[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Rreshti 2:
{{dyshim}}
 
'''Elionxhon loku Tashi''' (1632 – 1704)
Teoria e njohjes. Se tij ishte se njohja reduktohet tek idetë, por këto nuk janë idetë e '''Roeldit,'''Platonit por idetë që vijnë nga objektet e pervojes sone '''KEVINI'''. Origjina e ideve është eksperienca dhe kjo e fundit merr dy forma: ndijimin dhe pasqyrimin. Të gjitha idetë, pa përjashtim, vijnë tek ne përmes shqisave, përmes të cilave njohim eksperiencën e botës jashtë nesh dhe, me anë të pasqyrimit të tyre, ne i kthejmë ato në një përvojë të mbrendshme. Me pasqyrim kuptohen informacionet që mendja përpunon nëpërmjet veprimit të saj; por këtë përpunim ajo nuk mund ta fillojë pa u furnizuar me ide dhe këto ide vijnë nga jashtë nëpërmjet ndijimeve. Kjo do të thotë, që mendja e njeriut, në fillimet e saj, është si një fletë e bardhë.
Idetë e lindura nuk ekzistojnë. Është e qartë se Loku, i cili thoshte se të gjitha idetë vijnë nga përvoja, do të kundërshtonte teorinë e ideve të lindura. Ai theksoi se ‘ky është një opinion i krijuar nga disa njerëz që mendojnë se në mendjen e njeriut ka disa parime të lindur të stampuar në të, të cilt shpirti i merr që në fillimet e tij dhe i sjell ato me ardhjen e tij në jetë’. Loku jo vetëm që e kundërshtoi, por ai e quajti këtë doktrinë një mjet të rrezikshëm në duart e atyre që mund ta keqinterpretojnë atë. Në qoftë se një diktator i mençur do të bindte njerëzit, se disa parime janë të lindur, atëherë ai do t’i largonte ato nga përdorimi i arsyes dhe i gjykimit të tyre dhe do t’i bënte t’i merrnin këto parime sit ë vërtetë pa asnjë analizë të mëtejshme’; dhe ‘në këtë gjendje të një besimi të verbër ato mund të qeveriseshin më lehtë…’
Rrallë thoste Loku ‘këto parime të përgjithshme janë përmendur në kasollet e indianëve dhe akoma më rrallë ato gjenden në mendjen e fëmijëve…’ Atëherë, në qoftëse të tillë parime kuptohen vetëm pas maturimit të mendjes, pse dueht t’i quajmë ato të lindur? Sipas vështrimit të Lokut, doktrina e ideve të lindura ishte e panevojshme, sepse ajo nuk përmbante asgjë që ai të mos e shpjegonte me termat e teorive të tij empirike për origjinën e ideve.