Kristo Negovani: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
ndreqa gabim ortografik
vNo edit summary
Rreshti 5:
| përshkrimi = Kristo Negovani
| datëlindja = 1875
| vendlindja = [[Negovani|Negovan]], [[Follorina]],Perandoria [[GreqiOsmane]]
| data e vdekjes = 1905 (30 Vjeç)
| vendvdekja = [[negovani|Negovan]], [[Greqi]]Perandoria Osmane
| qyteti ku jeton =
| kombësia = Shqiptareshqiptar
| nënshtetësia =osman
| arsimimi =
| shkolla =
Rreshti 32:
| çmime =
}}
'''Papa Kristo- Negovani''' ([[1875]] - [[1905]]), i njohur edhe me emrin Kristo Harallambi, ishte atdhetar dhe klerik [[shqiptar]].
 
== JetaBiografia ==
Lindi ne [[Negovani|Negovan]] afër [[Follorina|Follorinës]] në Greqinëkohën verioree Perandorisë Osmane, një fshat që, bashkë me [[Bellkameni]]n fqinjë, kishte qenë banuar në mesin e shekullit të nëntëmbëdhjetë nga shqiptarë të [[Plikati]]t të krahinës së [[Rrethi i Kolonjës|Kolonjës]]. Shkollën e bëri në Athinë, ku e dërgoi i ati Harallamb Çali, që ishte tregtar. Shkrimtar dhe klerik patriot. Luftoi kundër synimeve shkombëtarizuese të kishës e të qarqeve shoviniste të borgjezisë greke. Propagandoi idenë e bashkimit të forcave patriotike në luftën kundër lakmive të shteteve shoviniste fqinje. Vdiq i masakruar barbarisht nga [[andartët]] grekë.
 
Vdekja e të atit, të cilin e vranë banditët më [[1891]], e shtrëngoi Kristo Negovanin të braktisë studimet e të punojë si mësues në një shkollë fillore greke në Leskovik për të mbajtur familjen. Më [[1894]] emigroi në [[Braila]] të Rumanisë ku punoi tre vjet si [[marangozi|marangoz]]. Po këtu ra në kontakt me lëvizjen kombëtare dhe mësoi të shkruajë shqip (me alfabetin e Stambollit). Më [[1897]] u kthye në fshatin e lindjes, u [[shugurimi|shugurua]] prift dhe vazhdoi punën si mësues. Shtëpinë e vet Negovani e ktheu në shkollë dhe u mësoi shkrim e këndim shqip mbi njëqind fëmijëve e të rriturve. Ai edhe [[mesha|meshën]] e mbante shqip, gjë që nuk i pëlqeu aspak hierarkisë ortodokse greke.
Rreshti 44:
Papa Kristo Negovani është autor proze e poezie, si dhe tekstesh shkollore, përkthimesh e përrallash. Veprat e tij u botuan në revista të kohës, sidomos në Kalendari kombiar. Ndër botimet e tij janë:
 
* ''Istori e dhiatësë vietërë'', Bukuresht 1899 ;
* ''Vjershë shkresëtoreja'', Sofje 1899 ; vjersha Prisheja e Hormovësë , Sofje 1903 ; një përmbledhje vjershash me 78 faqe ;
* ''Bënjatë të shënjtorëvet dërgimëtarë'', Sofje 1906 (Bëma të apostujve shenjtorë) ; - libri me 122 faqe dhe
* një tjetër me 16 faqe ''Istorishkronja e Plikatit'', Selanik 1909, botuar pas vdekjes ;
* Përshtatjet e fabulave të Ezopit dhe të La Fontenit dhe poezia e tij didaktike me frymë patriotike e edukative u drejtoheshin kryesisht fëmijëve. Ato paraqesin kryesisht interes historik dhe mund të themi se nuk dallohen për ndonjë vlerë artistike të veçantë ;
* ''Vjershëshkresëtoreja ''([[1899]] - vargje) ;
* ''I drunjti kryq ''([[1906]] - vargje vepra në dy pjesë) - Sofje 1906 ;
* ''[[Prishja e Hormovës]] ''([[1904]] - vjershë lirike) ;
* ''I vogëli Donat Argjendi ''([[1908]] - novelë për fëmijë) - Sofje 1904 ;
 
== Burimi i të dhënaveReferencat ==
* Robert Elsie : Histori e Letërsisë Shqiptare. Botim i dytë. Përktheu nga anglishtja : Abdyrrahim Myftia. Pejë : Dukagjini 2001, Fq. 211 - 212.
 
Rreshti 66:
 
{{DEFAULTSORT:Negovani, Papa Kristo}}
[[Kategoria:Biografi shqiptarësh]]
[[Kategoria:Lindje 1875]]
[[Kategoria:Vdekje 1905]]
Line 73 ⟶ 72:
[[Kategoria:Priftërij ortodoksë shqiptarë]]
[[Kategoria:Shkrimtarë shqiptarë]]
[[Kategoria:Shqiptarë në Greqi]]
[[Kategoria:Rilindas shqiptarë]]