Lumi i Danubit: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
v U kthyen ndryshimet e 79.106.161.11 (diskutimet) në versionin e fundit nga 46.183.121.15.
Etiketa: Rollback
No edit summary
Etiketat: Redaktim nga celulari Redaktim në versionin web nga celulari
Rreshti 1:
Danubi
Danubi, është lumi i dytë më i gjatë në Evropë pas Vollgës. Ai e ka origjinën në Pyllin e Zi në Gjermani dhe rrjedh nga bashkimi i dy lumenjve më të vegjël, Brigach dhe Breg pranë qyteti gjerman Donaushingen. Nga kjo pikë bashkimi e më tej, lumi njihet si Danub dhe rrjedh për 2850 km duke kaluar mes Evropës Qendrore e Lindore derisa derdhet në Detin e Zi nëpërmjet Deltës së Danubit që shtrihet mes Rumanisë dhe Ukrainës. Në histori Danubi njihet si një nga kufijtë jetëgjatë të Perandorisë Romake, ndërsa sot ai rrjedh përmes ose prek 10 shtete: Gjermaninë, Austrinë, Sllovakinë, Hungarinë, Kroacinë, Serbinë, Rumaninë, Bullgarinë, Moldavinë dhe Ukrainën.
[[Skeda:Lignedepartagedeseaux.png|parapamje|right|300px|Pellgu i Danubit dhe lumenjve tjerë në Evropë]]
[[Skeda:DonauknieVisegrad.jpg|parapamje|300px|Danubi ]]
 
Lumi Danub, Donau gjerman, Dunaj i Sllovakisë, Duna Hungareze, Dunav e Serbo-Kroacisë dhe Bullgarisë, Dunare Rumune, Denduna e Ukrainës, lumi, i dyti më i madh në Evropë pas Vollgës. Ai ngrihet në malet e Forcës së Zezë në Gjermaninë Perëndimore dhe rrjedh për rreth 1.770 milje në gojën e saj në Detin e Zi. Së bashku me kursin e saj kalon nëpër 10 vende: Gjermania, Austria, Sllovakia, Hungaria, Kroacia, Serbia, Bullgaria, Rumania, Moldavia dhe Ukraina.
'''Danubi''' ([[Gjuha Gjermane|gjer.]]: ''Donau'', [[Gjuha Sllovake|slovak.]]: ''Dunaj'', [[Gjuha Hungareze|hung.]]: ''Duna'', [[Gjuha Kroate|kroa.]]: ''Dunav'', [[Gjuha Serbe|serb.]]: ''Дунав''/''Dunav'', [[Gjuha Bullgare|bulg.]]: ''Дунав'', [[Gjuha Rumune|rum.]]: ''Dunărea'', [[Gjuha Ukrainase|ukra.]]: ''Дунай (Dunay)'', [[Gjuha Latine|lat.]]: ''Danuvius''), në fund të fundit të gjithë derivojnë nga PIE ''*dānu'', kuptohet "lumë" ose "[[Rryma (uj)|rrymë]]", është lumi i dytë i Evropës sa i përket gjatësisë (pas [[Volgë]]s). Për sa i përket rrugës së rrjedhjes të këtij lumi, Danubi njihet edhe si "lumi evropian". Danubi një lum i harruar, ende mban shenjat e Perdes
së hekurt që e gardhonte në vazhdim të gjysmë shekulli.
Në këtë shekull, serbët u tmerruan ngaqë Danubi "lahet në gjak, likuide të panjohura
me ngjyrë të kuqe, që kanë pamjen e gjakut, kane filluar të rrjedhin në këtë lum "të harruar". ..
 
{{Evropa-gjeo-cung}}
 
Danubi luajti një rol jetësor në zgjidhjen dhe evoluimin politik të Evropës qendrore dhe juglindore. Bankat e saj, të veshur me kështjella dhe fortesa, formuan kufirin midis perandorive të mëdha dhe ujërat e tij shërbenin si një autostradë jetike komerciale midis kombeve. Madhështia e lumit ka kohë që është festuar në muzikë. Vallëzimi i famshëm An der schönen, blauen Donau (1867, The Blue Danube), nga Johann Strauss i Riu, u bë simbol i Vienës perandorake. Në shekullin 21, lumi ka vazhduar rolin e saj si një arterie e rëndësishme tregtare. Ai është shfrytëzuar për energjinë hidroelektrike, veçanërisht përgjatë rrjedhës së sipërme dhe qytetet përgjatë brigjeve të saj - duke përfshirë kryeqytetet kombëtare të Vjenës (Austri), Budapesti (Hungari) dhe Beograd (Serbi) - kanë varur nga ai për rritjen e tyre ekonomike .
[[Kategoria:Lumenj në Sllovaki]]
[[Kategoria:Lumenj në Gjermani]]
[[Kategoria:Lumenj në Hungari]]
[[Kategoria:Lumenj në Kroaci]]
[[Kategoria:Lumenj në Serbi]]
[[Kategoria:Lumenj në Rumani]]
[[Kategoria:Lumenj në Ukrainë]]