Alfred Nobel: Dallime mes rishikimesh
[redaktim i pashqyrtuar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Rreshti 17:
I lindur në Stokholm më 21 tetor 1833, ai shkoi me familjen e tij në Shën Petersburg, në 1842, ku babai i tij (i cili kishte shpikur kompensatë moderne) filloi një "silur" punon. Alfred studioi kimi me Profesor Nikolaj Zinin Nikolaevich. Alfred Kur ishte 18, ai shkoi në Shtetet e Bashkuara për të studiuar kimi për katër vjet dhe ka punuar për një periudhë të shkurtër nën John Ericsson. [1] Në vitin 1859, fabrika u la në kujdesin e bir të dytë, Ludvig Nobel (1831–1888), i cili në masë të madhe të përmirësuar të biznesit. Alfred, duke u kthyer në Suedi me babain e tij pas falimentimit të biznesit të familjes së tyre, iu përkushtua studimit të eksplozivëve, dhe veçanërisht për prodhimin dhe përdorimin e sigurt nitroglicërinë (zbuluar në 1847 nga Ascanio Sobrero, një nga studentët e tij të tjerë nën Théophile - Jules Pelouze në Universitetin e Torinos). Një shpërthim i madh ka ndodhur më 3 shtator 1864 në fabrikën e tyre në Heleneborg në Stokholm, duke vrarë pesë persona, në mesin e tyre më të rinj të vëllait Alfred Emil.
Themelet e Çmimit Nobel u vendosën në vitin 1895 kur Alfred Nobel ka shkruajtur vullnetin e tij të fundit, duke lënë shumë nga pasuria e tij për krijimin e tij. Që nga viti 1901, çmimin e ka nderuar burra dhe gra për arritje të rëndësishme në fizikë, kimi, mjekësi, letërsi, për të punuar në paqe dhe tani ekonomi.
Megjithëse Nobel mbetur pamartuar, biografet e tij vini re se ai kishte të paktën tre do. Dashuri e parë Nobel ishte në Rusi me një vajzë me emrin Aleksandra, i cili hodhi poshtë propozimin e tij. Në 1876 u bë sekretar Bertha Kinsky Alfred Nobel, por vetëm pas një qëndrimi të shkurtër lënë atë të martohet flaka e saj të vjetër, Arthur Gundaccar Baron von Suttner. Megjithëse kontakt saj personale me Alfred Nobel ka qenë e shkurtër, ajo i përgjigjej me të deri në vdekjen e tij në 1896, dhe besohet se ajo ishte një ndikim të madh në vendimin e tij për të përfshirë një çmim paqe midis atyre çmime të parashikuara në vullnetin e tij. Bertha von Suttner 1905 u dha çmimin Nobel për Paqe, për aktivitetet e saj të sinqertë paqe '.
Dashuri e tretë dhe të gjatë-Nobel i zgjatur ishte me një vajzë e quajtur Sofie lule Hess nga Vjena. Kjo ndërlidhje zgjati për 18 vjet dhe në shumë letra të shkëmbyera, Nobël për dashurinë e tij drejtuar si "padrone Sofie Nobel '. Pas vdekjes së tij, sipas biografet e tij - Evlanoff dhe Miell, dhe Fant - letra Nobel ishin mbyllur brenda Institutit Nobel në Stokholm dhe u bë mirë i mbajtur sekret të kohës. Ata u liruan vetëm në vitin 1955, për t'u përfshirë me të dhëna biografike e Nobel.
Rreshti 25:
== Dynamite dhe gelignit ==
{{Kreysor|Dynamite dhe gelignit}}
Nobel ka gjetur se si nitroglycerin ishte përfshirë në një substancë inerte si absorbues kieselguhr (tokë diatomaceous) u bë e sigurt dhe më i përshtatshëm për të trajtuar, dhe kete përzierje ai e patentoi në 1867 si dinamit . Nobel demonstroi vetite shpërthyese te tij për herë të parë ne atë vit, në një gurore në Redhill, Surrey, Angli. Me qëllim që të ndihmojë,ne permiresimin e imazhit te biznesit te tij ne lidhje me polemikat qe kishin lindur me pare per rezikshmerine e eksploziveve, i vendosi ketij zbulimi emrin e tij. Nobël gjithashtu e kishte emeruar kete substance shume te fuqishme "Nobels Siguria Powder", por ne fund vendosi ta emertoj " Dynamite" qe vjen nga fjala greke -DYNAMI-qe do te thote ,force.Nobel më vonë nitroglycerin e kombinoi me komponime te ndryshme nitrocellulose, të ngjashme me collodion, dhe krijoi nje recete me efikase, nje kombinacion me shperthyes.Ai krijoi nje substance si pelte transparente e cila ishte me e fuqishme dhe me shperthyese se sa dinamiti. 'Gelignit', ose lenda që prish xhelatinën, siç u quajt, është patentuar në 1876 dhe u pasua nga një mori kombinimesh të ngjashme, u modifikua me shtimin e nitratit te kaliumit dhe substancave të tjera. Gelignit ishte më i qëndrueshëm, i transportueshëm dhe formuar të përshtatshme që të përshtaten në vrimat e mërzitur, si ato të përdorura gjatë shpimit dhe miniera, se sa komponimet e përdorur më parë dhe u miratua si teknologji standarde për minierat në Epoka e Inxhinierike Nobel sjellë një sasi të madhe të suksesit financiar,edhe pse me një kosto të rëndësishme për shëndetin e tij.▼
Nobel ka gjetur se si nitroglycerin ishte përfshirë në një substancë inerte si absorbues kieselguhr (tokë diatomaceous) u bë e sigurt dhe më i përshtatshëm për të trajtuar, dhe kete përzierje ai e patentoi në 1867 si dinamit . Nobel demonstroi vetite shpërthyese te tij për herë të parë ne atë vit, në një gurore në Redhill, Surrey, Angli. Me qëllim që të ndihmojë,ne permiresimin e imazhit te biznesit te tij ne lidhje me polemikat qe kishin lindur me pare per rezikshmerine e eksploziveve, i vendosi ketij zbulimi emrin e tij. Nobël gjithashtu e kishte emeruar kete substance shume te fuqishme "Nobels Siguria Powder", por ne fund vendosi ta emertoj " Dynamite" qe vjen nga fjala greke -DYNAMI-qe do te thote ,force.
▲
== Çmimet ==
|