[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
No edit summary
v U kthyen ndryshimet e 185.186.82.61 (diskutimet) në versionin e fundit nga 1l2l3k.
Etiketa: Rollback
Rreshti 1:
{{për përmirësim}}
Metabolizmi (greq. μεταβολή, metavoli = shkëmbim) apo shkëmbimi i lëndëve, është tërësia e reaksioneve kimike dhe fizike që ndodhin në një gjallesë, organizëm apo në një pjesë të tij. Ky proces është baza e jetës, që lejon një qelizë të rritet dhe riprodhohet, të ruajë ndërtimin e saj, dhe ti përgjigjet mjedisit të saj.
'''1 Lek''' është kartëmonedhë dhe monedhë metalike e emetuar nga [[Banka e Shqipërisë]] në disa vite të ndryshme.
 
== Emetimet ==
Procesi i metabolizmit ndahet në dy pjesë:
Monedha është emetuar disa here ku të njohura janë emetimet e vitit 1964, 1969, 1976, 1988, 1992.
 
==== Përshkrimi ====
anabolizmi, që prodhon molekula të ndërlikuara nga më të thjeshtat, duke përdorur energjinë e prodhuar nga katabolizmi për të ndërtuar përbërësat e qelizave si p.sh. proteinat dhe acidet nukleike;
katabolizmi, që kryen shpërbërjen e molekulave të ndërlikuara në të më të thjeshta, duke prodhuar energji, p.sh. shkatërrimi i ushqimit në frymëmarrjen qelizore.
Proceset anabolike janë endoergonikë, ndërsa ato katabolikë eksoergonikë.
 
=== Emetimi i vitit 1969 ===
Proceset metabolike që përmbajnë një përbërës anabolik dhe një katabolik quhen nganjëherë anfibolikë.
 
==== Përshkrimi ====
Proceset metabolike, edhe tek organizmat më të thjeshtë, formojnë një rrjet metabolik shumë të ndërlikuar, të nën ndarë në zinxhirë metabolikë dhe cikle metabolike.
 
=== Emetimi i vitit 1988 ===
Çdo molekulë që merr pjesë në metabolizëm quhet metabolitë. Çdo përbërje që rrjedh nga katalizatori quhet enzimë.
[[Skeda:1 Lek viti 1988.jpg|thumb|centre|300px|1 Lek viti 1988]]
 
==== Përshkrimi ====
Përmbajtja
* '''1 Lek''' është monedhë e emetuar nga [[Banka e Shqipërisë]] në vitin 1988.
1 Katabolizmi
* Shih : [[1 Lek monedhë (1988)]]
2 Zbërthimi
3 Proceset Anabolike (Proceset Endoenergjetike)
4 Rregullimi dhe kontrolli
5 Shiko edhe
6 Lidhje të jashtme
Katabolizmi
Metabolizmi nënkupton :
 
=== Emetimi i vitit 1992 ===
Këmbimin e pandërprerë të lendes dhe të energjisë , nëpërmjet organizmit dhe mjedisit të jashtëm.
[[Figura:1 Lekë valuta viti 1992.jpg|thumb|centre|300px|1 Lekë valuta viti 1992]]
Sipas kahjes Proceset Metabolike procese katabolike( te zberthimit ) , procese anabolike ( te sintezes )
[[Figura:1 Lekë valuta viti 1992..jpg|thumb|centre|300px|1 Lekë valuta viti 1992]]
Proceset metabolike jan procese biokimike , enzimatike te cilat kryhen me pjesmarrjen e Vitaminave dhe hormoneve .
Në qelizë njëkohësisht kryhen edhe procese metabolike me kahje të ndryshme si psh : ( në ribozom krijohen proteina ndërsa në mitokondrie zbërthehen ato )
Egziston nje lidhshmeri ndërmjet Metabolizmit te karbohidrateve , lipideve , dhe Proteinave .
Zbërthimi i materieve ushqyese zakonisht përcillet me lirim te energjis ATP ( adenozin trefosfati )
Proceset katabolike nënkuptojn oksidimin zbërthimin ne prani të oksigjenit) të komponimeve të përbëra të cilat zberthehen deri në ato më të thjeshta,me ç’rast
lirohet energjia . Prandaj proceset e tilla quhen ekzoenergjetike .
 
==== Përshkrimi ====
Zbërthimi
Zberthimi shkon perms 3 etapave:
1.Perfshin zberthimin e: Proteinave , aminoacideve , karbohidratet , monosakaridet , lipidet , ac. Yndyrore + Glicerol 2. Perfshin zberthimin e : Aminoacideve , Monosakarideve dhe Ac.yndyrore + glicerol ne : acid piruvik dhe Acetil CoA. 3. Nenkupton zberthimin e : Acidit piruvik, Acetil CoA, ne produkte te fundit te metabolizmit , CO2,H2O, dhe ATP
 
[[Kategoria:Monedha]]
Proceset Anabolike (Proceset Endoenergjetike)
[[Kategoria:Banka e Shqipërisë]]
Anabolizmi është proces biokimik gjatë të cilit prej substancave të thjeshta krijohen substanca me strukturë të përbërë. Në këtë rast akumulohet energjia, krijohet protoplazma e re dhe ndodh rritja e organizmit. Proceset anabolike janë procese endoenergjetike (procese endergone) sepse gjatë këtyre proceseve lirohet energjia.
 
Per shembull: nga bashkimi i zinxhireve te aminoacideve krijohen proteinat; nga sinteza ndermjet molekules se glicerolit dhe acideve yndyrore formohen yndyrnat; molekulat e glukozes (sheqeri me i thjeshte) formohet Amidoni, qe eshte nje sheqer i perbere.
 
Rregullimi dhe kontrolli
Shiko edhe
Biokimia
Fotosinteza
Tretja
Ushqimi
Lidhje të jashtme