[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Rreshti 1:
'''Mark Ndoja''' ([[Durrësi|Durrës]]<ref>Mann, Stuart E., ''Albanian literature: an outline of prose, poetry, and drama'', Bernard Quaritch, 1955, fq. 114.</ref><ref>Kvik (Qvick), Ullmar, ''Më shumë heroizma sesa grurë'', përktheu nga Suedishtjasuedishtja Frashër Oseku, Treleborg - Suedi: Revista "Drita", 2006. fq. 121. ISBN 91-631-5616-4</ref>, 1912<ref>Shatro, Bavjola, ''Aesthetical and Political Aspects of the Relationship between Literature and Ideology in Albania in Dictatorship and in Post-Communism'', Mediterranean Journal of Social Sciences Vol. 2, No. 2, May 2011, fq. 34.</ref> - [[Tirana|Tiranë]], 22 qershor 1972<ref name=":0">''Dosja hetimore / Mark Ndoja, me poezi e përkthime kundër Partisë e Pushtetit'', [[Shqiptarja.com]], 24 tetor 2017.</ref>) ka qenë shkrimtar, studiues i letërsisë dhe klasicist, përkthyes i letërsisë klasike në shqip dhe asaj shqipe në italisht, aktivist anti-fashist dhe komunist, dhe politikan shqiptar.
 
Njihet për përkthimin e plotë që i bëri ''Divina Commedia''-s, [[Komedia Hyjnore|Komedisë Hyjnore]] të [[Dante Alighieri|Dantes]], të përfunduar viteve gjashtëdhjetë por të botuar pas viteve 90. Ka qenë autor poezish dhe pjesësh teatrale, përkthimesh të shumta nga autorë klasikë të lashtësisë dhe Mesjetës ([[Homeri]], Horaci, Dante) dhe të Romantizmit (Carducci, [[Heinrich Heine|Heine]]) dhe të letërsisë italiane (deri tek d'Annunzio), si dhe mjaft studimesh letrare. Ka qenë pjesëmarrës në diskutimet ideologjike të Lidhjes së Shkrimtarëve të pas-Luftës së Dytë Botërore, prej të cilave e pësoi gjatë një spastrimi të një grupi shkrimtarësh në vitet 1953-54. Kaloi disa vjet në burg dhe internim.
 
==Jeta==
Ka pasur formim fetar katolik dhe për një kohë shërbeu si dhjak, por më pas gjatë viteve tridhjetë pati një reagim të fortë anti-klerikal<ref>[[Arshi Pipa|Pipa, Arshi]], ''[http://www.albanianhistory.net/1959_Pipa/index.html Komunizmi dhe shkrimtarët shqiptarë]'', [[New York City|New York]]: Shqiptari i lirë 1959, përkthyer në anglisht nga Robert Elsie. "Mark Ndoja, a one-time deacon..."</ref>. Ato vite shfaqi ambicjet letrare<ref>[[Ernest Koliqi|Koliqi, Ernest]], [https://books.google.ca/books?id=Y8jqAAAAMAAJ&q=%22Mark+Ndoja%22+Koliqi&dq=%22Mark+Ndoja%22+Koliqi&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjBkcCQ9tXYAhVNMd8KHRI9CAgQ6AEINjAD ''Vepra, Vëll. 5''], Sh.B. Faik Konica, Prishtinë, 2003, f. 451. "disá të tjerë vjershatarë të rij, ndër të cilët Mark Ndoja..."</ref> dhe pati formim në traditën klasike duke njohur mirë latinishten dhe greqishten e vjetër, italishten, dhe gjermanishten<ref>http://www.zemrashqiptare.net/news/id_3695/Sadik-Bejko:-Fabrikim-i-disident%C3%ABve-t%C3%AB-rrem%C3%AB-(II).html</ref>. Iu bashkua Luftës Antifashiste Nacionalçlirimtare në krah të komunistëve, duke u bërë anëtar i Partisë Komuniste Shqiptare dhe duke marrë pjesë në luftë.<ref>Begolli, Mithat Q., [[Kryezinjtëhttps://books.google.ca/books?id=qUudBQAAQBAJ&pg=PA288&lpg=PA288&dq=N%C3%AB+Shosh+ndodhen+komunistat+profesor+Mark+Ndoja,+...+jan%C3%AB+n%C3%AB+marr%C3%ABveshje+me+Ganin%C3%AB.%22&source=bl&ots=PmSGEHGNXv&sig=KWAAbrlPV0_ilC5ld0OT63X-tQQ&hl=en&sa=X&ved=0ah e Gjakovës|''Kryezinjtë e Gjakovës'']],] Association Libri, New York, 2013, f. 288.
 
"Në Shosh ndodhen komunistat profesor Mark Ndoja, ... janë në marrëveshje me Ganinë."
 
</ref> Gjatë Luftës dha mësim në Gjimnazin shtetëror të Shkodrës.
 
Line 24 ⟶ 22:
Pas viteve nëntëdhjetë iu botuan ''Ded Gjon Luli'', Tragjedi, 1994<ref>http://www.radiandradi.com/lazer-radi-dede-gjo-luli-permes-kujtimesh-dhe-vepres-se-mark-ndojes/dr-lazer-radi/arkivi-dr-lr-dr-lazer-radi/</ref>; ''Kritika Klasike dhe leksione greko-romake'', Tiranë, 2003; ''Antologji'' ''(nga Dante te D'Annunzio)'', Tiranë, 2012; ''Letërsia Botërore'', Tiranë, 2006-2013; 2 vëll, ''Lirika e Fishtës dhe tekste të tjerë'', Tiranë, 2006.<ref name=":0" />
 
Përkthime në shqip: ''Komedia Hyjnore'', ''Ferri'', Dante Alighieri (Dituria: 1998); ''Purgatori'', (QSN, Tiranë: 2005, Pakti, Tiranë: 2016); ''Parajsa'', (Pakti, Tiranë: 2016). Homeri, këngët I-VI, (tek Homerus: Iliada, poezia epike dhe përkthimi, Tiranë, 2011). Horaci, ''Satira dhe Epistula'', (Lezhë, Lisitan: 2004). Nga shqipja solli në italisht poezitë ''Andrra e jetës'' të [[Ndre Mjeda|Ndre Mjedës]], ''Nji gjethe vjeshtet'' të [[Gjergj Fishta|Gjergj Fishtës]] dhe [[Kënga e Sprasme e Balës|''Këngën e sprasme të Balës'']] të [[Zef Serembe|Zef Serembes]]. Në dorëshkrim i kanë mbetur dhe një vëllim me poezi, ''Jehe të mekuna'', dy vepra mbi Skënderbeun, dhe ''Lavdi e shekujve'', tragjedi dhe trilogji kreshnike, roman në vargje.<ref name=":0" />
 
==Referenca==