Aleksandër Xhuvani: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
Rreshti 1:
{{Kutia Politikan|Emri=Aleksandër Xhuvani|Figura=Axhuvani2.jpg|Madhësia e Figurës=230px|Detyra=Ministër i Arsimit|Fillimi i afatit=12 dhjetor|Mbarimi i afatit=24 dhjetor 1921|Paraardhësi=[[Kristo Dako]]|Pasardhësi=[[Rexhep Mitrovica]]|Datëlindja=14 mars 1880|Vendlindja=[[Elbasani|Elbasan]], [[Perandoria Osmane]]|Datëvdekja=22 nëntor 1961|Vendvdekja=[[Tirana|Tiranë]], [[Republika Popullore e Shqipërisë]]|Kombësia=shqiptar|Profesioni=arsimtar, nëpunës, tekstolog, gjuhëtar|Bashkëshortja=|Fëmijë=Plutark, [[Semiramis Alia|Semiramis]], [[Bilbil Klosi#Familja|Jolanda]]|Detyra2=|Detyra3=}}'''Aleksandër Xhuvani''' ([[Elbasani|Elbasan]], [[14 mars]] [[1880]] - [[Tiranë]], [[22 nëntor]] [[1961]]) ka qenë arsimtar, tekstolog, gjuhëtar, nëpunës dhe ministër i shtetit shqiptar. Për punën e tij në lëmin e arsimit është nderuar me titullin ''Mësues i Popullit.''<ref>Shefik Osmani: Fjalor i pedagogjisë, 8 nëntori, Tiranë, 1983, fq. 716 - 718.</ref>
{{Leter Tabela Fillim}}
{{Letër portreti|boja="#E0E0E0"| Aleksander Xhuvani }}
{{Leter figura|Axhuvani2.jpg}}
{{Leter emri| Aleksandër }}
{{Leter mbiemri| Xhuvani }}
{{Leter ditëlindje| [[14 mars]] [[1880]] }}
{{Leter vendlindje|[[Elbasani|Elbasan]], [[Perandoria Osmane]]}}
{{Leter ditëvdekje| [[22 nëntor]] [[1961]] }}
{{Leter vendvdekje| [[Tirana|Tiranë]], [[Shqipëria|Shqipëri]] }}
{{Leter kombësia| [[Shqiptar]]}}
{{Leter shtetësie| Otomane, Shqiptare}}
{{Leter profesioni| Albanolog, gjuhëtar, pedagog, tekstolog}}
<!-- {{Leter shënim|*}} -->
{{Leter mirnjohje|}}
{{Leter Tabela Fund}}
 
== Biografia ==
'''Aleksandër Xhuvani''' ([[Elbasani|Elbasan]], [[14 mars]] [[1880]] - [[Tiranë]], [[22 nëntor]] [[1961]])<ref>Fjalor encikopedik shqiptar, (Vëllimi III), Akademia e Shkencave e Shqipërisë, Tiranë, 2009, fq. 2959 - 2960.</ref> ''Mësues i Popullit'',<ref>Shefik Osmani: Fjalor i pedagogjisë, 8 nëntori, Tiranë, 1983, fq. 716 - 718.</ref> profesor dhe shkencëtar i shquar (gjuhëtar, pedagog dhe psikolog), konsiderohet pedagogu më i shquar shqiptar dhe figura qendrore e arsimit kombëtar shqiptar në gjysmën e parë të shekullit XX. Për shkak të kontributit të tij në ngritjen dhe zhvillimin e sistemit arsimor kombëtar shqiptar, Prof. Dr. Aleksandër Xhuvani u quajt edhe me epitetin ''Mësues i mësuesve shqiptarë''.<ref>Hajrullah Koliqi:Aleksandër Xhuvani (Puna edukativo - arsimore dhe pikëpamjet pedagogjike), Prishtinë, 1987.</ref>
 
AleksandërU Xhuvani lindilind më 14 mars të vitit 1880 në Elbasan.<ref>Bardhyl Graceni: Aleksandër Xhuvani, 8 nëntori, Tiranë, 1980, fq. 12.</ref> Mësimet para i mori në vendlindje ndërsa shkollimin e mesëm e kreu në Gjimnazin - Konvikt të [[Çotili]]t, asokohe në Vilajetin e Manastirit, (pjesë e [[Perandoria Osmane|Perandorisë Osmane]] ndërsa sot fshat në Maqedoninë Greke). Studimet e larta i kreu në fakultetin e Filologjisë në Universitetin e [[Athina|Athinës]], 1903-'06. Në gusht të 1906 shkoi në [[Napoli]] ku u njoh me [[Luigj Gurakuqi|L. Gurakuqin]], dhe nisi të japë gjuhë shqipe në Shën Mitër Koronë. Me shpalljen e kushtetutës të Perandorisë Osmane kthehet në atdhe, 1908.
== Jeta ==
 
Aleksandër Xhuvani lindi më 14 mars të vitit 1880 në Elbasan.<ref>Bardhyl Graceni: Aleksandër Xhuvani, 8 nëntori, Tiranë, 1980, fq. 12.</ref> Mësimet para i mori në vendlindje ndërsa shkollimin e mesëm e kreu në Gjimnazin - Konvikt të [[Çotili]]t, asokohe në Vilajetin e Manastirit, (pjesë e [[Perandoria Osmane|Perandorisë Osmane]] ndërsa sot fshat në Maqedoninë Greke). Studimet e larta i kreu në fakultetin e Filologjisë në Universitetin e [[Athina|Athinës]], 1903-'06. Në gusht të 1906 shkoi në [[Napoli]] ku u njoh me [[Luigj Gurakuqi|L. Gurakuqin]], dhe nisi të japë gjuhë shqipe në Shën Mitër Koronë. Me shpalljen e kushtetutës të Perandorisë Osmane kthehet në atdhe, 1908.
 
Mori pjesë në [[Kongresi i Elbasanit|Kongresin e Elbasanit]] (1909) dhe me hapjen e [[Shkolla Normale e Elbasanit|Normales së Elbasanit]] qe mësues dhe më vonë drejtor i kësaj shkolle. Në këtë kohë ai iu fut punës për hartimin e tekstit shkollor të gramatikës shqipe. Më 25 mars 1910 qe bashkëpunëtor i [[Lef Nosi]]t në hapjen e revistës "Tomorri". Shkolla Normale u mbyll pas ekspeditës ndëshkimore të Shefqet Turgut Pashës në verën e vitit 1910. Në këtë kohë, Xhuvani largohet për në [[Kairo]] ku formohet shoqëria bashkimi me dr. [[Mihal Turtulli]]n, inxh. [[Filip Shiroka|F. Shirokën]] dhe av. [[Andon Zako Çajupi|Çajupin]]<ref>Uran Asllani., ''Shqiptarët e Egjiptit dhe veprimtaria atdhetare e tyre'', [[Metropol (gazetë)|Metropol]]. - Nr. 706, 6 qershor, 2006, f. 16.</ref>. Emërohet redaktor i gazetës “Shkreptima”. Gazeta mbyllet në vitin 1911 dhe A.Xhuvani shkon në Aleksandri, ku emërohet si sekretar i shoqërisë “Vëllazëria”.