Kolë Tromara: Dallime mes rishikimesh
[Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
Hatake (diskuto | kontribute) vNo edit summary |
Hatake (diskuto | kontribute) vNo edit summary |
||
Rreshti 1:
[[Figura:Kole Tromara (1882-1945), Albanian politician.jpg|thumb|250px|Kolë Tromara]]
'''Kolë Tromara''' (Qytezë, 15 maj [[
== Jeta ==
Lindi në [[Qyteza (fshat)|Qytezë]] të [[Devoll]]it në mesin e një bashkësie me origjinë nga [[Suli]], i biri i Thanas dhe Kostandina Tromarës. Ndoqi mësimet fillore në [[Korça|Korçë]] ku qe zhvendosur vëllai i tij Spirua dhe më tej në [[Greqia|Greqi]]. Pas përfundimit të shkollës së mesme kthehet në Korçë, ku punon si farmacist. Përndjekjet e autoriteteve turke e detyrojnë të emigrojë drejt [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|ShBA-së]] më 1906, në Boston, Massachusetts.
Më 1906 botohet gazeta "Kombi", kur ndihmon [[Kristo Kirka|Kristo Kirkën]] për të kërkuar ndihma që ta botojnë. 1907 është sekretar i shoqërisë “Besa Besë”, me kryetar [[Fan Noli]]n. Më 1915 sekretar i shoqërisë pan-shqiptare “[[Federata Pan-Shqiptare e Amerikës|Vatra]]” në SHBA. Kryetar i shoqërisë “Vatra” më 1916. Një nga themeluesit e bandës "Vatra" dhe organizator i Kuvendit të Diaspores në maj 1917. 1918, Letër drejtuar shqiptarëve të Amerikës për të financuar delegacionin për [[Konferenca e paqës së Vërsajës|Konferencën e Paqes]] në [[Parisi|Paris]]. Në atë letër thuhej:
{{Citat|Cili shqiptar i mirë që dhëmbet për atdheun e mjeruar nuk e do çlirimin, zgjërimin dhe sigurimin e Shqipërisë? Cili shqiptar i mirë që dhëmbet për vllezërit e robëruar nuk do që ta kemi Kosovën, Toskërinë dhe Çamërinë? Cili shqiptar i mirë nuk jep jo vetëm qesen por edhe shpirtin e tij për qëllimin e shenjtë?|Letra "Për Shqipërinë të japim qesen edhe shpirtin" drejtuar shqiptarëve të Amerikës e botuar në gazetën "Përparimi" në qershor 1917.}}
Mis i shqiptarëve të Amerikës në [[Konferenca e Paqes në Paris|Konferencën Ndërkombëtare të Paqes]]. Kur mbajtën [[Kongresi i Lushnjës|Kongresin e Lushnjës]], formon nga fundi i vitit shoqatën “Federata e Madhe Atdheu” në Vlorë me program politik me [[Avni Rustemi|A. Rustemin]] kryetar nderi, [[Karl Gurakuqi|K. Gurakuqin]] sekretar, [[Ahmet Dakli|A. Daklin]] arkëtar dhe [[Bedri Pejani|B. Pejanin]] inspektor<ref>Gurrazezi R.Xh., ''Historia e Federatës Vatra XIII'', 9 gusht 2009.</ref>. Më 1920-1921 dhe 1922-1923 Prefekt i Gjirokastrës<ref name=":0">[[Kastriot Dervishi|Dervishi K]]., ''Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet'', Tiranë: "55", 2012. fq. 175. ISBN 978 9943 56 22 5</ref>, tërheq vëmëndjen se si Qeveria Greke mbas dhunës e terrorit të egër ndaj popullsisë muslimane çame, ka filluar e përdor dinakërín’e saj duke u munduar t’i bindë çamët të shkojnë në Anadoll<ref>[[Arkivi i Shtetit Shqiptar|AQSH]], V. 1923, D.203, f.47.</ref>. Bashkë me komandantin e xhandarmërisë për qarkun kapiten [[Koço Muka]] më 27 gusht 1923 zbuloi komplotin e atentatit të gjen. [[Enrico Tellini|Tellinit]]<ref>[[Eqrem Bej Vlora|Vlora E
Mbas Lëvizjes së qershorit largohet nga Shqipëria pas dështimit të Lëvizjes së qershorit bashkë me [[Fan Noli]]n, anëtar i zyrës së shtypit të kryengritjes.
Me ardhjen e Triumfit të Legalitetit largohet, dënohet me 15 vite burg në mungesë nga Gjykata e Diktimit<ref>Fondi 256, v. 1926, Dosja 144, fq.143-150 & 551-556.</ref>. Kthehet në vitin 1939, dhe emërohet anëtar i Këshillit të Shtetit. Rreshtohet ndër krerët e [[Balli Kombëtar|Ballit Kombëtar]], pjesë e Komitetit Qendror të Ballit.<ref>[[Ali Këlcyra|Këlcyra A.]], [[Shkrime për historinë e Shqipërisë]], kujdesë nga Tanush Frashëri; "Onufri", Tiranë 2012; ISBN 978-99956-87-81-6.</ref> Gjatë viteve 1942-1943 është prefekt i Korçës. 1943, jep dorëheqjen nga Balli Kombëtar dhe merr pjesë si Ministër i Kulturës Popullore në qeverinë e [[Rexhep Mitrovica|R. bej Mitrovicës]]. 1945 ─ Arrestohet, dënohet me pushkatim më 13 prill të 1945 prej [[Gjyqi special (1944-1945)|Gjyqit Special]] dhe ekzekutohet në vitin 1945. == Burime ==
|