Ismail Kadare: Dallime mes rishikimesh

'''Ismail Kadare''' ({{lang-fr|Ismaïl Kadaré}}, lindur në [[Gjirokastra|Gjirokastër]], më 1936) është një ndër shkrimtarët më të mëdhenj bashkëkohorë <ref>{{cite web |author=Henri Amouroux |url=https://www.asmp.fr/fiches_academiciens/textacad/kadare/installation.pdf|title= Installation de M.Islmail Kadare - Associé étranger |publisher= Académie des Sciences morales et politiques|page=7 |date=28 October 1996 | access-date=18 Shkurt 2018}}</ref><ref>{{cito uebin|author1=김광일기자|title=세계의 작가들 연쇄인터뷰… ‘문학의 긴급의제’점검<3> 이스마일 카다레 “저항의 열정이 내 작품 이끌어|url=http://nk.chosun.com/news/articleView.html?idxno=2124|website=NK Chosun|accessdate=18 Shkurt 2018|language=koreane|date=18 shtator 2000|quote=유럽 비평가들은 그를 “우리시대 최고의 작가 중 한 사람” 혹은 “20세기의 고전으로 남을 작가”라고 극찬을 아끼지 않는다.}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.britannica.com/biography/Ismail-Kadare|title="Ismail Kadare" në Encyclopaedia Britannica|website=britannica.com}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.theparisreview.org/interviews/1105/ismail-kadare-the-art-of-fiction-no-153-ismail-kadare|title=Ismail Kadare, The Art of Fiction No. 153|date=1998|website=theparisreview.org|publisher=The Paris Review nr. 147, verë 1998|interviewer=Shusha Guppy}}</ref>, akademik, ish-deputet<ref name=":1" /> dhe zv/kryetar i Frontit Demokratik.<ref name=":0" /> Si shkrimtar shquhet kryesisht për prozë, por ka botuar edhe vëllime me poezi dhe ese. Nisi të shkruajë kur ishte ende i ri, fillimisht poezi, me të cilat u bë i njohur, e më pas edhe prozë, duke u bërë prozatori kryesor shqiptar.{{sfn|Apolloni|2012|p=25}} Deri më sot veprat e tij janë përkthyer në rreth 45 gjuhë të ndryshme,duke qenë kështu përfaqësues kryesor i letërsisë shqipe nëpër botë.{{sfn|Shatro|2016|p=8}}

Përgjatë viteve '50 dhe në fillimet e viteve '60, Kadare ishte i njohur për poezi{{sfn|Morgan|2011|p=66}}, kurse duke filluar nga vitet '60 edhe për prozë. {{sfn|Apolloni|2012|p=22}} Rinia i pëlqente veprat e tij. Në vitin 1961 botoi edhe një vëllim poetik me titull "Shekulli im".{{sfn|Morgan|2011|p=66}}

Ndërkaq qysh pas kthimit tënë tij nga MoskaShqipëri filluan sulment ndaj tij, duke e akuzutarakuzuar për dekadencë.<ref name="Bardhyli" /> Në atë periudhë pjesa më e madhe e shkrimtarëve i përkisnin brezit të dalë nga [[Lufta e Dytë Botërore|lufta]]. Konflikti mes tyre dhe brezit të ri që po dilte në skenë u shfrytëzua nga [[Enver Hoxha]] i cili në vitin 1961 organizoi një mbledhje mes shkrimtarëve të dy brezave. Kadare që i përkiste brezit të ri mbrojti letërsinë e re dhe çuditërisht Hoxha këtu mori anën e të rinjve. Kjo manovër e Hoxhës ishte edhe goditje ndaj brezit të vjetër ish-partizan.<ref name="Bardhyli" />

PasKëtë kthimit nga [[Moska]]vepër ia tregoi këtë vepër një miku të tij i cili e këshilloi që ta mbante të fshehur. Nga ky roman shkëputi një fragment,i cili u botua si novelë me titullin "[[Ditë kafenesh]]" më 1962 te "Zëri i Rinisë".<ref>{{Cite book|title=Zanafilla e "Një ditë kafenesh": një shpjegim i vështirë|last=Kadare|first=Ismail|publisher=Onufri|year=2005|isbn=9789994332403|place=Tiranë|pages=|trans_title=Ditë kafenesh, ''parathënia''}}</ref> Sapo doli u ndalua.{{sfn|Morgan|2011|p=68}}

Në vitin 1962 e botoi tregimin ''[[Gjenerali i ushtrisë së vdekur]]'' të cilin më pas e zgjeroi, e bëri roman dhe e botoi të plotë në vitin 1963.<ref>{{cito lajm|last1=Kuçuku|first1=Bashkim|title=Bashkim Kuçuku:Historia reale e Gjeneralit që erdhi në Shqipëri në ‘60|accessdate=15 September 2017|work=Gazeta Mapo|agency=Mapo|issue=655|date=13 Gusht 2012|url=https://issuu.com/gazetamapo/docs/13gusht|page=10}}</ref><ref name="Kuçuku">{{cito uebin|last1=Kuçuku|first1=Bashkim|title=Historia reale e Gjeneralit qe erdhi ne Shqiperi ne ‘60|url=https://www.shqiperia.com/Historia-reale-e-Gjeneralit-qe-erdhi-ne-Shqiperi-ne-60.17670/|website=shqipëria.com|accessdate=15 September 2017}}</ref>{{sfn|Morgan|2011|p=74}} Në roman kishte injoruar realizmin socialst, mungonte personazhi pozitiv dhe nuk përmendej Partia. Ai u prit keq nga kritikët zyrtarë dhe u injorua.{{sfn|Apolloni|2012|p=33-34}} Romani pasues, "[[Përbindëshi (Roman)|Përbindëshi]]", i cili ështëishte antidogmatik{{sfn|Apolloni|2012|p=36}} u botua në revistën ''Nëntori'', mirëpo menjëherë pas botimit, vepra u etiketua si dekadente,dekadent dhe u ndalua dhe mbeti në harresë deri pas rënies së komunizmit.<ref>{{cite book|last1=Kadare|first1=Helena|title=Kohë e pamjaftueshme|publisher=Onufri|year=2011|page=144}}</ref>