Vakëfi (në Islam): Dallime mes rishikimesh

'''Vakëfi''' ose '''vakuf,''' më saktë '''vakf/-i''' ([[Gjuha arabe|arab]]. '''وقف'''‎) nëështë Islamnjë paraqetinstitucion tëpronësor me nijet miratbamirës të cilatpatjetërsueshëm nën ligjin islam, që përgjithësisht përfshin dhurimin e një personndërtese, sipërfaqe toke apo asete të tjera për qëllime fetare apo bamirëse pa mëtuar që dhurimi i ndanasetit të kthehet mbrapsht. Në kuptimin tradicional dhuruesi heq dorë vullnetarisht nga pasuria e tij dhe i lë në dorëzim të Allahut gjersa të ardhurat i le në shërbim të njerëzve.

Si formë organizimi i fondacioneve bamirëse, vakëfi, me përjashtim të atij të [[Iljaz Bej Mirahori|Iljaz bej Imrohorit]] i cili ia kushtoi [[Xhamia e Iljaz Mirahorit|xhamisë së Korçës]], është shfaqur shumë më vonë në Shqipëri prejse institucione të tilla lindin vetëm prej pronarësh të pasur. Pasuri e cila në viset shqiptare, u grumbullua nga ''oxhaqet'' kur nisën të krijonin një pozicion ekonomik të pavarur nga qendra - që përkonte me nisjen e rënies së perandorisë. Fondacionet bamirëse ishin dy llojesh, ato të natyrës së përgjithshme, "të pakushtëzuara" ''evkafi umumije'' dhe "të kushtëzuara" ''evkafi meshruta''.<ref name="Vlora56">{{cite book|title=Kontribute në historinë e sundimit turk në Shqipëri: një Skicë Historike v. I ([[Gjuha gjermane|gjerm]]. Beiträge zur Geschichte der Türkenherrschaft in Albanien: eine historische Skizze)|author=Vlora|first=Eqrem bej|authorlink=Eqrem bej Vlora|last2=Von Godin|first2=Marie Amelie von Godin|publisher=Shtëpia Botuese "55"|year=2010|origyear=1956|isbn=978-99943-56-83-6|location=Tiranë|pages=186-187}}</ref>