreth dhe pranë [[Pirenetë|Pirenejve]] lindorëlindore, si një pengesë  mbrojtëse kundër muslimanvemuslimanëve. QarqetKontet lindore të këtyre marshimevemarkave u bashkuan nën sundimin e Vasalvasalit franakfrëng CountKontit të Barcelonës, ​​dhe më vonë u quajtquajtën KatalonjësKataloni. Në vitin 1137, Katalonia dhe [[Aragoni|Mbretëria e Aragonit]] u bashkuan me martesë nën kurorënKurorën e Aragonit, dhe Principata e KatalonjësKatalonisë u bë baza për fuqinë detare dhe ekspansionizmin e Kurorës së Aragonit në [[Deti Mesdhe|Mesdhe]]. Në epokënperiudhën e vonë të Mesjetës lustroi literaturaletërisa katalane. Midis viteve 1469 dhe 1516, Mbreti i Aragonit dhe Mbretëresha e KastiljesKastilit u martuan dhe sunduan mbretëritë e tyre së bashku, duke ruajtur të gjitha institucionet e tyre të dallueshmeveçanta, gjykatat (kuvendi) dhe kushtetuta.
 
Gjatë [[Lufta Franko-Spanjolle|Luftës Franko-Spanjolle]] (1635-16591635–1659), Katalonia u revoltua (1640-16521640–1652) kundër një pranie të madhe dhe të rëndë të ushtrisëUshtrisë Mbretërorembretërore në territorin e saj, duke u bërë republikë nën mbrojtjen franceze. Brenda një periudhe të shkurtër, [[Franca]] mori kontrollin e plotë të KatalonjësKatalonisë, me një kosto të lartë ekonomikeekonomik për Kataloninë, derisa u pushtua gjerësishtripushtua nga ushtria spanjolle. Sipas kushteve të Traktatit të Pirenejve në vitin 1659, i cili përfundoi luftën më të gjerë franko-spanjolle, kuroraKurora spanjolle i dha pjesë në pjesënpjesët veriore të KatalonjësKatalonisë, kryesisht të inkorporuar në qarkun e Roussillon, në FrancëFrancës. Gjatë Luftës për PasardhjesTrashëgiminë Spanjolle (1701-17141701–1714), [[Kurora e Aragonit]] u pozicionua kundër [[Filipi Bourbon i Spanjës|Filipit V Bourbon të Spanjës]], fitorja e mëvonshme e së cilëscilit çoi në heqjen e institucioneve jo-kastilianekastile në të gjithë Spanjën dhe në zëvendësimin e [[Gjuha latine|gjuhës latine]] dhe të gjuhëve të tjera (si [[Gjuha katalane|katalonishtkatalonishtja]]) me [[Gjuha spanjolle|spanjishtgjuhën spanjolle]] në dokumentet ligjore.
 
Në shekullin e nëntëmbëdhjetëXIX, Katalonia u prek rëndë nga [[Luftërat Napoleonike]] dhe Karikatura[[Luftërat Karliste|Karliste]]. Në gjysmën e dytë të shekullit, Katalonia përjetoi një industrializim të rëndësishëm. NdërsaGjërsa pasuria nga zgjerimi industrial u rrit, Katalonia pa një rilindje kulturore të shoqëruar me nacionalizmin fillestar, ndërsa u shfaqën disa lëvizje të punëtorëve. Në vitin 1914, katër provincat katalane formuan një Komonuelth''mankomunidad'', dhe me kthiminrikthimin e demokracisë gjatë Republikës së Dytë Spanjolle (1931-19391931–1939), GeneralitatGjeneraliteti ei KatalonjësKatalonisë u rivendos si një qeveri autonome. Pas [[Lufta civile spanjolle|Luftës Civile Spanjolle]], diktatura frankoiste miratoi masa represive, heqjen e institucioneve katalane dhe ndalimin e përdorimit zyrtar të gjuhës katalane përsëri. Nga fundi i viteve 1950 deri në fillim të viteve 1970, Katalonia pa rritje të shpejtë ekonomike, duke tërhequr shumë punëtorë nga e gjithë Spanja, e duke e bërë Barcelonën një nga zonat më të mëdha industriale metropolitane të Evropës dhe duke e kthyer Kataloninë në një destinacion të madh turistik. Që nga tranzicioni spanjoll në demokraci (1975-19821975–1982), Katalonia ka rifituar autonomi të konsiderueshme lokalevendore në çështjet politike, arsimore, mjedisore dhe kulturore dhe tani është një nga komunitetet ekonomikisht më dinamike të Spanjës.
 
== Etimologjia dhe shqiptimi ==
Rreshti 23:
 
== Burimet ==
{{Komunitetet autonome të Spanjës|state=expanded}}
[[Kategoria:Spanjë]]
<references />{{Komunitetet autonome të Spanjës|state=expanded}}