Vinçens Prennushi: Dallime mes rishikimesh

Prennushi - ashtu si sivëllezërsivëllezërit e tij të vrarë nga regjimi komunist - u lumnua më 5 nëntor 2016<ref>Flocchini E., ''[http://www.santiebeati.it/dettaglio/95823 Beato Vincenzo (Kolë) Prennushi]'' , santiebeati.it, marrë më 24 nëntor 2017.</ref> në një celebrim të drejtuar nga Kardinali Angelo Amato<ref>''[http://sq.radiovaticana.va/news/2017/11/05/shqip%C3%ABria_kremton_kujtimin_e_t%C3%AB_lumit_imz_vin%C3%A7enc_prennushi/1347099 Shqipëria kremton kujtimin e të Lumit imzot Vinçenc Prennushi]'', Radio Vaticana, 5 nëntor 2017.</ref>.

Ky botim pati një jehonë të gjerë në vend, por sidomos në emigracionin shqiptar. Me të ardhur në atdhe Prennushi përjetoi një nga ngjarjet ma të rënda të qytetit të vendlindjësvendlindjes, të Shkodrës së rrethuar nga malazezët dhe pushtimit të saj të përkohshëm në vitin 1913, ku preku me dorë “lugën e urisë” së cilës, pak ditë mbas fitimit të Lirisë dhe bashkimit të qytetit me Shqipërinë e Pavarur, do të ishte pikërisht At Vinçenci, që me 14 Mars 1914, kur në [[Kalaja e Shkodrës|Kështjellën “Rozafat”]] u ngrit me brohoritjen e mbarë Popullit të Shkodrës, Flamur Kombëtar, do të ishte Ai frati i zgjedhun që do të mbante fjalimin e rastit aty.<ref name="fr">[[Fritz Radovani]]: Imzot Vinçens Prennushi OFM (4 shtator 1885 – 19 Mars 1949)</ref>

Më 1924 botoi broshurën me 16 fletë "[[Ndër lamijet e demokracisë së vërtetë]]". At Vinçenci jepte mendime të sakta për një shtet të ëndërruar demokratik të tipit Përëndimor<ref name="avp">[http://www.arberiaonline.com/viewtopic.php?f=110&t=615 Monsinjor Prennushi]</ref>.

Me 19 Mars 1936 Selia e Shenjtë e emëroi peshkop të [[Zadrima|Sapës]], detyrë të cilën e mbajti deri në vitin 1940, kur u emërua kryepeshkop metropolitan i Dioqezës së Durrësit, duke pasur nën administrim kryeqytetin e Shqipërisë, Tiranën. Mbas vdekjes së Imzot [[Gaspër Thaçi]]t, në Shkodër, më 26 Maji 1946, dhe arestimit të Don [[Mikel Koliqi]]t, famulltar i Shkodres, Imz. Prennushi u ngarkua me detyren e Primatit Katolik të Shqipërisë. Mbas vitit 1940, kur ishte edhe administrator i Tiranës, kishte përkrah Imz. [[Luigj Bumçi]]n, Don [[Shtjefën Kurti]]n, At [[Pjetër Meshkalla|Pjetër Meshkallën]], At [[Anton Harapi]]n, At [[Mati Prennushi]]n, Don [[Lazër Shantoja|Lazër Shantojën]], të cilët kanë lanë mbresa të pashlyeshme në jetën e kryeqytetasve. Gjendja e keqe shëndetësore e Bumçit, në vitin 1945 ndoshta, rëndoi punën e Imzot Prennushit, por fatmirësisht ky jo vetëm e kreu me nder detyrën e klerikut të devotshëm, por edhe nuk i la asgjë mangët Imzot Bumçit edhe në fushën politike dhe, pikërisht, në fazën më delikate të historisë përballë pushtimit fashist italian, atij gjerman dhe së fundit, atij sllavo-komunist jugosllav e rus, të vitit 1944.<ref name="fr" />

Gjithmonë duke ndjekur mësimet e [[Gjergj Fishta|Fishtës]], me fjalë të tjera, duke i pranuar modelet popullore, ai bëri që nëpër shkrimet e tij të rrjedhë gjuha e ëmbël e qytetit të tij të lindjes. Me një stil të hijshëm ai arriti të krijojë një aradhë shkrimtarësh që e imituan.<ref name="VP" /> Prennushi mblodhi këngët e vallet e “''Dasmës Shkodrane''” dhe pikërisht këtu ai tregoi më mirë se askush tjetër kumbimin e ëmbël të fjalës shkodrane. Në fakt, trajtat janë me të vërtetë shkodrane, por, përmbajtja është mbarëkombëtare.

Në vitin 1945 [[Enver Hoxha]], i kërkoi një takim Imzot Prennushit dhe ky e pranon. Në atë takim ka qenë prezent edhe Imzot Gaspër Thaçi<ref name="fr" />. Në atë takim Hoxha, sipas një artikulli të [[Arshi Pipa|Arshi Pipës]] me të cilin qe bashkëvuajtës në Burgun e Durrësit deri në verën e 1948, u "konsultua" me klerikët për problemet e Kishës Katolike në Shqipëri. Qëllimi i vetëm i takimit ishte që të impononte këndvështrimin e tij për fenë dhe [[Vatikani|Vatikanin]]<ref name=":2" />. [[Skeda:Tubiminekalà.jpg|400px|thumb|left|Ngritja e flamurit në kalanë e Shkodrës, ku P. Vinçençi mbajti fjalimin.]]

Më 19 maj 1947 Imzot Prennushi u arrestua dhe, si filloi t'i nënshtrohej një kalvari vuajtjesh fizike e psikologjike, të krijuar nga regjimi komunist shqiptar. Më 18 dhjetor 1947, Gjykata Ushtarake e Durrësit e përberë nga kryetari, major Gjon Banushi, anëtarë, major Zhule Çiriako, kapiten Halim Ramohito dhe prokuror, kapiten Petrit Hakani, hapën gjyqin kundër tij. Vëndimi i Gjykatës së Durrësit u përcoll për shqyrtim në Gjykatën e Lartë të Tiranës, bashkë me një relacion të prokurorit të Durrësit, i quajtur Sotir Qiriaqi (data 1 dhjetor 1947). Gjykata e Lartë Ushtarake Tiranë e përberë nga kryetar, major Niko Ceta, anëtarë, kapiten Nexhat Hyseni, kapiten II Mustafa Iljazi dhe sekretar aspirant Thoma Rino, më 23 shkurt 1948, mbasi shqyrtoi çeshtjën e të pandehurve….pandehurve ”refuzon kërkesen e tyre”…tyre”.

Vinçenc Prennushi deklaroi se lufta e tij ishte kundër komunistave e Partisë Komuniste që të mos egzistonte, kur të formohej Pushteti që mendonim me zbarkimin e amerikanëve.”<ref name="fr" /><ref>Dosja 1245</ref>. Më 19 mars 1949 i sëmurë me azmë dhe duke vuajtur nga herniazemër, Monsinjor Prennushi vdiq nga tortura çnjerëzore në burgun e Durrësit<ref name=":2">[[Arshi Pipa|Pipa A]]., ''[http://digitalcollections.usfca.edu/cdm/compoundobject/collection/p15129coll3/id/1024/rec/1 Imzot Vinçenc Prennushi - In memoriam]'', Romë: "Flamuri", datën nuk e ka. San Francisco: Buletini Katolik Shqiptar, 10 (1989): 11-14. Në këtë artikull Pipa shkruan se Imzot Prennushi vdiq në ''shkurt'', gjë e cila u ftillua më vonë.</ref>.