[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
vNo edit summary
Rreshti 5:
Lindi nё [[Mitrovica|Mitrovicё]] më 21 shkurt 1904 si djali i pestë, ndër shtatë djemt e [[Ibrahim Deva|Ibrahim agë Devës]] dhe Esmës nga familja Osmani. I ati i Xhaferrit ishte me origjinë nga [[Deva (Gjakovë)|Deva]], kishte jetuar e punuar në [[Nishi|Nish]], ku kishte qenë ndër tregtarët më të njohur<ref name=":0">{{Cite book|title=[[Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet]]|last=Dervishi|first=Kastriot|publisher=55|year=2012|isbn=9789994356225|location=Tiranë|pages=29, 111|ref=harvnb}}</ref> dhe vijoi veprimtarinë e tij si grosist druri edhe në vendbanimin e ri ku u vendos si ''muhaxhir''.
 
Mësimet fillestare Xhaferri i kreu në Mitrovicë, dhe të mesmen në Selanik para Luftës Ballkanike. Më pas vazhdoi shkollimin e tij në [[Stamboll]] në "[[Kolegji Robert|Robert College]]" për tregti - shkolla më e vjetër amerikane jashtë territorit të [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|Shteteve të Bashkuara]], që në gjuhën turke quhet: ''İstanbul Amerikan Robert Lisesi'', ku mësoi anglishten. Ndoqi kurse për Pyjëtari në [[Vjena|Vjenë]].
 
Pas “Robert Kolexhit” në Stamboll, Deva u vendos në Aleksandri si punonjës në Bankën Osmane. Duke vuajtur nga reumatizmi, la [[Egjipti|Egjiptin]] dhe shkoi për kurim në [[Austria|Austri]]. U rikthye në vendlindje më 1932 për t'u përkujdesur dhe për ta mbarështuar më tej sipërmarrjen drusore,<ref>[[Robert{{Cite Elsiebook|Elsie R]]., [https://books.google.ca/books?idtitle=pgf6GWJxuZgC&printsec=frontcover ''A Biographical Dictionary of Albanian History'']. London: |last=Elsie|first=Robert|publisher=I.B.Tauris, Tauris|year=2012. fq. |isbn=9781780764313|location=Londër|pages=108. <nowiki>ISBN 978-1-78076-431-3</nowiki>.}}</ref>, manifaturën dhe 8 mijë lirat turke që i la i ati i ndjerë. Me paratë ndërtonndërtoi një punishte bashkëkohore për përpunimin e drurit bashkëkohore, pjesët e së cilës i sjellsolli nga [[Çekosllovakia]].<ref name=":0" />
 
Qe kryetar i dhomës së tregtisë të Mitrovicës dhe anëtar i bordit financiar të njësisë administrative.<ref name=":2">''[https://www.cia.gov/library/readingroom/docs/DEVA,%20XHAVER_0068.pdf Deva Xhafer 0068]'', Dosjet e deklasifikuara të CIA-s, përkthyer më 11 janar 2018 nga S.S.</ref>
 
=== Veprimtaria politike ===
Hyn në politikë pas pushtimit të Mbretërisë Serbo-kroato-sllovene më 17 prill 1941, pёr organizimin e pushtetit nё rajonin Mitrovicë-Podujevё-Vushtrri, që ishte ajo pjesë e trevës së Kosovёs nёn pushtimin gjerman. I cilësuar si njeri i afërt me të Plotfuqishmin e Reich-ut në Europën Juglindore [[Hermann Neubacher]],<ref>Della{{Cite Roccabook|title=Kombësia R.dhe feja në MShqipëri ([[Gjuha italiane|it.,]] ''Nazione e religione in Albania (1912-1944)'',|last=Della Bologna, 1990. Përktheu Luan Omari, Tiranë:Rocca|first=Roberto Morozzo|publisher=Elena Gjika, |year=1994,|isbn=|location=Tiranë|pages=241|translator=[[Luan f. 241.Omari]]}}</ref> të cilit i kishte fituar besimin; themeloi administratën me nëpunës, agronomë, arsimtarë shqiptarë. Mendohet të ketë punuar pranë [[Abwehr]], shërbimit informativ ushtarak gjerman për një kohe të pacaktuar.<ref>Bernd Fischer, Albania at War (1999), p.161.</ref> Në bashkëpunim me [[Rexhep Krasniqi]]n dhe [[Ernest Koliqi]]n, hap shkolla shqipe në territoret shqiptare të ish-Mbretërisë SKS, e drejtë e cila ishte mohuar nga ish-mbretëria.<ref>Judah T., ''Kosovo: War and Revenge'', New Haven, Connecticut: Yale University Press. 2002. fq 141. <nowiki>ISBN 978-0-300-09725-2</nowiki>.</ref><ref>Ramet S. P., [https://books.google.com/books?id=FTw3lEqi2-oC ''The Three Yugoslavias: State-Building and Legitimation, 1918–2005'']. Bloomington, Indiana: Indiana University Press. 2006. fq. 141. <nowiki>ISBN 978-0-253-34656-8</nowiki>.</ref>
 
Pasi takoi Neubacher në Beograd, niset për Tiranë<ref name=":2" /> me Ago Agajn dhe me vete batalionin "Kosova". Deva merr postin e min. të Brendshëm në qeverinë [[Rexhep bej Mitrovica|Mitrovica]].
Rreshti 23:
Pas mbarimit tё luftёs shkoi nё [[Austri]] në dhjetor të 1944, mandej në Itali, nga Italia në [[Egjipt]] më 1947 ku takohet me [[Mbreti Zogu I|Mbretin Zog]]. Takoi anëtarët e grupeve politike të ndryshme dhe nënshkroi një protokoll të quajtur "Protokolli i Aleksandrisë" me katër pika.<ref name=":2" />
 
Nga Egjipti në Damask të Sirisë në fund të 1947. Këtu filloi një aktivitet politik, sikurse botimi i gazetës "Bashkimi i Kombit" në vitin 1948, si zëdhënse e parë e nacionalizmit shqiptar, pas Luftës II Botërore. Në shkurt të vitit 1948 ambasada amerikane në Romë e thërret, ku dhe kthehet. Nga 20 prill 1950 largohet drejt Greqisë e Turqisë e Egjiptit që të takonte dhe rekrutonte njerëz në dobi të axhendës së [[Komiteti Kombëtar "Shqipëria e Lirë"|Komitetit Kombëtar "Shqipëria e Lirë"]]<ref name=":2" /> dhe [[Operacioni "Valuable"|operacionin "Valuable"]]. I zhgënjyer, kthehet në Romë ku punoi pranë Zyrës Polake për Ndihmën e Emigrantëve duke mbledhur fonde për emigrantët shqiptarë.<ref name=":3">Roszkowski W. & Kofman J.,{{Cite ''book|title=Biographical Dictionary of Central and Eastern Europe in the Twentieth Century'', |last=Roszkowski|first=Kofman|publisher=Routledge, |year=2016, fq. |isbn=9781317475941|location=|pages=195. ISBN 9781317475941}}</ref>
 
Në vitin 1956, Xhafer Deva shkoi në Amerikë. Në fillim jetoi e punoi në New York, më vonë në Boston, kurse në vitin 1960 shkoi në Kaliforni, ku vendoset në Calavera County.
 
Më [[1966]] rikrijoi organizatёn "Lidhja e Dytё e Prizrenit në Mërgim", qё propagandoi çlirimin e Kosovёs e tё trojeve tё tjera shqiptare nё Jugosllavi. E respektuar nga të gjitha organizatat nacionaliste shqiptare jashtë Atdheut; vërehet në krye të tubimeve politike shqiptare të udhëheqjes nacionaliste, në Aleksandri të [[Egjipt]]it, më 1949 dhe në Madrid më 1972.