Vexhi Buharaja: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
Udha (diskuto | kontribute)
vNo edit summary
Rreshti 17:
 
==Jeta==
Lindi me 12 Maj 1920, në lagjen “Murat Çelepi” në Berat, i biri i Hoxhë Ibrahimit të Ismail Efendiut. Mësimet fillestare i kreu në vendlindje, në Berat. Pas kësaj vazhdoi studimet në Medresenë e Përgjithshme në Tiranë, ku u diplomua në vitin 1940 student i dalluar. Menjëherë pas diplomimit, në moshën 20 vjeçare, u punësua në redaksinë e revistës “Kultura Islame”, e përmuajshme fetare, diturore, artistike, letrare, organ i Komunitetit Musliman Shqiptar në Tiranë.
Në vitin 1944 u largua nga Tirana, për shkak të rrethanave të vështira të luftës dhe qëndroi familja vendlindje,e tij në Berat, tek familja e tij.
Menjëherë pas diplomimit, në moshën 20 vjeçare, u punësua në redaksinë e revistës “Kultura Islame”, e përmuajshme fetare, diturore, artistike, letrare, organ i Komunitetit Musliman Shqiptar në Tiranë.
Në vitin 1944 u largua nga Tirana, për shkak të rrethanave të vështira të luftës dhe qëndroi në vendlindje, në Berat, tek familja e tij.
 
Me ardhjen e komunistëve në pushtet, nëntor 1944, për pak kohë punoi në Berat si referent në Shtëpinë e Kulturës. Më 1946 e burgosin, duke e akuzuar se bënte propagandë kundër qeverisë komuniste të Shqipërisë.
Line 27 ⟶ 26:
Në vitin 1965 e pranuan në Sektorin e Historisë së Mesjetës, pranë Institutit të Historisë në Tiranë. Mblodhi, përktheu në shqip, transkriptoi rreth treqind mbishkrime osmane. Duke u mbështetur në këtë material, shkroi studimin me titull: “Mbishkrimet turko-arabe në vendin tonë si dëshmi historike”, të cilën e ka lexuar si kumtesë në Konferencën e Dytë Shkencore të Studimeve Albanologjike, që i zhvilloi punimet në Tiranë, më 12-18 janar 1968. Më 1975 në maj u dëbua nga puna në Institutin e Historisë.
 
Ndërroi jetë në vendlindje, në Berat, me 5 korrik 1987, në moshën 67 vjeçare.<ref>R.{{Cite Elsie, ''book|title=A Biographical Dictionary of Albanian History'', Londër: |last=Elsie|first=Robert|publisher=I.B. Tauris, |year=2013.|isbn=9781780764313|location=Londër|pages=58}}</ref><ref fq.name=":02">{{Cite 58.book|title=Fjalor ISBNEnciklopedik 9781780764313i Viktimave të Terrorit Komunist I (A-Ç)|last=|first=|publisher=Instituti i Studimit të Krimeve dhe Pasojave të Komunizmit|year=2012|isbn=978-9928-168-01-6|location=Tiranë|pages=206}}</ref>.
 
== Vepra ==
Në konkursin letrar që u shpall me 1 janar 1942, kur ishte 22 vjeçar, ai fitoi çmimin e parë me poezinë “Përpara Tomorit”.
Ja disa vargje nga poezia “Përpara Tomorit” e shkruar nga Vexhi Buharaja, fituese e çmimit të parë në konkursin letrar që u organizua në Tiranë, në vitin 1942:
:<blockquote>“Zog i shpirtit tundi krahët mbi Tomorin fluturo!</blockquote>
:<blockquote>Shpuz’e mallit po valvitet, trete helmin, ligjëro!</blockquote>
:<blockquote>Thuaja si ia thot’ bariu, kur dëgjon zën’ e gugashit.</blockquote>
:<blockquote>Shko si shkon syr’ i gjahtarit nëpër udhën e larashit,</blockquote>
:<blockquote>Qesh, si qesh një shtizë hënë përmbi faqen e dëborës,</blockquote>
:<blockquote>Ndrit, si ndrin një fije ari, mu në buzën e kurorës...”</blockquote>
 
Ka përkthyer një varg përkthimesh të tjera që i përkasin periudhës së Rilindjes Kombëtare Shqiptare, siç janë aktet dhe memorandumet e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, manifestin “Ujanallem” (“Të zgjohemi”) 1899, hartuar nga [[Dervish Hima]], letërkëmbimin e tij me dr. Ibrahim Temon, i përbërë prej 64 letrash, që përfshihet në vëllimin e tretë (1900-1908) “Rilindja Kombëtare Shqiptare”. Buharaja, përveç dokumenteve historike, ka përkthyer nga gjuha turke e perse edhe vepra të tjera shkencore dhe letrare. Ka përkthyer veprat shkencore të Hoxha [[Hasan Tahsini]]t, dramën “Besa” të [[Sami Frashëri]]t, “Shahnamenë” e poetit të madh të Persisë, [[Firdeusi|Firdeusit]], përmbledhjen poetike “Tahajjulat” (“Ëndërrimet” dhe “Katër stinët”) të poetit [[Naim Frashëri]].
 
Ka përkthyer nga persishtja veprën “Gjylistani dhe Bostani” të poetit pers, [[Saadi Shirazi|Saadi]].
Line 46 ⟶ 45:
 
== Nderime ==
Më 20 dhjetor 1993 iu dha titulli “Mësues i Popullit” (post mortum) dhe Qytetar Nderi, kurse më 6 korrik 1994, medreseja dhe biblioteka e qytetit të Beratit mbajnë emrin e tij<ref name=":0">A. Dëshnica, ''Meditim për poetin e dijetarin e përndjekur Vexhi Buharaja'', Tiranë: [[Gazeta 55|55]], 15 maj 2010.</ref>.
 
Në vitin 1995, historiani Ahmet Kondo shkroi monografinë “Vexhi Buharaja, njeriu, poeti, dijetari" më 1995. Përmendet në librin, “Antologjia e Krimit Komunist”, botuar në vitin 2006. Në vitin 2008, në Tiranë, u botua libri me titull: “Vexhi Buharaja pa mite e mjegull”, shkruar nga Yzedin Hima. Pas një heshtje të gjatë foli edhe Akademia e Shkencave me Fjalorin Encikopedik Shqiptar.<ref name=":0">{{Cito web|url=http:/>/shkupipress.soup.io/since/56510585|title=Meditim për poetin e dijetarin e përndjekur Vexhi Buharaja|date=15 maj 2010|website=shkupipress.soup.io|publisher=55|last=Dëshnica|first=Agim Xh.}}</ref>
 
== Vepra ==