[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
vNo edit summary
Rreshti 74:
== Ortografia (drejtshkrimi) ==
{{Kryesor|Alfabeti shqip|Braj shqiptarë}}
[[Skeda:Albanian keyboard layout.jpg|parapamje|djathtas|TastaturaTastiera në gjuhën shqipe|212x212px]]Gjuha shqipeështëshqipe është shkruar duke përdorur shumë alfabete të ndryshme që nga regjistrimet më të hershme të shekullit të 14-të. Historia e ortografisë së gjuhës shqipe është e lidhur ngushtë me orientimin kulturor dhe njohuritë e disa gjuhëve të huaja midis shkrimtarëve shqiptarë. Të dhënat më të hershme të shkruara shqipe vijnë nga gegërishtja në alfafabete të improvizuara bazuar në karaktere italiane ose greke dhe nganjëherë në arabisht. Fillimisht, dialekti Tosk ishte shkruar në [[Alfabeti grek|alfabetin grek]] dhe dialekti Geg u shkrua në [[Shkrimi latin|shkrimin latin]]. Të dy dialektet ishin shkruar edhe në versionin [[Gjuha osmane|turk të shkrimit]] [[Shkrimi arab|arab]], [[Alfabeti cirilik|cirilik]] dhe disa alfabete lokale ([[Alfabeti i Elbasanit|Elbasan]], [[Alfabeti i Vithkuqit|Vithkuqi]], Todhri, Veso Bej, Jan Vellara dhe të tjerë, shih [[Alfabeti shqip|alfabetin origjinal shqip]]). Më konkretisht, shkrimtarët nga Shqipëria e Veriut dhe nën ndikimin e Kishës Katolike përdorën letra latine, ata në Shqipërinë e Jugut dhe nën ndikimin e kishës ortodokse greke përdorën letra greke, ndërsa të tjerët në të gjithë Shqipërinë dhe nën ndikimin e Islamit përdorën shkronja arabe . Kishte përpjekje fillestare për të krijuar një alfabet origjinal shqiptar gjatë periudhës 1750-1850. Këto përpjekje u intensifikuan pas [[Lidhja e Prizrenit|Lidhjes së Prizrenit]] dhe kulmuan me [[Kongresi i Manastirit|Kongresin e Manastirit]] të mbajtur nga intelektualët shqiptarë nga 14 deri më 22 nëntor 1908, në [[Manastiri (qytet)|Manastir]] , i cili vendosi se cili alfabet do të përdorte dhe çfarë do të ishte drejtshkrimi standard shqiptar. Kështu mbetet gjuha letrare. Alfabeti është alfabeti latin me shtimin e shkronjave <[[ë]]>, <[[ç]]> dhe dhjetë digraphs: dh, th, xh, gj, nj, ng, ll, rr, zh dhe sh.
 
=== Tradita shkrimore ===
Rreshti 729:
[[Alfabeti]] modern, i vendosur në [[Kongresi i Manastirit|Kongresin e Manastirit]] në vitin [[1908]], është i bazuar në atë [[Alfabeti Latin|Latin]].
 
[[Media:Alfabeti Shqip//upload.wikimedia.org/wikipedia/sq/d/d3/Alfabeti_Shqip.ogg| Dëgjoni shqiptimin e alfabetit]] (Skedar ne formatin [[Ogg Vorbis]], madhësia 146KB).
 
== Veçori tipologjike të shqipes së sotme standarde ==