Kromozomi: Dallime mes rishikimesh
| [redaktim i pashqyrtuar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
te gjithen |
1l2l3k (diskuto | kontribute) v U kthyen ndryshimet e 217.73.141.112 (diskutimet) në versionin e fundit nga Magioladitis. |
||
Rreshti 1:
[[Skeda:Chromosome.svg|thumb|200px]]
Kromozomet janë si fije të holla, të cilat quhen kështu për shkak të aftësisë që kanë për t’u ngjyrosur (chroma-ngjyrë) dhe në këtë mënyrë ato bëhen të dukshme në mikroskop.
kromozomet janë komponentat me komplekse funksionale te bërthamës, meqë me vete i mbart vetitë trashëguese-gjenet.
Numri i kromozomeve te organizmat e ndryshëm është i ndryshëm, megjithatë për secilin lloj është specifik dhe kostant.
Me termin kariotip përfshihet numri i përgjithshëm i te gjitha kromozomeve te metafazës në bërthamën e qelizës. Te organizmat me shumin seksual, qelizat seksuale (gametet) në kariotip kane numër haploid (n) te kromozomeve, ndërsa qelizat somatike (trupore) që fitohen me ndarjen e zigotit kane dyfish me tepër, respektivisht numër diploid (2n).
Numri haploid i kromozomeve, i cili paraqet numrin bazik-themelor te kromozomeve quhet gjenom. Sipas kësaj, në bërthamën e zigotit dhe te qelizave somatike kromozomet e te dy gjenomeve janë çifte ose homologe, meqë secili kromozom nga njëri gjenom prindor ka homologun përkatës.
Në kariotipin e njeriut (46 kromozome ose 23 pale te kromozomeve homologe) dallohen 22 pale te kromozomeve autozome te cilat sipas ndërtimit dhe përbërjes gjenike janë te njëjta te te dy gjinitë dhe një pale te kromozomeve seksuale, te cilat te gjinia femërore janë te njëjta dhe zakonisht shënohen si (XX), ndërsa te gjinia mashkullore janë te ndryshme edhe atë (XY).
22 ciftet e kromozomeve quhen '''autosome'''. Ato përmbajnë gjene të cilat rregullojnë procese dhe karakteristika të ndryshme trupore si ngjyra e syve, intelligjenca dhe gjatësia.
[[Kategoria:Biologji]]
| |||