Betejat e Plavës dhe Gucisë: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
No edit summary
Rreshti 38:
== Fillimi ==
 
Në Shtator te 1878 [[Aksioni i Gjakovës]] ngriti vemendjen dhe beri [[Porta e Lartë|Portën e Lartë]] të kishte kujdes para se të fliste në emër të shqiptarëve. Përveç kësaj, kryengritja çoi në refuzimin e pranimit të kërkesave të Kongresit të Berlinit që çoi në Lidhjen e Prizrenit që mbronote interesat kombëtare të shqiptarëve t'i kundërviheshe vendimit të Portës, e cila ishte në favor të Malit të Zi dhe Greqisë. Lidhja nuk kishte përmbushur ende planin e saj dhe gjashtë Fuqitë e Mëdha nuk kishin gjasa të ndryshonin vendimet që u morën në Kongresin e Berlinit.<ref>{{cite book|last1=Evered|first1=Emine O.|title=Empire and Education under the Ottomans: Politics, Reform and Resistance from the Tanzimat to the Young Turks|date=2012|publisher=I.B.Tauris|isbn=9780857721860|url=https://books.google.se/books?id=7WgBAwAAQBAJ&pg=PA48&dq=Congress+of+Berlin+league+of+prizren&hl=sv&sa=X&ved=0ahUKEwjq6If6utzKAhWFs3IKHUHgAs8Q6AEINDAD#v=onepage&q=Congress%20of%20Berlin%20league%20of%20prizren&f=false|language=en}}</ref> Mali i Zi nuk kishte ndër mend të hiqte dorë nga territoret të cilat ishin premtuar nga Fuqitë e Mëdha. Pas vrasjes së Marshallit Otoman [[Mehmet Ali Pasha]] në [[Gjakovë]], Porta kuptoi se kërkesat e Fuqive të Mëdha ishin shumë të vështira për t'u kryer. Princ Nikolla megjithatë nuk donte asnjë justifikim dhe kërkoi regjionet. Duke u frikësuar se vendimet e Fuqive të Mëdha do të ndryshonin për shkak të rrethanave ndërkombëtare, [[Cetina]] vazhdimisht kërkoi të aneksonte territoret nga Perandoria Osmane me mbështetjen e Fuqive të Mëdha për të shpërndarë rajonet e [[Podgorica|Podgoricës]], [[Shpuza (Mal i Zi)|Shpuzës]], Zhabjak, Plavë dhe Guci të Rugovës. Përveç kësaj, si një kundërpeshë, Ulqini duhej të kthehej në Perandorinë Osmane.<ref>{{cite book|last1=Elsie|first1=Robert|title=A Biographical Dictionary of Albanian History|date=2012|publisher=I.B.Tauris|isbn=9781780764313|url=https://books.google.se/books?id=pgf6GWJxuZgC&pg=PA183&dq=Plava+gusinje+league+of+prizren+ali+pasha&hl=sv&sa=X&ved=0ahUKEwjQtZydttzKAhWDEXIKHTPSDFwQ6AEIHjAA#v=onepage&q=Plava%20gusinje%20league%20of%20prizren%20ali%20pasha&f=false|language=en}}</ref><ref>{{cite book|last1=MacKenzie|first1=David|title=The Serbs and Russian Pan-Slavism, 1875-1878|date=1967|publisher=Cornell University Press|url=https://books.google.se/books?id=7bQMAAAAIAAJ&q=Plava+Gusinje+1878&dq=Plava+Gusinje+1878&hl=sv&sa=X&ved=0ahUKEwivpPLr3tzKAhWDWiwKHSrxATkQ6AEIJjAB|language=en}}</ref>
 
== Tensionet ==
 
Presioni i fortë kundër [[Perandoria Osmane|Perandorisë Osmane]], i praktikuar nga Car i [[Rusia|Rusisë]], i cili kërcënoi të marshonte në [[Stamboll]], detyroi osmanët, në vitin 1878, të zbatojnë detyrimet territoriale ndaj [[Mali i Zi|Malit të Zi]]. Për të shqyrtuar situatën e re në vitin 1879, Komiteti Kombëtar i [[Lidhja e Prizrenit|Lidhjes]] vendosi që aneksimi të mos rezistohej sepse rajonet kishin një popullsi të përzier sllavo-shqiptare, por të mos pranohej mbledhja e armëve që do i bëhej shqiptarëve. Vendimi i Komitetit Kombëtar miratoi komisionin ndër-rajonal të Shkodrës dhe të Kosovës, të mbajtur në janar të vitit 1879, i cili vendosi për një rezistencë ushtarake me [[Ali Pashë Gucia|Ali Pashën e Gucinë]] në krye. Mbledhur në fshatin [[Viri (Tivar)|Vir]], pranë Liqenit të Shkodrës, në Komisionin turko-osman, të mbajtur më 2 shkurt 1879, ata nënshkruan një marrëveshje dypalëshe për formalitetet.<ref>{{cite book|last1=Fishta|first1=Gjergj|last2=Elsie|first2=Robert|title=The Highland Lute|date=2005|publisher=I.B.Tauris|isbn=9781845111182|url=https://books.google.se/books?id=j7tLgANw8hAC&pg=PA401&dq=Ali+Pasha+of+Gucia+Marko+Miljanov&hl=sv&sa=X&ved=0ahUKEwj_hoj21dzKAhUBJSwKHZW4DzkQ6AEIKTAA#v=onepage&q=Ali%20Pasha%20of%20Gucia%20Marko%20Miljanov&f=false|language=en}}</ref> Frika e kryengritjes shqiptare bëri që [[Porta e Lartë]] të refuzojë kërkesat shqiptare në marrëveshje, duke e lënë rastin të zgjidhet më vonë. Sipas marrëveshjes, dorëzimi i [[Podgorica|Podgoricës]], [[Shpuza (Mal i Zi)|Shpuzës]] dhe [[Zhabjaku (Mal i Zi)|Zhabjaku]] nga autoritetet osmane u krye pa vështirësi. Në kthim, [[Ulqini]] iu kthye Perandorisë Osmane. Princi Nikolla menjëherë iu drejtua Fuqive të Mëdha për të detyruar Perandorinë Osmane t'ia dorëzonin [[Plava|Plavën]] dhe [[Gucia|Gucinë]] Malit të Zi. Nga ana e saj, Porta lejoi ​​Fuqitë e Mëdha të dërgonin një komision ndërkombëtar në Plavë dhe Guci për të dëgjuar shqiptarët që ishin të zemëruar nga padrejtësia e Kongresit të Berlinit.<ref>{{cite book|last1=Clements|first1=John|title=Clements' Encyclopedia of World Governments|date=1992|publisher=Political Research, Incorporated|url=https://books.google.se/books?id=zuYjAQAAIAAJ&q=Plava+gusinje+albanians+league+of+prizren&dq=Plava+gusinje+albanians+league+of+prizren&hl=sv&sa=X&ved=0ahUKEwjzoJD1uNzKAhXC3CwKHWOTBjoQ6AEIHjAA|language=en}}</ref> Kongresi Komisioni Ndërkombëtar për përcaktimin e vijës kufitare, i përbërë nga përfaqësuesit e gjashtë Fuqive të Mëdha dhe dy vendet në fjalë filloi të punonte në maj 1879 dhe, për disa muaj, vuri në dukje shenjat e kufirit osmano-malazez të [[Vilajeti i Shkodrës|Vilajetit të Shkodrës]]. Por, gjatë verës, kur Komisioni Ndërkombëtar donte të shkonte në Plavë dhe Guci, përfaqësuesit e komisionit i paraqitën një letër autoriteteve të Fuqive të Mëdha më 22 gusht 1879, ku deklaruan se nuk do të njihnin ndonjë ndryshim në kufirin e Malit të Zi pa pjesëmarrja e Lidhjes së Prizrenit. Pas shënimit, Komisioni Ndërkombëtar ndaloi punën dhe pezulloi udhëtimin e tij në Plavë dhe Guci. Mali i Zi protestoi ndaj Fuqive të Mëdha që detyruan Perandorinë Osmane që të zgjidhë situatën sa më parë që të jetë e mundur. Porta u përpoq t'i bindte banorët e dy kufijve që të heqin dorë nga rezistenca e mëtejshme duke u premtuar familjeve që nuk donin të jetonin nën sundimin e Malit të Zi, për t'u dhënë atyre vendbanime të reja, do të lirohen nga taksat për dhjetë vjet. Por shqiptarët refuzuan. Princi Nikolla kërcënoi se do ta zgjidhte këtë çështje me luftë të armatosur dhe se ai jo vetëm do të aneksonte Plavën dhe Gucinë por edhe pjesë të tjera të Shqipërisë.<ref>{{cite book|last1=Elsie|first1=Robert|title=The Tribes of Albania: History, Society and Culture|date=2015|publisher=I.B.Tauris|isbn=9781784534011|url=https://books.google.se/books?id=-EzWCQAAQBAJ&pg=PA45&dq=Ali+Pasha+of+Gucia+Marko+Miljanov&hl=sv&sa=X&ved=0ahUKEwj_hoj21dzKAhUBJSwKHZW4DzkQ6AEIOTAC#v=onepage&q=Ali%20Pasha%20of%20Gucia%20Marko%20Miljanov&f=false|language=en}}</ref>
 
==Konflikti==