Wikipedia

Himara: Dallime mes rishikimesh

Browse history interactively
[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
← Redaktim më i vjetërNdryshimi më pas →
Content deleted Content added
PamorTekst wiki
No edit summary
Rreshti 31:
 
== Historia ==
Emri Himarë e ka origjinën nga fjala Greke "Χείμαρρος" që do të thotë Perrua''Përrua'' dhe perkon me vendosjen gjeografike te Himarres mbi Prrua qe zbret nga vargmalet e Acrocherauneve, ose sic quhet sot, (Malet e Vetetimes). Marë është emër i njohur Shqip vajze në Himarë, në jug të Shqipërisë dhe në veri të saj. Por emri Himare, besohet se vjen nga emri i një kafshe te përmendur ne mitologjinë e lashte te quajtur Chimera e cila ishte një Luan ku ne shpatullën e majte te tij dilte koka e një Dragoi dhe ne shpatullën tjetër koka e një dhie gjigante, ndërsa mbi shtyllën kurrizore ishte një gjarpër me dy koka qe dilnin simetrikisht me tri kokat e tjera ne trupin e kafshës gjigante.
E ndërtuar në pjesën jugore të bregdetit shqiptar, qyteza e Himarës ka qenë gjithmonë qendër e një zone që ka përfshirë jo vetëm fshatrat e jugut, por edhe [[Labëria|Labërinë]] e Kurveleshin. Ajo përmendet që në kohët e lashta ku paraardhësit ishin fisi Ilir i Kaonëve, por historia moderne duket se fillon në [[1199]], kur në qytet u vendos sundimi i Venedikasve. Fqinjet tanë veriorë nuk mundën ta mbanin për shumë kohë dhe në shekullin e XIII zona e Himarës u përfshi nga Karli i Anzhuinëve në atë që ai e quajti Mbretëria e Arbërisë. Zona ka qenë gjithmonë me një popullsi autoktone shqiptare, kryesisht me origjinë nga ajo që sot njihet si zona e Labërisë dhe duke filluar që nga shekulli i XV edhe me të ardhur nga zonat e [[Mirdita|Mirditës]] dhe [[Krujë]]s.▼
 
Etimologjia popullore e shkoqit si Hi+Marë, pra "Eja Marë", ku Marë përbën një trajtë vendase e emrit Maria.
Më [[1431]] Himara u përfshi nga [[Perandoria Turke]] si një krahinë e Sanxhakut të Shqipërisë. Në [[1482]] disa familje u larguan nga qyteti për në [[Sicili]]në, dhe atje u është dhënë tokë në afërsi të qytetit të [[Palermo]]s. Këtij vendbanimi apo fshati më pas ju dha emri [[Hora e Arbëreshëvet]] (''Qyteti i Shqiptarëve''), banorët e të cilit flasin edhe sot gjuhën shqipe (arbërishtjën) dhe mirëmbajn zakonat, veshjet popullore dhe besimi ortodoks. Duke filluar që nga shekulli i XVI, si pasojë e disa kryengritjeve, Himara, ashtu si edhe Mirdita, siguroi një sërë privilegjesh dhe një lloj autonomie, që e lejoi të ruante fenë dhe flamurin Shqiptar. Fatkeqësisht, mungesa e rrugëve dhe zona malore krijoi vështirësi në komunikimin e saj me zonat e brendshme të vendit. Perveç gjuhës amtare Shqipe, duke shfrytëzuar detin banorët e këtyre anëve vendosën lidhje tregtare me [[Greqia|Greqinë]] e [[Venediku]]n e kryesisht me [[Korfuzi]]n dhe Gjiritin dhe si pasojë e këtyre lidhjeve, filloi te përdorej edhe gjuha Greke e Italiane për qëllime tregtare. Më [[1912]] Himara ngriti flamurin e pavarësisë dhe dërgoi përfaqësinë e saj në [[Vlora|Vlorë]].▼
 
E ndërtuar në pjesën jugore të bregdetit shqiptar, qyteza e Himarës ka qenë gjithmonë qendër e një zone që ka përfshirë jo vetëm fshatrat e jugut, por edhe [[Labëria|Labërinë]] e Kurveleshin.
 
Në kohët e lashta quhej vendbanimi Kërkyrë me rrethinat e tij. Në Mesjetë ky emërtim u zgjerua edhe mbi dy vendbanime të tjera<ref name=":0">[[Eqrem bej Vlora|Vlora E]]., [[Kujtime 1885-1925 (Eqrem bej Vlora)|Kujtime 1885-1925]], përktheu A. Koçi, Tiranë: "IDK", 2003. fq. 192-193.</ref>.
 
▲E ndërtuar në pjesën jugore të bregdetit shqiptar, qyteza e Himarës ka qenë gjithmonë qendër e një zone që ka përfshirë jo vetëm fshatrat e jugut, por edhe [[Labëria|Labërinë]] e Kurveleshin. Ajo përmendet që në kohët e lashta ku paraardhësit ishin fisi Ilir i Kaonëve, por historiaHistoria moderne duket se fillon në [[1199]], kur në qytet u vendos sundimi i Venedikasve. Fqinjet tanë veriorë nuk mundën ta mbanin për shumë kohë dhe në shekullin e XIII zona e Himarës u përfshi nga Karli i Anzhuinëve në atë që ai e quajti Mbretëria e Arbërisë. Zona ka qenë gjithmonë me një popullsi autoktone shqiptare, kryesisht me origjinë nga ajo që sot njihet si zona e Labërisë dhe duke filluar që nga shekulli i XV edhe me të ardhur nga zonat e [[Mirdita|Mirditës]] dhe [[Krujë]]s.
 
Më [[1431]] Himara u përfshi nga [[Perandoria Osmane]] si pjesë e [[Sanxhaku i Shqipërisë|Sanxhakut Arvanid]], turqit kuptonin me këtë term fshatrat në bregdetin midis Rrugës së Bardhë dhe Sarandës. Venecianët futnin aty edhe të gjithë fshatrat (21) të brendatokës, që ishin ende të krishterë. Por kur ato u kthyen e u bënë myslimane mes 1690 dhe 1790-ës, me emrin Himarë kuptoheshin vetëm shtatë fshatrat, që paguanin taksën e qirasë (mukatá, 0,035 napolona taksë vjetore për person). Pas vendosjes së Tanzimatit në krahinë më 1880, u vendos administrata turke (kajmekamllëk). Kazaja e Himarës më 1906 me dhjetëra fshatra dhe 12 mijë banorë përfshihej në sanxhakun e Gjirokastrës<ref name=":0" />.
 
▲Më [[1431]] Himara u përfshi nga [[Perandoria Turke]] si një krahinë e Sanxhakut të Shqipërisë. Në [[1482]] disa familje u larguan nga qyteti për në [[Sicili|Siçili]]në, dhe atje u është dhënë tokë në afërsi të qytetit të [[Palermo]]s. Këtij vendbanimi apo fshati më pas ju dha emri [[Hora e Arbëreshëvet]] (''Qyteti i Shqiptarëve''), banorët e të cilit flasin edhe sot gjuhën shqipe (arbërishtjën) dhe mirëmbajnmirëmbajnë zakonatzakonet, veshjet popullore dhe besimi ortodoks. Duke filluar që nga shekulli i XVI, si pasojë e disa kryengritjeve, Himara, ashtu si edhe Mirdita, siguroi një sërë privilegjesh dhe një lloj autonomie, që e lejoi të ruante fenë dhe flamurin Shqiptar. Fatkeqësisht, mungesa e rrugëve dhe zona malore krijoi vështirësi në komunikimin e saj me zonat e brendshme të vendit. Perveç gjuhës amtare Shqipe, duke shfrytëzuar detin banorët e këtyre anëve vendosën lidhje tregtare me [[Greqia|Greqinë]] e [[Venediku]]n e kryesisht me [[Korfuzi]]n dhe Gjiritin dhe si pasojë e këtyre lidhjeve, filloi te përdorej edhe gjuha Greke e Italiane për qëllime tregtare. Më [[1912]] Himara ngriti flamurin e pavarësisë dhe dërgoi përfaqësinë e saj në [[Vlora|Vlorë]].
 
Më [[1912]] Himara ngriti flamurin e pavarësisë dhe dërgoi përfaqësinë e saj në [[Vlora|Vlorë]].
 
== Zona dhe Objekte kulturore ==
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/wiki/Himara"