Fejzi bej Alizoti: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
vNo edit summary
Rreshti 1:
{{Kutia Politikan
| Emri = Fejzi Bejbej Alizoti
| Figura = Dmmc15.jpg
| Përshkrimi =
| Madhësia e Figurës = 250px
| Detyra = [[ListaMinistër ei KryeministravePunëveShqipërisë|KryeministërBrendshme idhe 2-tëzëvendësisht i Shqiperise]]Luftës
| Fillimi i afatit = 22nëntor-dhjetor janar 19141913
| Mbarimi i afatit = 714 mars 1914
| Paraardhësi = [[IsmailHasan QemaliPrishtina]] dhe [[Mehmet pashë Deralla]]
| Pasardhësi = [[TurhanEsad Pashapashë PërmetiToptani]]
| Detyra2 = Ministër i Financave
| Fillimi i afatit2 = 1916-1918 (administrata austro-hungareze); 25 dhjetor 1918
| Mbarimi i afatit2 = 27 mars 1920
| Paraardhësi2 =[[Haxhi Jusuf Banka]]
| Pasardhësi2 =[[Ndoc Çoba]]
| Detyra3 =
| Fillimi i afatit3 = 12 prill 1939shkurt
| Mbarimi i afatit3 = 420 dhjetortetor 19411927
| Paraardhësi3 =[[Sulejman Starova]]
| Pasardhësi3 =S. Starova
| Datëlindja = [[22 shtator]] [[1876]]
| Vendlindja = [[Janinë]] ose [[Gjirokastër]], ([[ShqipëriPerandoria Osmane]])
| Datëvdekja = [[13 prill]] [[1945]]
| Vendvdekja = [[Tiranë]], [[Qeveria Demokratike e Tiranës]]
| Kombësia = Shqiptarshqiptar
| Profesioni = Politikannëpunës, financier
| Partia =
|Detyra4=|Fillimi i afatit4=12 prill 1939|Mbarimi i afatit4=5 prill 1940|Paraardhësi4=[[Kosta Marku]]|Pasardhësi4=[[Qemal Vrioni]]|Detyra5=Ministër i Punëve të Jashtme, zëvendësisht|Fillimi i afatit5=12 shkurt|Mbarimi i afatit5=20 tetor 1927|Paraardhësi5=[[Hysen Vrioni]]|Pasardhësi5=[[Iljaz Vrioni]]}}
}}
'''Fejzi [[Beu|bej]] Alizoti''' ([[Janina|Janinë]], [[8 Korrik|8 korrik]] [[1869]]<ref name=":12">{{Cite book|title=[[Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet]]|last=Dervishi|first=Kastriot|publisher=55|year=2012|isbn=9789994356225|location=Tiranë|pages=76|ref=harvnb}}</ref> ose [[Gjirokastër]], [[22 shtator]] [[1876]] - [[Tirana|Tiranë]], [[14 prill]] [[1945]]) qe nëpunës i [[Perandoria Osmane|Perandorisë Osmane]], [[Lista e Kryeministrave të Shqipërisë|kryeministër]] idhe dytëdisa iherë Shqipërisëministër i shtetit pavarurshqiptar, financier në administratën austriake të vendosur në [[Shkodra|Shkodër]], nëpunës, ministër i herëpashershëm dhe nën [[Pushtimi italian i Shqipërisë|pushtimin italian]] [[Ministër i Tokave të Lirueme|komisar civil i ''Tokave të Lirueme'']] në qeverinë [[Shefqet bej Vërlaci|Vërlaci]]<ref>“Fletorja Zyrtare”, 9 korrik 1941</ref>. Gjykohet nga [[Gjyqi Special, 1945|Gjyqi Special]], dënohet me vdekje dhe pushkatohet.
 
== Biografia ==
Fliste shumë mirë [[Gjuha perse|persisht]], [[Gjuha turke|turqisht]], [[Gjuha frënge|frëngjisht]], dhe [[greqisht]].
U lind në Janinë më 8 korrik 1869,<ref name=":12" /> burime të tjera thonë se u lind në Gjirokastër më 22 shtator 1876, i biri i Hasan bej Alizotit dhe Zybejte hanëmit nga Kokajt e [[Delvina|Delvinës]].<ref name=":0">{{Cite web|url=http://gazetadielli.com/fejzi-alizotikomisari-i-tokave-te-lirueme-shqiptare/|title=Fejzi Alizoti, Komisari i Tokave të Lirueme Shqiptare|website=gazetadielli.com|date=8 shtator 2013|last=Shehu|first=Eugen}}</ref>
 
Mësimet e para i mori në qytetin e lindjes, ndërsa shkollen e mesme në Stamboll dhe shkollimet e larta i vijoi në Shkollën Civile e Administratës Mbretërore "Mülkiye-i-Sehahané" për ekonomi dhe administratë civile<ref name=":0" /> më 1891. Dërgohet me shërbim administrativ në [[Siria|Siri]] dhe [[Bejruti|Bejrut]] më 1897-99, ndërsa më pas më 1899-1903 ka shërbyer si [[Kajmekami|kajmekam]] në sanxhaqet e Vilajetit të Selanikut. Më 1903-1904 [[mytesarif]] në Tripoli, më pas në Ortogrul pranë Stambollit (1904), në Korçë (1904-1906), Sardi të Kurdistanit (1906), zëvendësisht vali i Biltizit (1906-1908), mytesarif i Prizrenit (1908-1909), Urfa (1909), Ajdin (1910-1911), Sakez në Egje (1911-1912), Prishtinë (1912) deri kur pushtohet gjatë [[Lufta e Parë Ballkanike|Luftës së Parë Ballkanike]] nga serbët.<ref name=":12" />
== Jeta ==
Lindi në Gjirokastër në gjirin e oxhakut të Alizotëve, i biri i Hasan beut dhe Zybejtes nga Kokajt e [[Delvina|Delvinës]]. Familja e tij qe e përmendur qysh më paraardhësin Alizot pasha, në mbarë trevat jugore shqiptare.
 
Pas një qëndrimi në Shkup dhe Selanik, shkoi në Stamboll. Në prill të 1913 u dëbua nga Stambolli si anëtar i Komitetit Shqiptar të atjeshëm dhe shkoi në Rumani. Në qershor shkoi në Shqipëri dhe në periudhën shtator-nëntor 1913 u caktua prefekt i Beratit.
Mësimet e para i mori në qytetin e lindjes, ndërsa shkollen e mesme në Stamboll dhe shkollimet e larta i vijoi në Shkollën Civile e Administratës Mbretërore "Mülkiye-i-Sehahané" për ekonomi dhe administratë civile<ref>Shehu E., ''[http://gazetadielli.com/fejzi-alizotikomisari-i-tokave-te-lirueme-shqiptare/ Fejzi Alizoti, komisar i tokave te lirueme shqiptare]'', Dielli, 8 shtator 2013.</ref>. Dërgohet me shërbim administrativ në [[Siria|Siri]] dhe [[Bejruti|Bejrut]] 1892-'97, nënprefekt në prefekturën e Selanikut dhe prefekt në Homs 1903-'07.
 
Në periudhën nëntor 1913 e deri në janar të 1914 shërbeu si ministër i Punëve të Brendshme dhe zëvendësisht i Luftës. Në periudhën janar-mars 1914 qe i ngarkuar me punët e brendshme në Vlorë dhe nga maji deri në shtator 1914 ishte këshilltar në Ministrinë e Punëve të Brendshme. Në shtator 1914 ishte kryeadministrator i Shkodrës, malazezët kur e pushtuan për së dyti e arrestuan dhe burgosën. Me ardhjen e ushtrive autro-hungareze janarin e 1916, u lirua dhe drejtoi drejtorinë e financave gjatë pushtim-administrimit austro-hungarez po në Shkodër deri më 1918. Më 1918 mori pjesë në punimet e [[Kongresi i Durrësit|Kongresit i Durrësit]] si delegat i Beratit, prej ku doli ministër i Financave në qeverinë e [[Turhan pashë Përmeti|Turhan pashë Përmetit]].<ref name=":12" /><ref name=":0" />
Qeveria e Princ Vidit e emëroi Guvernator të Shkodrës. Malazezët, kur pushtuan Shkodrën, e izoluan. Me ardhjen e ushtrive Austro-Hungareze dhe ushtrive të tjera, u lirua dhe u emërua sërish Prefekt i Shkodrës. Në vitin 1918 mori pjesë në qeverinë e Durrësit si delegat i Beratit , ku u zgjodh ministër i Financave në qeverinë e kryesuar nga Turhan Pashë Përmeti. Pas shpalljes së Kushtetutës 1908 dërgohet në [[Prizreni|Prizren]] deri në majin e 1910 kur me rastin e trazirave në [[Vilajeti i Kosovës|Vilajetin e Kosovës]], stambolla e thërret për ta dërguar në [[Rumania|Rumani]] në një kurs specializimi. Pas gjashtë muajsh e caktojnë në Urfa të [[Azia e vogël|Azisë së Vogël]] dhe mbasandej në Al-Khums të [[Libia|Libisë]].
 
Në qeverinë 1927 drejtuar nga ministri i Drejtësisë [[Petro Poga]], gjatë periudhës së [[Republika Shqiptare|Republikës Shqiptare]], shërbeu si ministër i Financave dhe zëvendësisht i Punëve të Jashtme. Në prill 1939 u caktua ministër sekretar shteti i Financave në qeverinë e [[Shefqet bej Vërlaci|Shefqet Vërlacit]], deri kur u zëvendësua nga [[Qemal Bej Vrioni|Qemal Vrioni]] pas afro një vit, vijon si ministër shteti në Shqipëri e Itali. Më 1941 merr pjesë në komisionin e rivendikimeve që përbëhej nga 25 anëtarë. Më 8 korrik 1941 emërohet komisar civil i qeverisë shqiptare në Kosovë. Më 16 maj 1943 qe kryetar i legjislativit, deri më 4 gusht 1943.
U kthye si ministër i Financave në vitin 1927 në qeveritë e Ahmet Zogut. Po ashtu në Prill 1939 u caktua ministër i Financave në qeverinë proitaliane të Shefqet Verlacit.
 
U 1940arrestua përzgjidhetnëntor si Guvernator1944, iu Kosovësdënua me bashkuarvdekje menga Shqipërinë[[Gjyqi nënSpecial, pushtimin1945]] Italiannën dheakuzën qëndroie "kolaboracionistit" këtëdhe post"sabotatorit deri neluftës vitinkundër 1942pushtuesit". Pushkatohet vitin 1945Tiranë pushteti socialist13 eprill dënon,1945.<ref siname=":12" bashkëpunëtor i fashizmit, me pushkatim./><ref>{{cite book|title=Album Historik Kushtuar Ministrave Te Financave Ne Vite|publisher=Ministria e Financave|isbn=999-27-857-2-1}}</ref>
 
== Referencat ==