Kryengritja e Shqipërisë së Mesme: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
Udha (diskuto | kontribute)
Udha (diskuto | kontribute)
Rreshti 30:
Kryengritja shpërtheu në maj 1914.<ref>{{Harvnb|Akademia|2007|p=64}}</ref> Krerët proturq të rebelëve bashkë me emisarët osmanë me të cilët bashkëpunonin u përpoqën të nxisnin paragjykime fetare ndaj Princ Vidit dhe t'i jepnin luftës kundër tij dhe shtetit shqiptar karakterin e një lufte për mbrotjen e Islamit.<ref>{{Harvnb|Akademia|2007|p=67}}</ref>
 
Më 17 maj Shijaku dhe Tirana u rrethuan nga rebelët, kurse një ditë më vonë u rrethua Durrësi. Dyshimi për organizimin e rebelimit ra mbi Esat Pashë Toptanin për shkak të thashethemeve që u përhapën dhe për shkak të kaluarës së tij me vepra dinake, prandaj më 19 maj ai u arrestua. Po atë ditë rebelët morën Shijakun.<ref>{{Harvnb|Akademia|2007|p=64-65}}</ref> Pas marrjes së Tiranës dhe Shijakut në fund të majit, rebelimi u zgjerua edhe më shumë. Në fillim të qershorit morën Krujën dhe Kavajën. Më 15 qershor sulmuan Durrësin i cili u mbrojt me sukses dhe ne sakrificatë mëdha nga forcat qeveritare të kryesuara nga Gjon Markagjoni, malësorët e Isa Boletinit dhe vullnetarët durrësakë të kryesuar nga Luigj Gurakuqi. Më 17 qershor rebelët sulmuan prapë Durrësin por prapë dështuan ta merrnin. Atë ditë ra Lushnja. Më 21 qershor ra Elbasani. Më pas ranë Fieri dhe Berati.<ref>{{Harvnb|Akademia|2007|p=67}}</ref>
 
Duke fundpërfituar nga gushtitgjendja rebelëte uvështirë përgatitënsulmonincilën [[Vlora|Vlorën]],ndodhej porvendi banorëtpër duke dashurshkakshmangninrebelimit luftënnë Shqipërinë e dorëzuan qytetin vetëMesme, meforcat kushtvorio-epirote sulmuan flamuridhe shqiptarpushtuan Kolonjën, mosKorçën prekej. Më 1 shtator rebelët hynë nëdhe qytetTepelenën.<ref>{{Harvnb|Akademia|2007|p=6763}}</ref>
 
Në fund të gushtit rebelët u përgatitën të sulmonin [[Vlora|Vlorën]], por banorët duke dashur të shmangnin luftën e dorëzuan qytetin vetë, me kusht që flamuri shqiptar të mos prekej. Më 1 shtator rebelët hynë në qytet.<ref>{{Harvnb|Akademia|2007|p=67}}</ref> Më 5 shtator, dy ditë pas largimit të Princit Vid nga Shqipëria, rebelët hynë në Durrës dhe ngritën flamurin turk. Drejtuesit e rebelëve dërguan një delegacion në Stamboll për t'i paraqitur qeverisë turke kërkesën për bashkimin e Shqipërisë me Turqi dhe për të marrë udhëzime<ref>{{Harvnb|Akademia|2007|p=67}}</ref>
 
=== Faza e parë ===