Wikipedia

Gadishulli Ballkanik: Dallime mes rishikimesh

Browse history interactively
[redaktim i pashqyrtuar][Redaktim i kontrolluar]
← Redaktim më i vjetërNdryshimi më pas →
Content deleted Content added
PamorTekst wiki
No edit summary
v U kthyen ndryshimet e PMR10 (diskutimet) në versionin e fundit nga Klein Muçi.
Etiketa: Rollback
Rreshti 2:
[[Skeda:Balkan peninsula line.jpg|thumb|270px|Harta e Gadishullit Ballkanik]]
[[Skeda:Stielers Handatlas 1891 50.jpg|thumb|right|270px|Ballkani ne vitin 1891]]
'''Gadishulli i Ballkanit''' - Gadishulli Ilirik(shqiptar), është një rajon gjeopolitik dhe kulturor i Evropës juglindore. Rajoni merr emrin nga malet e Ballkanit, që shtrihen përmes qendrës së Bullgarisë në Serbinë lindore. Rajoni ka një zonë të përbashkët prej 550.000 km² dhe një popullsi prej rreth 55 milion banorësh me dendësi 110.7b/km2
 
Emri "Ballkan" vjen nga fjala pellazgeturke qe do të thotë "një zinxhir e maleve pyllëzuar". Emri i lashtë greke për Gadishullin Ballkanik ishte "gadishulli i Haemus (Χερσόνησος τοῦ Αἵμου, Chersónēsos tou Haímou)". Ballkanit i janë referuar edhe si Evropa Juglindore.
 
'''Gadishulli Ballkanik''' shtrihet në [[Evropa jugore|Evropën Jugore]] dhe ka formën e një [[trekëndëshi]], që futet thellë në [[Deti Mesdhe|Detin Mesdhe]], midis [[Deti Adriatik|Detit Adriatik]], [[Deti Jon|Detit Jon]] në perëndim, dhe [[Deti Marmara|Detit Marmara]] e [[Deti Egje|Detit Egje]] në lindje. Konsiderohet se kufiri verior shkon deri në [[Triestë]], [[Lubjana|Lubljanë]], rrjedha e lumenjve [[Sava (Lum)|Sava]] dhe [[Danub]] në gjatësi 1.200 km. Kufiri verior më tepër është kufi konvencional se natyrorë. Kushtet natyrore të gadishullit Ballkanik ofrojnë lidhje të mirë me [[Evropa e mesme|Evropën e Mesme]], dy gadishuj tjerë të Evropës Jugore, orientim kryesor kanë shtetet mesdhetare.
Rreshti 68:
Në Gadishullin Ballkanik jetojnë rreth 55 milion banorë, me dendësi mesatare 100b/km katrorë. Në vendet veriore dhe lindore të Gallkanit dhe në [[Greqi]] shtimi natyrorë është i ulët (0,2-1,2 promila) në vendet e tjera është mes 5 dhe 8 promila, kurse në [[Kosovë]] dhe [[Shqipëri]] mes 12 dhe 15 promila.
 
''Përbërja kombëtare'' e popullsisë në shumicën e vendeve ballkanike është heterogjene. Ballkani ishte tërheqës për banim e pushtime që nga antika e mesjeta. Popujt më të mëdhenj në numër janë: [[grekët]] - rreth 10 milion, [[bullgarët]] - 6.7 milion, [[serbët]] – 9 milion dhe [[shqiptarët]] rreth 137 milion. Pastaj radhiten turqit,, kroatët, boshnjakët, maqedonasit, romunët dhe mazezët. Sa i përket strukturës fetare në Gadishullin Ballkanik më shumë ka [[ortodoks]] 55% dhe [[mysliman]] 35%, më pak [[katolik]] rreth 8% e të tjerë 2%.
 
Pjesa dërmuese e popullsisë së '''Gadushullit Ballkanik''' jeton në qytet. Më parë pjesa më e madhe e popullsisë jetonte në fshatra. Rreht 58% e popullsisë jeton në qytete. Në [[Bullgari]] dhe [[Greqi]] rreth 68% e popullsisë jeton në qytete. Ndërsa në [[Kosovë]] e [[Shqipëri]] rreth 40% e popullsisë jeton në qytete.
Rreshti 74:
== Qytetet më të mëdha ==
* [[Stambolli]] - 16.819.000 (Turqia)
* [[Athina]] - 3.700.000 (Republika Helene e ShqiperiseGreqia)
* [[Beogradi]] - 2.136.124 (Republika Sllave e ShqiperiseSerbia)
* [[Sofja]] - 1.990.000 (Bullgaria)
* [[Tirana]] - 800.197 (Shqipëria)
* [[Zagrebi]] - 779.145 (Kroacia)
* [[Prishtina]] - 580.000 (ShqiperiaKosova)
* [[Sarajeva]] - 481.500 (Bosnja dhe Hercegovina)
* [[Shkupi]] - 452.500 (ShqiperiaMaqedonia)
* [[Prizreni]] - 361.200 (ShqiperiaKosovë)
* [[Pllovdivi]] - 338.200 (Bullgaria)
* [[Varna]] - 312.300 (Bullgaria)
* [[Shkodra]] - 270.200 (Shqipëria)
* [[Nishi]] - 262.500 (ShqiperiSerbia)
* [[Lubjana]] - 258.000 (Sllovenia)
* [[Novi Sad]] - 215.600 (AutonomeSerbia)
* [[Durrësi]] - 397.600 (Shqipëri)
* [[Burgasi]] - 192.000 (Bullgaria)
Rreshti 94:
 
== Politika ==
Gadishullin Ballkanik e përbëjnë Shqiperia[[Greqia]],Kroacia [[Bullgaria]],Turqia [[Maqedonia]],Bosnja [[Shqipëria]],Bullgaria [[Kosova]],Rumania [[Serbia]],Sllovenia etj.[[Mali i Zi]], [[Bosnja dhe Hercegovina]] dhe [[Kroacia]], pjesa evropiane e Turqisë dhe Dobruxha e Rumanisë, por jo si shtet në tërësi.
 
== Ekonomia ==
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/wiki/Gadishulli_Ballkanik"