Ilo Mitkë Qafëzëzi: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
+
No edit summary
Rreshti 1:
[[Skeda:Ilo Mitkë Qafëzëzi.jpg|thumb|300px|Ilo Mitkë Qafëzëzi]]
'''Ilo Mitkë Qafëzëzi''' ([[Korçë]], [[1889]] - 1964[[1955]]) ka qenë një studjues shqiptar tejet prodhimtar në lëmën e historisë.
 
== Biografia ==
U lind në Korçë më 1889, në një familje me prejardhjen nga [[Qafzezi|Qafëzezi]] i [[Kazaja e Kolonjës|Kolonjës]] me prejardhje të përzier shqiptaro-vllehe. Shkoi në [[Rumani]] që kur ishte 13 vjeç, pastaj emigroi në [[Amerikë]] si punëtor i një fabrike deri në vitin 1924, kur u kthye përfundimisht në Korçë dhe punoi si mësues e drejtor shkolle. Më 1924 u kthye në [[Shqipëria|Shqipëri]] dhe nisi punë në fillim si mësues dhe më pas si drejtor i shkollës vllehe në Korçë.<ref name="Mann1955">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=gY-AAAAAIAAJ|title=Albanian literature: an outline of prose, poetry, and drama|author=Stuart Edward Mann|publisher=B. Quaritch|year=1955|page=108}}</ref> Deri në [[Lufta e Dytë Botërore|Luftën e Dytë Botërore]] ishte biografisti më i mirënjohur shqiptar.<ref name="Shipley1946">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=u1IGAQAAIAAJ|title=Encyclopedia of literature|author=Joseph Twadell Shipley|publisher=Philosophical Library|year=1946|page=18}}</ref>
 
== Vepra ==
Si autodidakt, Qafëzezi qe shumë prodhimtar me shkrimet e tij historike ndër të përkohshmet historike dhe buletinet. Botoi gjithashtu punime të rëndësishme historike mbi Voskopojën, Vithkuqin dhe Beratin; zbuloi dorëshkrimin e veprës së [[Teodor Kavalioti|Theodor Kavaliotit]] dhe gjithashtu botimin e parë të ''Εισαγωγική Διδασκαλία'' të [[Daniel Voskopojari|Daniel Voskopojarit]], botuar në [[Venecia|Venedik]] më 1794. Më tej zbuloi dorëshkrime të [[Kostë Berati|Kostandin Beratit]] dhe "Evëtarin" e [[Naum Veqilharxhi|Naum Veqilharxhit]], të datuaradatuar më 1844. Qafëzezi rizbuloi dhe përktheu në [[Gjuha shqipe|gjuhën shqipe]] [[Alipashiada|Alipashiaden]], një poemë për [[Ali Pashë Tepelena|Ali pashë Tepelenën]] shkruar nga Haxhi Shehreti.<ref name="Bitraku">{{cite web|last1=Bitraku|first1=ApostolIlo Qafëzezi, një thesar ende i pazbuluar i kulturës|title=Ilo Qafëzezi, një thesar ende i pazbuluar i kulturës|url=http://www.arkivalajmeve.com/Ilo-Qafezezi-nje-thesar-ende-i-pazbuluar-i-kultures.431069/|website=Infoarkiva|accessdate=21 September 2015}}</ref> Pas hyrjes së regjimit komunist, [[Sigurimi i Shtetit]] i sekuestroi 30 dorëshkrime Qafëzezit.<ref>{{Harvnb|Ndoja|2013|pages=127-128}}.</ref>
 
=== Tjetërsim i veprës intelektuale ===
Në vitet e para të regjimit komunist, dorëshkrimet e Qafëzezit u tjetërsuan nga redaksia e gazetës "Bashkimi" nëpërmjet [[Shefqet Musaraj|Shefqet Musarait]]<ref>{{Cite book|title=Tjetërsimi i veprës intelektuale gjatë komunizmit në Shqipëri|last=Ndoja|first=Leka|publisher=ISKK|year=2013|isbn=978-9928-168-12-2|location=Tiranë|pages=49|ref=harvnb}}</ref> dhe [[Nako Spiru|Nako Spirus]] që i kish marrë 13 dorëshkrime për t'ia shpënë jugosllavëve në [[Beogradi|Beograd]].<ref>{{Harvnb|Ndoja|2013|page=122}}.</ref> Qafëzezi ndihmoi Dhimitër Shuteriqin për studimet e letërsisë së vjetër shqipe, gjithashtu i akuzuar për tjetërsim edhe Shuteriqi si Musaraj nga studjuesi paleograf korçar<ref>{{Harvnb|Ndoja|2013|page=87}}.</ref> për shfrytëzimin pa kriter dhe pa leje të dorëshkrimeve të tij që gjendeshin në Institutin e Historisë që në kohën e luftës<ref>{{Harvnb|Ndoja|2013|page=94}}.</ref> pa ia cituar "pronjërinë intelektuale". Shuteriqi nuk e paraqiste me akribinë shkencore dhe të së drejtës ndihmën e Qafëzezit, pikë së pari, për studimet me karakter peigrafik të shkrimtarëve të vjetë shqiptarë, sidomos të shkollës së Voskopojës (Kavalioti, Dhanili, Berati).<ref>{{Harvnb|Ndoja|2013|page=96}}.</ref>
 
== Referencat ==
{{reflist|2}}
<references />
 
[[Kategoria:Biografi shqiptarësh]]
[[Kategoria:NjerëzLindje nga Korça1889]]
[[Kategoria:Vdekje 1955]]
[[Kategoria:Mësues shqiptarë]]
[[Kategoria:Arsim-cungNjerëz nga Korça]]