Epoka e Iluminizmit: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
v U kthyen ndryshimet e 217.73.137.183 (diskutimet) në versionin e fundit nga Tiimiii.
Etiketa: Rollback
No edit summary
Rreshti 1:
'''Iluminizmi''' ishte një lëvizje kulturore dhe filozofike që u përhap në [[Evropa|Evropë]] nga fillimi i qindvjeçarit të [[Shekulli XVIII|XVIII]] gjer në [[Revolucioni francez|Revolucionin francez]], që u skalit nga përpjekja e çlirimit nëpërmjet [[Arsyeja|arsyes]] nga mendimi, nga këmbëngulja dhe përfytyrimi, paragjykimet dhe [[Ideologjia|ideologjitë]] e trashëguara dhe pranimi i diturisë së re të fituar.Ky shekull u quajt "Shekulli i arte".Iluministet ishin dijetare dhe thirreshin filozofe.Iluminizmi lindi ne Angli e France, e me vone u perhap ne te gjithe evropen.Fjala iluminizem do te thote ndricim.
 
== RrethantaRrethanat Historike ==
Iluminizmi ka qenë një lëvizje e borgjezisë evropiane në periudhën e përgatitjes dhe të kryerjes së revolucioneve të shek. XVIII-XIX. Ai drejtohej kundër rendit feudal dhe kulturës së tij, kundër obskurantizmit mesjetar e të gjitha formave të ideologjisë së prapambetur dhe përpiqej për përhapjen e arsimit e të diturisë. Jehona e këtij iluminizmi të vendeve evropiane, ashtu si ajo e ideve të mëdha të Revolucionit francez të 1789-s dhe të revolucioneve të 1848-s që tronditën Evropën, u ndie edhe në Shqipërinë e atëhershme, u pasqyrua në ideologjinë dhe në programin e Rilindjes Shqiptare. Shumë nga udhëheqësit e Lëvizjes Kombëtare Shqiptare (në mënyrë të veçantë ideologët e Rilindjes) ishin frymëzuar nga këto ide përparimtare të revolucioneve evropiane dhe patën nxjerrë mësime prej tyre. Të panumërt ishin gjithashtu shqiptarët, madje edhe disa nga rilindësit e njohur, që kishin marrë pjesë në revolucionet kombëtare të shteteve fqinje, në ato grek, rumun e serb, si edhe në revolucionet e vendeve të Evropës. Këta u bënë të ndërgjegjshëm se idetë e këtyre revolucioneve duhej të përhapeshin e të përqafoheshin edhe nga shqiptarët.