Wikipedia

Parmenidhi: Dallime mes rishikimesh

Browse history interactively
[Redaktim i kontrolluar][redaktim i pashqyrtuar]
← Redaktim më i vjetërNdryshimi më pas →
Content deleted Content added
PamorTekst wiki
v Robot: ndryshime kozmetike
No edit summary
Rreshti 1:
[[Skeda:Parmenides.jpg|thumb|Parmenidi]]
{{Faqe e palidhur|data=shtator 2012}}
'''Parmenidi''' (lindur rreth vitit 515 p.e.s.) ishte një filozof grek parasokratik nga Elea në Italinë Jugore. Ai ishte themeluesi i [[Shkolla eleate|shkollës eleate]] të filozofisë. Lindi në Ele në një familje të pasur dhe mendohet se në moshën 65 vjeçare kaloi në [[Athinë]] ku edhe u takua me [[Sokrati]]n.
Mendimtar grek filozofinë e të cilit nuk e njofim aq sa duhet e disa herë mbi të janë shkruar gjëna thellësisht të pasakta.
 
Parmenidi është një mendimtar grek filozofinë e të cilit nuk e njofim aq sa duhet e disa herë mbi të janë shkruar gjëra thellësisht të pasakta. Nga vepra e tij sot njohim me saktësi vargjet « Mbi natyrën » mirëpo është e tepërt dhe e pabazë pohimi se Parmenidi shkroi edhe në prozë pasiqë për të vërtetuar këtë, nuk kemi asnjë dokument tjetër të besueshëm të gjetur gjerderi më tani.
 
Për të hapur mundësitë e studimit të Parmenidhit, është mirë të tërhiqet një rezyme në disa pika kyqe: Për te, Qenia është kryesore, e domosdoshme, pa zanafillë dhe e përjetshme, e vazhdueshme dhe jashtë çdo dyndjeje kohore, e pandryshueshme dhe homogjene, një … Krejt është mirë e lidhur dhe e arsyeshme, dhe si përfundim : Qenia Është e Mos Qenia nuk Është apo e kundërta, Mos Qenia Është e Qenia nuk Është. Duke u nisur nga kjo se nuk qëndron Mos-Qenia, Parmenidhi arrin të vërtetën e përkryer të mendimit të tij mbi Qenien. Kështu, duke injoruar Hiçin, ai ngriti bazat e fjalës dhe logjikës racionale. Por kjo, nuk do të thotë se Parmenidi nuk është jokeherent. Qenia është, koha Jo-ja nga ku edhe ideja e palëvizshmërisë ; krejtë ç’është, do të jetë përgjithmonë. Ja këtu QENIA Parmenid tejkalohet nga zanafilla dhe shpërbërja (shkatërrimi) (genesis dhe phthora). Të pa qenën nuk mund ta njohim se është pamundur e pra as nuk mund ta shprehim me fjalë sepse mendimi është i njejtë me Qenien, që do të thotë se fjala dhe mendimi duhet të jenë Qenie. Ata egzistojnë e hiçi jo, ai është asgjë. Në fund mund të themi se Qenia a Parmenidit është grimcë e Kaosit e me këte është botë në vehte pasiqë njëherit është njëshe e thjeshtë edhe një gjithësi e tërë, me një fjalë, Zot. Në kaos nuk egziston koha, Qenia është një ekstrem monolitik. A thua Parmenidi donte që në mendimet e tija të quajtura paksa me të drejtë, të errëta, të shoh qenien e tij më lartë se qenien dhe hiçin mbi të cilat flet.
Lindi në Ele në një familje të pasur dhe mendohet se në moshën 65vj. Kaloi në Athinë ku edhe pat takuar Sokratin.
 
== Shih edhe ==
Për të hapur mundësitë e studimit të Parmenidhit, është mirë të tërhiqet një rezyme në disa pika kyqe. Për te, Qenia është kryesore, e domosdoshme, pa zanafillë dhe e përjetshme, e vazhdimshme dhe jashtë çdo dyndjeje kohore, e pandrysheshme dhe homogjene, një… Krejt është mirë e lidhur dhe e arsyeshme, dhe si përfundim : Qenia Është e Mos Qenia nuk Është apo e kundërta, Mos Qenia Është e Qenia nuk Është. Duke u nisur nga kjo se nuk qëndron Mos-Qenia, Parmenidhi arin të vërtetën e përkryer të mendimit të tij mbi Qenien.
* [[Parasokratizmi]]
 
* [[Shkolla eleate]]
Kështu, duke injoruar Hiçin, ai ngriti bazat e fjalës dhe logjikës racionale. Por kjo, nuk do të thotë se Parmenidi nuk është jokeherent. Qenia është, koha Jo Ja nga ku edhe ideja e palëvizshmërisë ; krejtë ç’është, do të jetë përgjithmonë. Ja këtu QENIA parmenid tejkalohet nga zanafilla dhe shpërbërja (shkatrimi) (genesis dhe phthora).
 
Të pa qenën nuk mund ta njohim se është pamundur e pra as nuk mund ta shprehim me fjalë sepse mendimi është i njejtë me Qenien, që do të thotë se fjala dhe mendimi duhet të jenë Qenie. Ata egzistojnë e hiçi jo, ai është asgjë.
Parmenidi e konsideron Qenien si një trung dhe për ta arsyetuar ështin e saj në botë ai nuk lodhet shum e kjo sqarohet me Doksën (greqisht : doxe,es*) e tij.
 
Në fund mund të themi se Qenia a Parmenidit është grimcë e Kaosit e e me këte është botë në vehte pasiqë njëherit është njëshe e tjeshtë edhe një gjithësi e tërë, me një fjalë, Zot.
 
Në kaos nuk egziston koha, Qenia është një ekstrem monolitik. Athua Parmenidi donte në mendimet e tija të quajtura pak sa me të drejtë të errëta, të shoh qenien e tij më lartë se qenien dhe hiçin mbi të cilat flet.
 
[[Kategoria:Filozofë grekë]]
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/wiki/Parmenidhi"