|
qifsha robt komunistave enverristave krejt
{{Hulumtim vetjak}}
{{pa referenca}}
{{për përmirësim}}
[[Skeda:Hammer sickle clean.png|thumb|150px|right|[[Drapëri dhe çekiçi]], simboli i komunizmit.]]
'''Komunizmi''' (nga [[latinisht]] : communis = "i përbashkët") është një [[Politika|politikë]], mënyrë të të menduarit dhe [[Ideologjia|ideologji]] se si shoqëria duhet të punojë dhe të organizohet.
Komunizmi është një sistem totalitar i qeverisjes, është nje ideologji që perfaqëson sundimin e një partie te vetme të partisë-shtet. Në komunizëm shteti duhet të zotëroj mjetet, fabrikat, dhe fermat për prodhimin e mallrave dhe ushqimeve.{{cn}} Ky proces social është i njohur si pronësi e përbashkët. Në shoqërinë komuniste, nuk ka prona private.{{cn}}
== Filozofia ==
Sipas shkrimtarëve dhe mendimtarëve komunistë, qëllimi kryesor i komunizmi është që shteti, të marre kontrollin e fabrikave, biznesit dhe menaxhimin e ekonomisë demokratike.{{cn}}
Pasi punëtorët krijojnë një qeveri për interesat e tyre ata ngadalë do ti marrin të gjitha mjetet e prodhimit nën kontrollin e tyre, deri në krijimin e një shoqërie pa klasa.
Kjo është një ide e vjetër, por u bë popullore pas '''Revolucionit francez''' dhe lëvizjeve tjera popullore në [[Evropë]] në fillim të vitit [[1800]].
== [[Politika]] ==
Disa politikanë socialistë besuan se deputetët e partise se tyre mund të marrin pushtetin në zgjedhje demokratike, në këtë mënyrë ata u përpoqën të bëjnë partitë socialiste në vendet e tyre për ti fituar zgjedhjet.{{cn}}
{{cn|Të tjerë mendonin se shteti është krijuar për ta mbajtur kapitalizmi dhe se kapitalistët kurrë nuk do të lejojë që komunistët të marrin pushtetin}}, prandaj ka nevojë të jetë një revolucion ose një luftë me qëllim për të krijuar një shtetin e ri të punëtorëve.{{cn}}
Shumë vende kanë pretenduar të jenë një shtet i punëtorëve por komunistë kanë debatuar për këtë.
Shumica e këtyre vendeve mbajti zgjedhjet, por në shumicën e rasteve kandidatët u takonin partisë komuniste dhe jo punëtorëve, kështu që zgjedhjet nuk ishin të lira (zgjedhjet ku shumë kandidatë me pikëpamje të ndryshme janë lejuar për të kandiduar për zyra).
Disa nga këto vende udhëheqësve të tillë si [[Joseph Stalin|Stalini]] ose [[Mao Zedong]] kishte shumë ligje strikte dhe një forcë policore sekrete për të mbajtur veten e tyre në pushtet. Njerëzit që flisnin kundër qeverisë mund të dërgoheshin në burg ose të vriteshin.
Shumica e këtyre vendeve kishin një organ legjislativ për të bërë ligje. Por zakonisht gjatë legjislaturës nuk kishte ndonjë fuqi të vërtetë dhe zakonisht vetëm miratoheshin propozimet e udhëheqësit. Partia Komuniste e kishte të gjithë pushtetit politik.
Disa vende demokratike sot partitë komuniste i kanë aktive, si për shembull në [[Indi]], [[Itali]] dhe [[Francë]].
== Simbolet dhe Kultura ==
== Shih edhe ==
* [[Fashizmi]]
* [[Komunizmi në Shqipëri]]
* [[Socializmi]]
* [[Kapitalizmi]]
==Referenca dhe shënime==
{{reflist}}
[[Kategoria:Ideologji]]
[[Kategoria:Politikë]]
[[Kategoria:Shoqëri]]
| 