Vlora: Dallime mes rishikimesh
[Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Rreshti 9:
| SIPERFAQJA = 12
| POPULLSIA = {{formatnum:124000}}
| POPULLSIA_DENDESIA = 10
| SHTETI = [[Shqipëria]]
| RRETHI = [[Rrethi i Vlorës]]
Rreshti 36:
===Sundimati i Vlorës ===
Sundimati i Vlorës dhe i qytetit, krahinës dhe kështjellës së Kaninës ishte pjesë e [[Perandoria Bizantine|Perandorisë Bizantine]], i nënshtrohej pushtetit të një sebastokratori, që sipas [[Eqrem bej Vlora|Eqrem bej Vlorës]] e kishte selinë në kalanë e [[Ploç]]-[[Sevaster|Sevasterit]] (pranë [[Kudhës|Kudhësit]]), por në vitin 1205 ra nën pushtetin e [[Despotat|Despotatit]] [[Despotati i Janinës|të sapoformuar të]] [[Janina|Janinës]].<ref name="Vlora562" /> Më 1258 Vlora është ndër zotërimet që i kalojnë si pajë mbretit të Napolit, Manfredit të Hohenshtaufënve, pasi mori për grua Helenën e despotit Mihal II. Pasi vdiq Manfredi më 1266, kështjellari i Vlorës, ''Jacques de Baligny'', nuk ia dorëzoi kështjellën Anzhuinëve në mars 1272 dhe për sa qe gjallë mori prej Karlit I Anzhu
Kaloi në [[Shekulli XIV|shek. XIV]] nën sundimin e [[Balshajt|Balshajve]], por pas vdekjes së [[Balsha II|Balshës II]] më 1385 në [[Beteja e Savrës|betejën e Savrës]], nuk mund ta mbanin më.<ref>Shuflaj 2004, p. 164.</ref> Pas vdekjes së Balshës, vendin e pasoi e veja, Komita Muzaka-Komnena, e bija e despotit të Beratit dhe Vlorës.<ref name=":0">{{Cite book|title=[[Zeta dhe Dinastia e Balshajve]]|last=Gelchich|first=Giuseppe|authorlink=Giuseppe Gelcich|publisher=55|year=2009|origyear=1899|isbn=9789994356539|location=Tiranë|pages=147|trans_title=La Zedda e La Dinastia dei Balšidi|ref=harv|translator=Laura Leka}}</ref> Ishte e dëgjuar për punimin e hekurit, të shpatave, të mëndafshit, për nxjerrjen e kripës etj.{{Cn}}
===Gjatë sundimit osman ===
<blockquote>''Shiko edhe: [[Sanxhaku i Vlorës]]''</blockquote>Nga viti 1481 deri në vitin 1538 sanxhaku i Vlorës është mbajtur për një
Më [[1531]], kur sanxhakbej ish Kara Sinan Pashë Vlora, sipas [[Evlija Çelebi|Çelebiut]] Sulltan Sulejmani i Madh urdhëroi që të ndërtohej kalaja e Vlorës në mes të gjirit të Vlorës dhe atij të Dukatit, mbi një hundë ranore. Struktura e fortesës ka qenë oktagonale me muret
Zona në të cilën ishte e ndërtuar Kalaja e Skelës u deklarua Monument kulture në vitin [[1963]]. Në vitin [[1997]], KKRT e qytetit Vlorë dha leje ndërtimi edhe për këtë zonë të qytetit. Në vitin [[2000]] gjatë punimeve për hedhjen e themeleve të një pallati shumëkatësh u zbuluan pjesë të themeleve të Kalasë së Skelës. Ndërtimi vazhdoi dhe nuk u krye asnjë studim i materialit arkeologjik të zbuluar.<ref>Kalaja e Skelës : Në gropën e zezë të pallateve. Datë 17.04.2006 [http://www.shekulli.com.al www.shekulli.com.al]</ref> Një ndërtesë tjetër që shpreh lulëzimin kulturor është edhe [[Xhamia e Muradies]] [[1542]]. Në [[Shekulli XVII|shek. XVII]]-[[Shekulli XVIII|XVIII]] qyteti u bë përsëri një qendër e rëndësishme ekonomike-tregtare dhe port eksporti e importi. Ali Pasha e mori me [[1812]].{{Cn}}
Vlora ishte kryeqyteti i parë i Shqipërisë së pavarur. Me [[28 nëntor]] [[1912]] këtu Kuvendi Kombëtar shpall Pavarësinë në Sarajet e [[Vlorat|Vlorajve]] dhe formoi qeverinë me [[Ismail Qemali|Ismail Qemal Bej Vlorën]] në krye. Por në dhjetor [[1914]] u pushtua nga italianët. Më [[1920]] u krijua komiteti
Në [[1997]], Vlora ishte qendra e demonstratave popullore kundër firmave piramidale (Ponzi scheme), gjë që solli dhe rënien e qeverisë.{{Cn}}
|