Gjuha alemaniko-gjermane: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Rreshti 54:
|përshkrimi =Zona tradicionale e shpërndarjes e dialektit perëndimor të Gjermanisë së Epërme (= Alemannic) në shekullin e nëntëmbëdhjetë dhe të njëzetë
}}
Alemannik (Gjermanisht:Alemannisch) është një grup dialektish të degës së [[Gjermanishtja e Epërme|Gjermanishtes së Epërme]] të [[Gjuhët gjermanike|familjes gjermane të gjuhës]]. Emri rrjedh nga aleanca e lashtë gjermane e fiseve të njohura si Alemanni ("të gjithë njerëzit")<ref>Jordioechsler (5 Nëntor 2013). [https://web.archive.org/web/20170610175741/https://jordioechsler.wordpress.com/2013/11/05/alemannic-german-and-other-features-of-language/ "Alemannic German and other features of language"].''Wordpress''. Arkivuar nga [https://jordioechsler.wordpress.com/2013/11/05/alemannic-german-and-other-features-of-language/ the original] në 10 Shtator 2017</ref>
 
== Shpërndarja ==
Dialektet almanike fliten nga rreth 10 milion njerëz në tetë vende:
* Zvicra: të gjitha pjesët gjermanofolëse të vendit
* Gjermania: qendra dhe në jug të Baden-Württemberg, rrethin e Suabisë të Bavarisë
* Austria: Vorarlberg, Reutte Qarkut Tirol
* Lihtenshtajn: të gjithë vendin
* Franca: Rajoni Alsace (dialekti alsas)
* Italia: Gressoney-La-Trinité, Gressoney-Saint-Jean, Issime, Alagna Valsesia dhe Rimella, në disa fshatra të tjera pothuajse të zhdukur
* Venezuela: Colonia Tovar (dialekti Colonia Tovar)
* Shtetet e Bashkuara: Allen County, Indiana nga Amish atje dhe gjithashtu në vendbanimet e tyre vajza në Indiana dhe në shtetet e tjera të SHBA.
 
== Statusi ==
Alemannika përbëhet nga një vazhdimësi dialektesh, nga Alemannikja më e lartë e folur në jug malor deri në Suabinë në veri relativisht të sheshtë, me më shumë karakteristika të gjermanishtes standarde, më larg veriut.
 
Disa linguistë dhe organizata që dallojnë ndërmjet gjuhëve dhe dialekteve kryesisht në bazë të kuptueshmërisë reciproke, si SIL International dhe UNESCO, përshkruajnë Alemannic si një nga disa gjuhë të pavarura. ISO 639-3 dallon katër gjuhë: gsw (gjermanisht gjermanisht), swg (gjermanisht gjermanisht), wae (Walser gjermanisht) dhe gct (Alemán Coloniero, folur që nga viti 1843 në Venezuelë).
 
Në këtë nivel, dallimi midis një gjuhe dhe një dialekt shpesh konsiderohet një çështje kulturore dhe politike, pjesërisht për shkak se gjuhëtarët nuk kanë arritur të bien dakord mbi një standard të qartë. Standardi gjerman përdoret në formë të shkruar dhe gojarisht në kontekste formale, në të gjithë rajonet që flasin albanianisht (me përjashtim të Alsas, ku përdoren francezët ose dialekti alsasit i Alemannicit), dhe varietetet almanike në përgjithësi konsiderohen dialekte gjermane (më saktë, një grup dialektesh brenda Gjermanisë së Epërme) dhe jo gjuhë të veçanta.
 
== Burimet ==