[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Rreshti 1:
{{infobox-jupiteri}}
'''Jupiteri''' ose '''Enjti''' është [[planeti]] i 5-të nga [[Dielli]] dhe më i madhi nga të gjithë tjerët në galaktikën[[Sistemi "Rrugadiellor|sistemin e qumshtit (milky way)"diellor]]. Jupiteri është më shumë së dy herë më i madh së sa planetët e tjerë, dhe 319 herë më i madh së sa [[Toka]].
 
Jupiteri ka '''63 Hëna'''hëna ose siç quhen ndryshe Satelitësatelitë, që rrotullohen rreth tij. Shumica praj tyre janë shumë të vegjël në krahasim më disa nga Hënat e mëdha.
 
Jupiteri është objekti i katërt që ndriçon në qiell (pas Diellit, Hënës dhe Venus). Ai ka qënë i njohur që nga kohërat prehistorikë si një yll. Në 1610, kur [[Galileo Galilei|Galileo]] pa në teleskop ai zbuloi katër Hënathënat më të mëdha të Jupiterit,: Io, Europa, Callisto, [[Ganimedi_(hënë)|Ganymede]] dhe (tani e njohur si hëna Galilean). Ky ishte zbulimi i parë i një qendre lëvizëse nga Toka. Ky zbulim ishte një pikë kryesor në favor të teorisë heliocentrik të Nikolla[[Nikola KopernikutKoperniku]]t dhe studimeve të tij (së bashku më të dhënat e tjera të reja nga teleskopi i tij : faza e Venus dhe malet në Hënë).
Jupiteri (Zeus për grekët) ishte mbreti i zotave, princi i Olimpit dhe mbrojtës i shtetit romak. Zeus ishte i biri i Cronus (Saturni).
 
Jupiteri është vizituar më parë nga Pioneer 10 në 1973 dhe më vonë nga Pioneer 11, [[Voyager 1]], Voyager 2 dhe Ulysses. Anija/Satelit Galileo orbitron rreth Jupiterit për tetë vjet. Ajo vazhdon të vëzhgohet rregullisht nga syri i teleskopit Hubble.
Jupiteri është objekti i katërt që ndriçon në qiell (pas Diellit, Hënës dhe Venus). Ai ka qënë i njohur që nga kohërat prehistorikë si një yll. Në 1610, kur Galileo pa në teleskop ai zbuloi katër Hënat më të mëdha të Jupiterit, Io, Europa, Callisto, Ganymede dhe (tani e njohur si hëna Galilean). Ky ishte zbulimi i parë i një qendre lëvizëse nga Toka. Ky zbulim ishte një pikë kryesor në favor të teorisë heliocentrik të Nikolla Kopernikut dhe studimeve të tij (së bashku më të dhënat e tjera të reja nga teleskopi i tij : faza e Venus dhe malet në Hënë).
 
Jupiteri është vizituar më parë nga Pioneer 10 në 1973 dhe më vonë nga Pioneer 11, Voyager 1, Voyager 2 dhe Ulysses. Anija/Satelit Galileo orbitron rreth Jupiterit për tetë vjet. Ajo vazhdon të vëzhgohet rregullisht nga syri i teleskopit Hubble.
 
Planetët më përbërje gazi nuk kanë sipërfaqe të ngurtë, këto materialë janë thjesht më të denduara në thellësi (rrezet dhe diametri korrespondojnë dukë na treguar që është 1 atmosferë). Ajo që në e shohim në këto planetë janë retë e larta (pak mbi nivelin 1 atmosferë).
Line 27 ⟶ 25:
* http://www.universalb.com/images/red.jpg
 
Jupiteri rrezaton më shumë energji në hapësirë së sa merr nga Dielli. Thelbi i Jupiterit është i nxehtë : Bërthama është ndoshta rreth 19.727 °C. (Jupiteri nuk prodhon energji më shkrirje bërthamorë si në Diell, por është shumë i vogël dhe bërthama e tij është shumë e ftohtë, për të shkaktuar reaksione bërthamorë). Kjo ngrohje e brendshme ndoshta shkakton një fenomen thellë në shtresat e lëngshme të Jupiterit dhe është ndoshta përgjegjës për kompleksin që në shohim në retë ose njollat në atmosferë. Saturni dhe Neptuni janë të ngjashëm më Jupiterin në këtë drejtim.
 
<b><p>Jupiteri është në madhësinë e duhur për të qënë një planet gazi. </p>