Komedia Hyjnore: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
Ndreqa referenca, perditesova
hoqa referencat nga Wikipedia, nxora referenca te tjera.
Rreshti 1:
[[File:Alighieri - Divina Commedia, Nel mille quatro cento septe et due nel quarto mese adi cinque et sei - 2384293 id00022000 Scan00006.jpg|thumb|''Comencia la Comedia'', 1472]]
'''Komedia Hyjnore''' (Divina Commedia) është vepra madhore e poetit, shkrimtarit dhe politikanit italian [[Dante Aligieri]], një prej teksteve kyç të [[Letersia e Rilindjes Evropiane|letërsisë perëndimore]]. Vetë Dantja e pati quajtur librin thjesht Komedi, Commedia, dhe duket se prapashtesa Divina (hyjnore) iu vu librit prej një botuesi venecian të veprës në shekullin e gjashtëmbëdhjetë<ref>httpshttp://itwww.wikipediatreccani.orgit/wikienciclopedia/Ludovico_Dolcedivina-commedia</ref>.
 
Vepra paraqet një alegori epike trekëndëshe të shpirtit njerëzor dhe një monument ku Dantja ngriti, me fantazinë e tij të mrekullueshme, mbretërinë e botës së përtejme. Me fjalë të tjera është një përshkrim i udhëtimit fantastik të autorit nëpër tri mbretëritë e përjetshme: [[Ferri|Ferr]], [[Purgatori|Purgator]] dhe [[Parajsa|Parajsë]]. Gjatë këtij udhëtimi imagjinar, që zgjati vetëm 7 ditë--nga 24 marsi deri në 31 mars 1300 (java deri në ditën e Pashkëve)--autori provoi të përshkruajë gjendjen e shpirtit të njeriut pas vdekjes.
Rreshti 25:
Përkthimi i parë nga Komedia duket se është bërë në arbërishten e Italisë nga Luixhi Lorekio (Luigi Lorecchio), një pasues i [[Jeronim de Rada|Jeronim de Radës]], në vitin 1895.<ref>http://www.gazetaexpress.com/arte/perkthyesit-danteske-te-alighierit-137541/?archive=1</ref>
 
[[Një Sokol Baazi (Baci)<ref name=":en1">https:Sokol_Baci|//www.shqiperia.com/Dante-e-ne-shqiptaret.2081/</ref>, mbase Kola, biri i Sokol Bacit<ref>https://books.google.ca/books?id=3_Sh3y9IMZAC&pg=PA19&lpg=PA19&dq=%22Sokol+Baci]],%22+Grude&source=bl&ots=bvIqECytA5&sig=R_2x8CoIUBZnAvj-ivz6LR5HTKg&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwj5tfXg8tjYAhVFwYMKHZcaAFsQ6AEISDAK#v=onepage&q=%22Sokol%20Baci%22%20Grude&f=false</ref><ref>https://books.google.ca/books?id=HioWAQAAMAAJ&q=%22Sokol+Baci%22+Grude&dq=%22Sokol+Baci%22+Grude&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjTzNn78tjYAhVRNd8KHcyHBhwQ6AEIMTAC</ref><ref>https://books.google.ca/books?id=5C-xBgAAQBAJ&pg=PA100&lpg=PA100&dq=%22Sokol+Baci%22+Grude&source=bl&ots=qjEBRrOVBe&sig=w2012blFxkDmt5i0M8BiaLEkPlk&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwj5tfXg8tjYAhVFwYMKHZcaAFsQ6AEIXDAO#v=onepage&q=%22Sokol%20Baci%22%20Grude&f=false</ref> udhëheqësiqë pat qenë udhëheqës (bajraktar a vojvodë) i fisit të Grudëve në Mbishkodër sipas [[Ernest Koliqi]]<nowiki/>t, duket të ketë nxjerrë përkthimin e tij të një pjese të Këngës V, të Paolos dhe Françeskës, në revistën e arbëreshëve të Italisë "La Nazione Albanese" vitin 1900<ref>http://www.genchoti.com/artikuj/92-dante-alighieri-laicizmi-dhe-kisha-katolike-po-shqiptaret/</ref>, ndërsa françeskani Vinçens Prendushi (Prennushi) botoi më 1924 këngën XI të Parajsës ku poeti takon Shën Françeskun.<ref>https://books.google.ca/books?id=Y8jqAAAAMAAJ&q=Prennushi+Dante&dq=Prennushi+Dante&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjUxrP8z9XYAhWomuAKHRDUC5QQ6AEIPTAE</ref><ref>https://books.google.ca/books?id=EgUfAQAAIAAJ&q=%22vincens+prennushi%22+Dante&dq=%22vincens+prennushi%22+Dante&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjhh43Az9XYAhUFhuAKHS5WApcQ6AEIKzAA</ref><ref name=":1" /><ref>http://www.albdreams.net/kola-i-sokol-bacit-dhe-dante-alighieri/</ref>
 
Këngë të veçanta të ''Komedisë Hyjnore'' janë sjellë në shqip viteve tridhjetë nga Ernest Koliqi, botuar në një antologji të përgatitur prej tij, "Poetët e mdhej t'Italis", botuar në vitin 1932; Nikollë Dakaj përktheu pjesë të Ferrit në vitet 30 nën pseudonimin Basho Jona.<ref>http://www.arkivalajmeve.com/Ne-homazh-te-Nikolle-Dakajt-1919---1988.219246/</ref>