Judaizmi: Dallime mes rishikimesh
| [Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
vNo edit summary |
vNo edit summary |
||
Rreshti 2:
'''Jahudizmi''' ose '''Çifutizmi''' është [[feja]] e popullsisë hebraike me rreth 15 milionë besimtarë siç u njoftua nga statistikat e vitit [[2006]]. Është një nga besimet e para [[Monoteizmi|monoteiste]] të regjistruara dhe një prej feve më të vjetra trashegimore (tradicionale) të ushtruara gjer në ditët e sotme. Vlerat dhe historia e popullit hebre janë një pjesë e madhe e themelit të feve të tjera [[Abrahami]]ke siç janë [[Krishterimi]], [[Islami]] si edhe [[Samaritanizmi]] dhe besimi [[Bahá'í]].
Jahudizëm (nga latinishtja ''Iudaismus'', rrjedh nga greqishtes e lashte [[Greqishtja e lashtë|Greqishtja]] (Ἰουδαϊσμός), dhe fillimisht nga [[Hebraishtja|hebraisht]], ''Jehudah'', "[[Mbretëria e Judës|Judah]]"; ne Hebraisht: (יהדות)''Yahadut'', karakteristika e dallueshme e etnosit judenj eshte feja dhe filozofia e [[Çifutët|Hebrenjtë]]. Jahudizmi eshte nje fe [[Monotezësm|monoteiste]]; frymëzimi i saj kryesor eshte bazuar ne [[Bibla Hebreje|Biblën Hebreje]], gjithashtu njohur si [[Tanakh]], i cili ka qenë e hulumtuar me ndihmën teksteve si [[Talmudi]]. Jahudizëm konsiderohet nga hebrenjtë fetare si shprehjen e besëlidhjës me [[Zoti në Jahudizëm|Zotin]], themeluar me [[Hebrejntë|fëmijët e Izraelit]].
Jahudizmi ke një vazhdimësi historike që përfshin më shumë se 3.000 vjet (dhe pretendon se ke më shumë se 3.000). Jahudizmi ka rrënjët e saj si një fe të strukturuar në Lindjen e Mesme gjatë Epokës së Bronzit. Prej feve të mëdha botërore, Jahudizmi konsiderohet si një prej feve monoteiste më të vjetra.<ref>http://www.bbc.co.uk/religion/religions/judaism/history/history_1.shtml|title= Historia e Judazmit deri ne 164 p.e.s.BBC</ref><ref>http://www.pbs.org/wgbh/globalconnections/mideast/themes/religion/Religion: Three Religions, One God (Tre fetë një Zot) nga PBS</ref>. Hebrenjte ose Izraelitët ishin përmendur tashmë si "hebrenjtë" në librat e mëvonshme të Tanakh-it të tilla si librin e Esterit, me hebrejntë duke zëvendësuar termin "Judenj" dhe titullin "Fëmijët e Izraelit"
| |||