Wikipedia

Mbreti Zogu I: Dallime mes rishikimesh

Browse history interactively
[redaktim i pashqyrtuar][Redaktim i kontrolluar]
← Redaktim më i vjetërNdryshimi më pas →
Content deleted Content added
PamorTekst wiki
+burim, heqje e nje pohimi te pabaze
Rreshti 1:
{{Kutia Politikan|Emri=Ahmet Zogu|Figura=King Zog.jpg|Madhësia e Figurës=230px|Detyra=Mbreti i Shqiptarëve|Fillimi i afatit=1 shtator 1928|Mbarimi i afatit=8 prill 1939|Paraardhësi=Vendosja e monarkisë|Pasardhësi=[[Viktor Emanueli III]]|Datëlindja=8 tetor 1895|Vendlindja=[[Burgajet]], [[Perandoria Osmane]]|Datëvdekja=9 prill 1961|Vendvdekja=Suresnes, [[Paris]], [[Francë]]|Vendprehja=Mauzoleumi i Familjes Mbretërore Shqiptare|Kombësia=Shqiptar|Profesioni=Ushtarak, politikan|Detyra2=Presidenti i Shqipërisë|Paraardhësi2=Vendosja e republikës|Pasardhësi2=|Fillimi i afatit2=shkurt 1925|Mbarimi i afatit2=30 gusht 1928|Detyra3=Kryeministër i Shqipërisë|Fillimi i afatit3=2 dhjetor 1922|Mbarimi i afatit3=25 shkurt 1924|Paraardhësi3=[[Xhaferr bej Ypi]]|Pasardhësi3=[[Shefqet bej Vërlaci]]|Fëmijë=[[Leka Zogu I]]|Bashkëshortja=[[Mbretëresha Geraldinë]]}}
 
'''Zogu I, Mbret i Shqiptarëve'''<ref>Pearson O.. ''Albania in the Twentieth Century: a history''. I.B. Tauris. 2006. fq. 568. ISBN 1-84511-013-7.</ref><ref name="ra">[http://www.4dw.net/royalark/Albania/zogu2.htm Royal Ark]</ref>, formalisht '''Naltmadhnia e Tij Zog I Skëndërbeu III Mbret i Shqiptarëve''', ([[Burgajeti|Burgajet]], [[8 tetor]] [[1895]] - [[Parisi|Paris]], [[9 prill]] [[1961]]), i lerë '''Ahmet Muhtar Zogolli''', e bëri '''Zogu''' më 1922, qe prijës i shqiptarëve prej 1922 deri më 1939. Shërbeu si [[Kryeministri i Shqipërisë|Kryeministër]] (1922 - 1924), [[Presidenti i Shqipërisë|President]] (1924 - 1928) dhe [[Mbreti i Shqiptarëve|Mbret]] (1928 - 1939).
 
==Prejardhja dhe hapat e parë politik ==
Rreshti 46:
Më [[27 prill]] [[1938]] martohet me [[Mbretëresha Geraldinë|konteshën hungareze Geraldina Appony]], ku veshjet e dasmës, si zakonisht, vinin nga dora e [[Gjon Laca|Gjon Lacës]].
 
=== Jeta si mbret ===
Megjithëse u lind si një Bej aristokrat dhe trashëguesbej i trashëgueshëm, mbreti Zog u injorua disi nga monarkët e tjerë në Evropë, sepse ai ishte një monark i vetëshpallur që nuk kishte lidhje me asnjë familje tjetër mbretërore evropiane. Sidoqoftë, ai kishte lidhje të forta me familjet mbretërore myslimane të botës arabe, sidomos në Egjipt, dinastia mbretërore e sëtë cilëscilit kishte origjinë shqiptare. Si mbret, Zogu u nderua nga qeveritë e Italisë, Luksemburgut, Egjiptit, Jugosllavisë, Francës, Rumanisë, Greqisë, Belgjikës, Bullgarisë, Hungarisë, Polonisë, Çekosllovakisë dhe Austrisë<ref name="ra" />.
 
Zogu ishte i fejuar me vajzëntë bijën e [[Shefqet Bejbej VerlaçitVërlaci]]t para se të bëhej mbret. Sidoqoftë, pasi u bë mbret ai ndërpreu lidhjen që kishte. Sipas zakoneve tradicionale të gjakmarrjes që ekzistonin në Shqipëri në atë kohë, Verlaçi kishte të drejtën të vriste Zogun. Mbreti shpesh rrethohej nga roje personale dhe shmangte shfaqjet publike. Ai gjithashtu kishte frikë se mos helmohej, prandaj nëna e tij mori mbikëqyrjen e Kuzhinës Mbretërore.
 
Në prill të vitit 1938, Zogu u martua me konteshën [[Mbretëresha Geraldinë|Geraldine Apponyi de Nagy-Appony]], një aristokrate katolike romake e cila ishte gjysmë hungareze dhe gjysmë amerikane. Ceremonia u transmetua në të gjithë Tiranën nëpërmjet [[Radio Tirana|Radio Tiranës]], e cila u bë e ditur zyrtarisht nga monarku 5 muaj më vonë. Fëmija i tyre i vetëm Princi i Kurorës HRH Leka, lindi në Shqipëri më 5 prill 1939.
 
== Atentatet ==
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/wiki/Mbreti_Zogu_I"