Epi i Gilgameshit: Dallime mes rishikimesh
| [Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
1l2l3k (diskuto | kontribute) /* Biblografia * / |
|||
Rreshti 4:
'''''Epi i Gilgameshit''''' është një [[Poezia epike|poemë epike]] nga [[Mesopotamia]] e lashtë. Daton që nga [[Dinastia e Tretë e Ur]]-it ({{rreth}} 2100 p.e.s), dhe është konsideruar shpesh si vepra e parë e madhe e letërsisë. Historia letrare e [[Gilgameshi]]t fillon me pesë poema [[Gjuha sumere|sumeriane]] rreth "Bilgamesh"-it (emri në gjuhën sumere për "Gilgamesh"), mbret i [[Uruk]]ut. Këto histori të pavarura më vonë u përdorën si material burimor për një epikë të kombinuar. Versioni i parë i kësaj epike të kombinuar, i njohur si versioni "Babilonas i vjetër", daton nga shekulli i XVIII-të p.e.s dhe ende titullohet sipas fjalëve hyrëse të tij ''([[incipit]])'', '''''Shūtur eli sharrī''''' ("Duke tejkaluar të gjithë Mbretërit e tjerë"). Vetëm disa pllaka të tij kanë mbijetuar. Versioni i mëvonshëm ai "Standardi" daton nga shekulli XIII-të deri në shekullin X-të p.e.s dhe mban si ''incipit'' '''''Sha naqba īmuru''''' ("Ai që pa thellë", në kuptimin modern: "Ai që sheh të panjohurën"). Përafërsisht dy e treta e këtij versioni të gjatë dymbëdhjetë-pllaka është gjetur. Disa nga kopjet më të mira u zbuluan në [[Biblioteka e Ashurbanipalit|rrënojat e bibliotekës]] të shekullit të VII p.e.s të mbretit [[Asiria]]n, [[Ashurbanipal]].
Gjysma e parë e tregimit flet për Gilgameshin, mbretin e [[Uruk]]ut, dhe [[Enkidu]], një njeri i egër i krijuar nga zotat për të ndaluar Gilgameshin të shtyp popullin e Urukut. Pas një luftimi fillestar, Gilgameshi dhe Enkidu të bëhen miq të ngushtë. Së bashku, ata udhëtojnë në Malin Cedar dhe mposhtin [[Humbaba]]n, mbrojtësin e tij monstruoz. Më vonë ato vrasin Demin e Qiejve, të cilin perëndesha [[Ishtar]] e dërgoj për të dënuar Gilgameshin pasi refuzoj afrimin me të. Si një ndëshkim për këto veprime, perënditë dënojë
==Historia==
==Versionet==
| |||