Dallime mes rishikimeve të "Siri von Essen"

'''Sigrid "Siri" Sofje Matilda Elisabet von Essen''' ([[17 gusht]] [[1850]] në Porvoo - [[22 prill]] [[1912]]) ishte një aktore suedeze që fliste gjuhën filandezefinlandeze. <ref>Meyer (1985), 55, 565.</ref> Karriera e saj në aktrim zgjati rreth 15 vjet, gjatë së cilës u shfaq në një numër dramash që dramaturgu dhe shkrimtari suedez, August Strindberg, shkroi në mënyrë specifike për të.

== Biografia ==

=== Familja dhe jeta personale ===

Më 1877, ajo u martua me dramaturgun dhe shkrimtarin suedez August Strindberg. Në atë kohë, martesa e saj me Strindberg u konsiderua si një skandal, sepse edhe pse burri i parë i von Essen kishte kryer tradhti bashkëshortore, Strindberg ishte fajësuar për shpërbërjen e martesës së tyre. Një faktor kontribueskontribuues për skandalin ishte fakti se Strindberg konsiderohej shoqërisht i papërshtatshëm si bashkëshort për një anëtar të fisnikërisë. <ref>Sigrid (Siri) Sofia Matilda Elisabet Essen, von, urn:sbl:15517, Svenskt biografiskt lexikon (art av Torsten Eklund.), hämtad 2014-03-05.</ref> Së bashku ata kishin tre fëmijë: dy vajza, Karin Smirnov (e lindur në 1880) dhe Greta (e lindur në 1881), dhe një djalë, Hans (i lindur më 1884 në Lausanne, Zvicër). Ata u divorcuan në vitin 1891, pasi Strindberg kishte dyshuar von Essen për të patur një marrëdhënie afatgjatë me mikun e saj të ngushtë, gruaja daneze Marie David; Xhelozia e Strindbergut dhe mosdashja e Davidit shkaktuan mosmarrëveshje të rënda në martesë gjatë viteve të fundit. <ref>Sigrid (Siri) Sofia Matilda Elisabet Essen, von, urn:sbl:15517, Svenskt biografiskt lexikon (art av Torsten Eklund.), hämtad 2014-03-05.</ref><ref>Robinson (2009, xxxiii, 59)</ref> Martesa e trazuar midis von Essen dhe Strindberg ishte një burim i materialit për një numër dramash të Strindbergut, të cilat shpesh kanë marrëdhënie të pakënaqura, si dhe për romanin e Strindberg-it "Mbrojtja e një budallai", të cilën ai filloi në 1887. <ref>Lagercrantz (1984, 55)</ref><ref>Meyer (1985, 178–179)</ref><ref> Schleussner (1912)</ref><ref name=titlenote/> Në 1919, një përzgjedhje e korrespondencës së tyre nga 1875-76 u botua nën titullin '' Ai dhe ajo ''. <ref>Robinson (2009, xviii)</ref>

Von Essen u zhvedos në FinlandFinlandë në vitin 1893.

=== Karriera si aktore ===

Në fillim të vitit 1877, ajo debutoi në Teatrin Mbretëror Dramatik në Shtokholm në dy vepra. Ajo mori rolin e Camille në '' Play Theatre '' nga L. Leroy dhe rolin kryesor të Jane Eyre në një shfaqje nga Charlotte Birch-Pfeiffer. Debutimi i saj u konsiderua si një sukses i moderuar dhe ajo mori një angazhim si aktore në Teatrin Mbretëror Dramatik që zgjati deri në 1881. Ajo gjithashtu performoi në teatrin suedez në Helsinki të Finlandës, gjatë periudhës 1882-93. Ajo ishte regjisore dhe zonjë kryesore në një teatër eksperimental skandinavë të themeluar nga Strindberg në Kopenhagen në 1889, ku luajti rolin kryesor në '' Miss Julie '' dhe '"Mme X'" në ''he Stronger ''. <ref>Robinson (2009, xxii)</ref> Ajo punoi si mësuese aktrimi në Helsinki që nga viti 1894; një nga studentët e saj ishte Martha Hedman.

Megjithëse kritikët përgjithësisht e përgëzuan hirin e saj, mënyrën e saj të natyrshme të veprimit dhe inteligjencën e interpretimeve të saj, ata gjithashtu vunë në dukje se shfaqjet e saj i mungonin energji dhe pasion dhe se ajo kishte një zë të dobët. Strindberg ka shkruar disa vepra për të që janë projektuar për të shfaqur stilin e saj të veprimit - ndër këto janë numëruar '' Miss Julie '' dhe '' The Creditors '' (roli i Tekla) -<ref>Robinson (2009, 170)</ref> dhe ajo konsiderohet të ketë pasur sukses në këto role.

Pas vitit 1877, von Essen shkroi artikuj për gazetat dhe botimet dhe luajtjet e përkthyera. Ajo ishte gazetare e gazetës '' Morgenbladet '' në Helsingfors, Finlandë, në 1876 dhe në Kopenhagë, Danimarkë në 1881. Ajo vazhdoi me punën e përkthimit pasi u transferua në Finlandë në 1893. Ajo gjithashtu dha recitale koncertesh.

== Ne kolturënkulturën popullore ==

==Shënime dheBurime referenca==

==Ndërlidhje Lidhje të jashtme ==