[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
Hatake (diskuto | kontribute)
No edit summary
Hatake (diskuto | kontribute)
No edit summary
Rreshti 31:
| Vendlindja = [[Kocul]], [[Perandoria Osmane]]
| Datëvdekja = [[2 janar]] [[1943]]
| Vendvdekja = [[Vlorë]], [[Mbretëria Shqiptare (1939–43)]]
| Kombësia = Shqiptare
| Profesioni = Politikan, Ushtarake
Rreshti 39:
| Bashkëshortja =
| Bashkëshorti =
| Fëmijë =Kujtimi
| Feja =
| Nënshkrimi =
Rreshti 55:
Pas nxjerrjes së urdhër-arrestit nga komanda perandorake, Koculi arratiset për në [[Argjentina|Argjentinë]], ku qëndron nga 1909 e deri më 1913. Kthehet në Vlorë, pasi iu përgjigj një thirrjeje të [[Ismail Qemali]]t, ku caktohet drejtor të portit të Vlorës, detyrë të cilën e kreu deri në çastin që porti u mor në administrim nga italianët në tetor të vitit 1914.
 
Deri në vitin 1917 ishte kryekatundar në [[Brataj]] të Vlorës. Përgjatë 1918-'19 ishte nënprefekt i [[Tepelena|Tepelenës]]<ref name=":0" />. Organizon çeta dhe nis veprime kundër transportit të ushtrisë italiane<ref>[[Ali Këlcyra|Këlcyra A]]., ''Shkrime për historinë e Shqipërisë'', hulumtuar ndër arkiva prej Tanush Frashërit, Tiranë: Onufri, 2012, fq. 62. ISBN 978-99956-87-81-6</ref>. Më 21-31 janar 1920 merr pjesë si delegat i Vlorës në [[Kongresi i Lushnjes|Kongresin e Lushnjës]], nga i cili u emërua edhe senator i [[Senati i Shqipërisë (1920)|Senatit të Dhomës së Këshillit Kombëtar të Shqipërisë]] nga 27 mars 1920 deri më 20 dhjetor 1920<ref>[http://www.parlamenti.altirana.com/graphics/foto/Ligjv%EBn%EBsit%20Shqiptar%EB.pdf Ligjvënësit shqiptarë 1920-2005] - <tt>Republika e Shqipërisë KUVENDI</tt>. Tiranë 2005</ref>. Tok me [[Spiro Jorgo Koleka|Spiro Kolekën]] është zëri i të papajtueshmëve, pjesë i Komitetit "Mbrojtja Kombëtare", që kërkonin veprimtari ushtarake kundrejt pranisë italiane në Vlorë<ref>Habazaj A., ''Komiteti i Mbrojtjes Kombëtare të Luftës së Vlorës, 1920: kujtesa dhe harresa sociale'', [[Republika (gazetë)|Republika]]. - Nr. 221, 10 tetor, 2013, f. 14-15.</ref>.
 
===Anëtar dhe komandant i Luftës së Vlorës ===
 
Është aktiv në [[Lufta e Vlorës|Luftën e Vlorës]] të vitit 1920 dhe njihet si një ndër organizatorët e Kuvendit të Barçallasë. Meqë Gjenerali [[Settimo Piacentini|Piacentini]] i cili i komandonte ato nuk denjoi t’i përgjigjej ultimatumit të drejtuar atij nga komisioni i dalë nga Kuvendi i Barçallasë që brenda 48 orëve të largoheshin trupat italiane nga Vlora, më 29 maj 1920 në Beun u zgjodh Komandantu emërua komandant i KomitetitPërgjithshëm i Trupave Kombëtare me zëvendës major [[Ahmet Lepenica|Ahmet Lepenicën]]. Këto ndryshime u bënë në mesLuftësmuajit qershor, më përpara Koculi ishte mvartës i Lepenicës.
 
Hyri në Vlorë në krye të trupave shqiptare, pas një beteje të zhvilluar më 3 shtator 1920. Pas kësaj kreu detyrën e prefektit të Vlorës deri më 1921<ref name=":0" />.
 
== Jeta parlamentarePolitika ==
Zgjidhet deputet i Vlorës në zgjedhjet e para të 5 prillit 1921. Ishte mbikqyrës i qeverisë së [[Pandeli Evangjeli]]t së bashku me [[Bajram Curri]]n dhe [[Avni Rustemi]]n në periudhën tetor-nëntor 1921. Kriza e dhjetorit 1921 e gjeti në krahun e forcave që ishin për rrëzimin e qeverisë së Evangjelit. Nga kjo krizë ai u bë protagonist jo me ndonjë dëshirë të madhe, duke hyrë në histori edhe si kryeministri njëditor i Shqipërisë. Ai më 6 dhjetor u ngarkua nga Këshilli i Naltë për një kabinet prej 8 anëtarësh. Paraqiti dorëheqjen me argumentimin se nuk ia thoshte administrimit si i ndershëm që ishte.<ref name= "ev"/> Në zgjedhjet e 27 dhjetorit 1923, Qazim Koculi u zgjodh sërish deputet i Vlorës në Kuvendin Kushtetues. Gjatë kësaj kohe vazhdoi të përkrahte po atë linjë politike që ishte për rrëzimin e qeverisë.
 
Koculi ishte ndër pjesëmarrësit dhe përkrahësit e Lëvizjes së qershorit 1924. Në qeverinë e dalë nga kjo kryengritje, Koculi ishte ministër i Punëve Botore. Me dështimin e kësaj qeverie dhe me Triumfin e Legalitetit, Qazim Koculi emigroi jashtë Shqipërisë bashkë me politikanët e tjerë.
 
=== EmigracioniMërgimi politik dhe rikthimi n'atdhe ===
Emigracionin politik Koculi e kaloi në Vienë dhe Paris. Gjatë kësaj kohe ai pajtohet me [[Mbreti Zogu I|Mbretin Zog]] dhe pranoi që të ishte kryetar i Komitetit të Kosovës në mërgim. Për këtë gjë, ai ai u pagua me një shumë prej 30 napolonash në muaj. Ishte për kthimin në atdhe para 7 prillit 1939, por një gjë e tillë u kundërshtua nga shokët e tij. Pas pushtimit fashist, Koculi u kthye në Shqipëri, dhe në dhjetor 1939 emërohet anëtar i Këshillit të Lartë të Shtetit. Në qeverinë e [[Mustafa Kruja|Mustafa Krujës]] ishte Ministër Shteti dhe në çastet e fundit të kësaj qeverie u emërua komisar i lartë në Vlorë, në kohën kur qe rritur lëvizja komuniste atje. Më 2 janar 1943 Qazim Koculi vritet në Vlorë nga batalioni mercenar dibran i Halil Alisë i italianëve.<ref>{{en}} Pearson O., Albania in the Twentieth Century, A History: Volume I, I.B Tauris 2004</ref> Mustafa Kruja në shënjë proteste si edhe indinjate ndaj italianëve si edhe personalisht ndaj Mëkëmbësit të Mbretit Jacomoni që nuk pranoi që të arrestoheshin e të çoheshin në gjyq vrasësit e Qazim Koculit, paraqiti menjëherë dorëheqjen nga posti i kryeministrit.
 
Në qeverinë e [[Mustafa Kruja|Mustafa Krujës]] ishte Ministër Shteti dhe u emërua komisar i lartë në Vlorë. Si i tillë ishte autoriteti më i lartë i shtetit në atë qark dhe përfaqësonte drejtpërdrejtë qeverinë. Pas ngjarjeve të [[Beteja e Gjormit|Betejës së Gjormit]], ku vritet edhe nipi i [[Halil Alija|Halil Alisë]] - kreu i milicisë dibrane pjesëmarrëse në betejë.
 
Më 5 janar 1943 Qazim Koculi vritet në Vlorë nga milicët e Halil Alisë i fajësuar për tradhti ndaj tyre dhe italianëve.
 
Mustafa Kruja në shënjë mospajtimi ndaj Mëkëmbësit të Mbretit Jacomoni që nuk pranoi të arrestoheshin e të gjykoheshin vrasësit e Qazim Koculit, paraqiti menjëherë dorëheqjen nga posti i kryeministrit<ref>Memishaj E., ''E kaluara nuk mund të analizohet e korrigjohet me mjetet që na la ajo: Rreth shkrimit të Dashnor Kaloçit dhe Fari Shaskës: "Si u persekutua familja e Qazim Koculit"'', 55. - Nr. 177, 27 korrik, 2002, f. 18 - 19.</ref>.
 
== Burime ==