Republika Jugafrikane: Dallime mes rishikimesh

Llogaritë që pas viteve 1500 në këtë vend janë vendosur nga Afrika qendrore popuj të ndryshëm që flisnin Gjuhën [[Banaj|Banatu]] (tani degë të saja Zulu, Sotho, Tswana, Xhosa etj.). Siç duket kjo nuk ka qenë ndonjë valë ose migrim por më tepër një zgjerim i vendbanimeve për shkak të thatësisë që zotëronte që nga viti 6000 p. e. s në [[Sahara]]. Rreth 1600-ës jetonin më së paku 200.000 koisianë në jug dhe jug-perëndim të Afrikës Jugore të sotme.

Në vitin 1910 [[Britania e Madhe]] e shpall këtë vend si “Dominion” i pavarur i Komunueltit. Në këtë union të “bardhët” gjithnjë e më shumë e ndienin vetën të rrezikuar nga popullsia vendase dhe për këtë filluan të ndjekin politikat e Aparteidit (=të ndarë), politika të cilat iu siguronin dominimin sipas ideologjisë së [[Hendrik Frensch Verwoerd]]. Në zgjedhjet e 26 maj 1948-ës, si kryeministër emërohet [[Daniel François Malan]] i cili punonte për instalimin e një sistemi ku do të dominonin të “bardhët”.

Si pasojë e këtij sistemi vjen edhe masakra në [[Sharpenville]], pas së cilës vendi kritikohet nga vendet tjera afrikane për politika raciste. Më 31 maj 1961, [[Unioni Afrikan]] largohet nga Komunvelti [[Britania e Madhe|Britanik]] dhe thirret “Republika e Afrikës Jugore”. Që nga viti 1976 vendi përfshihet nga kryengritjet e popullsisë zezake, gjatë viteve 1985 – 19861985–1986 shpallet “qarkullimi i kufizuar” e më 1990 gjendja e jashtëzakonshme.

[[Frederik Willem de Klerk]] i cili ishte kryeministër gjatë viteve 1990 – 19941990–1994, vendos që ta ndalojë politikën e aparteidit. Në bazë të këtij vendimi lirohet nga burgu 27 vjeçar prijësi i zezakëve [[Nelson Mandela]], i cili më vonë zgjidhet edhe si kryetar shteti.

* [[1961]] - –[[1967]] – [[Charles Robert Swarts]]

* [[1967]] - –[[1968]] – [[Jozua Fracois Naude]]

* [[1968]] - –[[1975]] – [[Jacob Johannes Fouché]]

* [[1975]] - –[[1978]] – [[Nicolaas Diederichs]]

* [[1978]] - –[[1979]] – [[Balthazar Johannes Vorster]]

* [[1979]] - –[[1984]] – [[Marais Viljoen]]

* [[1984]] - –[[1989]] – [[Pieter Willem Botha]]

* [[1989]] - –[[1994]] – [[Frederik Willem de Klerk]]

* [[1994]] - –[[1999]] – [[Nelson Mandela|Nelson Rolilahla Mandela]]

* nga [[1999]] – [[Thabo Mvuyelwa Mbeki]]

Presidenti (Kryetari i shtetit) ka funksionin e kryetarit të shtetit si dhe të shefit të qeverisë dhe zgjidhe çdo 5 vjet nga kuvendi nacional. Nën ndërkohë president është [[Thabo Mbeki]] sikurse paraardhësi i tij [[Nelson Mandela]] anëtarë të partisë që luftuan Aparteidin të quajtur ''Afrikan National Congress'' – ANC (Kongresi Nacional Afrikanë).

[[Johanesburg]]u është qendra ekonomike dhe kryeqyteti i provincës Gauteng (shqiptohet "hau'teng"), që ndodhet në rrafshnaltën me lartësi 2000 m mbi nivelin e detit (''High Veld''). Në brendësi e në rrethinat e tij janë disa komuna -– qendra banimi sidomos për shtresat e varfëra zezake, si p. sh. Soweto (popullësi reale pak më të madhe se të Shqipërisë), Alexandra, Hillbrow etj. Vitet pas Aparteidit kanë parë ndryshime të vrullshme të demografisë së lagjeve të qytetit. Kështu të bardhët janë larguar nga lagjet qendrore, si p. sh. CBD (''Central Business District''), drejt zonave suburbane si Sandton e Melville. Edhe se shumë masa janë marrë nga qeveria për bërjen e qendrës me të sigurt, të bardhët e shumica e turistëve evitojnë me çdo kusht qendrën, ku ironikisht gjenden edhe muzetë e godinat historike.

Kejp Tauni është qendra kulturore e turistike. I shtrirë në Kepin e Jugut, rrotull malit madhështor të sheshtë që i ngjan një tavoline (''Table Mountain''/''Taffelberg'') e gjer në zonat e shquara për verërat afrikanojugore, si Sommerset e Stellenbosch)

Rrafshnalta e gjerë e brendshme e Afrikës së Jugut përfundon në rrafshnaltën me male dhe terrene shkëmbore, si dhe rripin e ngushtë bregdetar. Pika më e ulët e relievit gjendet përgjatë bregdetit të oqeanit Atlantik dhe ajo më e larta në lartësinë mbidetare prej {{formatnum:3408}} metrave, në vendin e quajtur “Njesuthi” ([[Gjuha Angleze|ang.]]: ''Njesuthi'') në pjesën lindore në kufi me [[Lesoto]]n.

* '''NEPAD''' -– ''New Partnership for Africa's Development'',

* '''SADC''' – Bashkësia e Afrikës Jugore për zhvillim.